حسن روحانی در سخنان روز شنبه ۱۵ مهر خود در جمع دانشجویان اینگونه اظهار نظر کرد که جمهوری اسلامی در توافق اتمی وین به «منافعی غیرقابل بازگشت» رسیدهاست.
به گزارش خبرگزاری ایرنا وی تأکید کرد: «ما در برجام به موارد و منافعی رسیدیم که غیرقابل بازگشت است. هیچکس نمیتواند آن را برگرداند، نه آقای ترامپ و نه هیچکس دیگری، اگر ۱۰ تا ترامپ دیگر هم در دنیا درست شود آنها غیرقابل بازگشت است».
آقای روحانی همچنین گفت که جمهوری اسلامی «حقوق هستهای» خود را «از کف خیابان تا وین و نیویورک» برد و «این قابل بازگشت نیست و دیگر بازنمیگردد».
سخنان آقای روحانی پس از انتشار گزارشها دربارهٔ احتمال تأیید نشدن پایبندی ایران به توافق اتمی وین از سوی دولت آمریکا بیان شدهاست.
یک مقام بلندپایه آمریکایی روز پنجشنبه، ۱۳ مهر، به رویترز گفته بود، دونالد ترامپ تأییدیه پایبندی ایران به توافق هستهای با شش قدرت جهانی، برجام، را صادر نخواهد کرد و با این تصمیم عملاً سرنوشت برجام را به کنگره واگذار خواهد کرد.
گزارشها حاکی است که دونالد ترامپ احتمالاً روز ۱۲ اکتبر (۲۰ مهرماه) در خصوص رویکرد آمریکا در قبال توافق هستهای با ایران سخنرانی خواهد کرد.
در همین حال سارا سندرز، سخنگوی کاخ سفید، جمعه ۱۴ مهرماه گفتهاست، دونالد ترامپ در چارچوب تعیین راهبرد تازه آمریکا در قبال ایران، همه رفتارهای این کشور از جمله آزمایشهای موشکی، حمایت از ترویسم و حملات سایبری را در نظر خواهد داشت.
رئیسجمهوری آمریکا همچنین روز پنجشنبه پیش از نشست خود با وزیر دفاع و مقامهای ارشد نظامی این کشور گفته بود که باید «ستیزهجویی مستمر و بلندپروازی هستهای ایران را متوقف کرد».
وی تأکید کرده بود: «نباید اجازه داد که ایران به سلاح هستهای دست یابد، حکومت ایران از تروریسم حمایت میکند، و خشونت، خونریزی و هرج و مرج را در سراسر خاورمیانه گسترش میدهد»؛ اتهاماتی که ایران آنها را رد میکند.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، روز پنجشنبه ششم مهرماه، به شبکه تلویزیونی الجزیره در نیویورک گفته بود که اگر آمریکا از برجام خارج شود ایران نیز این گزینه و سایر گزینهها را در اختیار دارد.
آقای ظریف در مصاحبه با نشریه نیوزویک نیز گفت که ایران دربارهٔ سناریوهای مختلف تصمیمهایی گرفته و درحال ارزیابی شرایط و واکنش دیگر طرفها از جمله اتحادیه اروپا و کنگره آمریکا است.
وی مذاکره دوباره دربارهٔ توافق اتمی را غیرممکن خواند و تأکید کرد که از سرگیری مذاکرات «مانند باز کردن دوباره یک جعبه پاندورا خواهد بود که بستن آن غیرممکن است».
رئیس جمهور ایران در سخنان روز شنبه همچنین از مخالفان داخلی خود انتقاد کرد و افزود: «چرا عدهای با مردم به شکلی نادرست حرف میزنند؟ امروز اگر آمریکا تخلفی کند همه دنیا آمریکا را محکوم خواهد کرد و نه ایران را».
وی با اشاره به انتقادها مبنی بر اعتماد به آمریکا گفت که پیامبر اسلام نیز «معاهدات فراوانی با کفار بست و هر دفعه نیز آنها نقض کردند».
آقای روحانی اضافه کرد: «نعوذ بالله کسی آنجا پیدا میشد و میگفت پیامبر سادهلوح است، خب وقتی اولین معاهده را بست، دید که کفار آن را نقض میکنند پس چرا دومی را منعقد کرد؟».
رئیس جمهور ایران تأکید کرد که «پای عهد ایستادن به ضرر معاهدهکننده نیست، بلکه آن کسی که نقض عهد میکند حیثیت و اعتبار خود را زیر پا میگذارد».
با وجود تأیید توافق اتمی وین از سوی رهبر جمهوری اسلامی، او و نزدیکانش همچنان از این توافق انتقاد میکنند.
آیت الله خامنهای و نزدیکانش همچنین این توافق را «خسارت محض» خوانده و تأکید کردهاند که تنها «حسن» آن اثبات به گفته آنان «بدعهدی آمریکا» است.
آقای خامنهای همچنین از به گفته او «عجله» برای دستیابی به توافق اتمی انتقاد کرده و برخی اقدامات آمریکا پس از این توافق از جمله تمدید تحریمهای غیر هستهای علیه ایران را ناشی از این «عجله» دانستهاست.