رئیسجمهوری ایران ضمن رد احتمال دیدار با دونالد ترامپ، همتای آمریکاییاش، برنامه واشینگتن برای تحریم فروش نفت ایران را «غیر عملی» و در عین حال «خطرناک» خواند.
حسن روحانی روز دوشنبه دوم مهر در دیدار با جمعی از مدیران رسانههای آمریکایی تاکید کرد که برنامه دولت دونالد ترامپ برای تحریم فروش نفت ایران، «نه تنها عملی نیست بلکه بسیار خطرناک خواهد بود و امیدوارم بتوانیم در چارچوب مقررات بینالمللی به تجارت با کشورهای دوست ادامه دهیم».
وی تاکید کرد که تحریمهای آمریکا تنها به زیان ایران نیست، بلکه «به زیان شرکتهای بینالمللی نیز بوده است».
آقای روحانی توضیح بیشتری درباره سخنان خود و «خطرناک» خواندن تحریم فروش نفت ایران نداده است.
رئیس جمهور ایران ۱۱ تیرماه نیز تهدید کرده بود که اگر قرار باشد نفت ایران صادر نشود نفت دیگر کشورها نیز نباید از خلیج فارس صادر شود.
پس از این سخنان و تهدیدهای دیگر مقامات جمهوری اسلامی، دریاسالار جان ریچاردسون، فرمانده عملیاتی نیروی دریایی آمریکا، به ایران هشدار داد که ایالات متحده با استفاده از زور هم که شده آزادی رفتوآمد کشتیها در تنگه هرمز را حفظ خواهد کرد.
همزمان با تنشها بین ایران و آمریکا، شورشیان شیعه یمن دو نفتکش عربستان را در بابالمندب هدف قرار دادند که باعث شد عربستان صادرات نفت از این تنگه را برای مدتی متوقف کند.
پس از این اتفاق ناصر شعبانی، رئیس مرکز پژوهشهای دفاعی امنیتی دانشگاه جامع امام حسین، روز ۱۵ مرداد در اظهارنظری جنجالی گفت جمهوری اسلامی از شورشیان یمن خواسته که به دو نفتکش عربستان سعودی حمله کنند و آنان هم این کار را کردهاند.
«خواب آمریکا تعبیر نمیشود»
بیژن زنگنه وزیر نفت ایران، نیز اعلام کرده است که «خواب آمریکا برای قطع صادرات نفت ایران تعبیر نمیشود».
قیمت نفت در بازارهای جهانی در روز دوشنبه با جهشی حدود ۲.۵ درصد نسبت به روز قبل، به ۸۱ دلار برای هر بشکه رسید که بالاترین میزان طی چهار سال گذشته است.
در نشست کمیته نظارتی اوپک درخواست آمریکا از کشورهای عربی خاورمیانه و اوپک برای افزایش تولید رد شده است.
در همین حال حسین کاظمپور اردبیلی، نماینده ایران در اوپک نیز گفته که بر خلاف انتظار دونالد ترامپ، اوپک و کشورهای همپیمان آن میخواهند تولید خود را «به صورت جزئی و با تاخیر» افزایش دهند.
آمریکا دور اول تحریمهای معلق شده خود علیه ایران را از روز ۱۵ مرداد بازگرداند و اعلام کرده که در مرحله بعدی تحریمها که روز ۱۳ آبان آغاز میشود، تلاش میکند فروش نفت ایران را به صفر برساند.
از دیدگاه برخی تحلیلگران تحریم فروش نفت و تحریمهای بانکی مهمترین تحریمها علیه ایران خواهد بود، موضوعی که برخی از مقامات جمهوری اسلامی نیز به آن اذعان کردهاند.
در همین حال شورای عالی هماهنگی اقتصادی ایران روز ۲۷ شهریور برای مقابله با تحریم های آمریکا تصویب کرد که بخش خصوصی میتواند فرآوردههای نفتی را از دولت خریداری و صادر کند.
آقای روحانی همچنین در پاسخ به سئوالی، موضوع دیدار رئیسجمهوری آمریکا و رهبر کره شمالی را با دیدار احتمالی روسای جمهوری ایران و آمریکا قابل مقایسه ندانست.
آقای روحانی گفت که اقدامات دونالد ترامپ از جمله خروج از برجام و «تحریم و تهدید» ایران «به سادگی قابل چشمپوشی نیست».
وی در بخش دیگری از سخنانش افزود: «دیدار خود به تنهایی موضوعیت ندارد، چرا که دیدار زمانی انجام میشود که ما امید داریم اختلافات کمتر شده و به نکات مثبتی دست خواهیم یافت. اما امروز نسبت به رفتار رئیسجمهور آمریکا هیچ امیدی نداریم و هیچ خاصیت و اثری در این کار نمیبینیم».
وی تاکید کرد که «اگر روزی ببینیم آمریکا صادقانه به دنبال بازسازی روابط است، آن زمان تصمیم خواهیم گرفت و فضای تازهای خواهیم داشت».
دونالد ترامپ که آمریکا را از توافق هستهای با ایران خارج کرده است تا تحریمها علیه تهران از سرگرفته شود، گفته آماده است که با هدف دستیابی به توافقی دیگر با ایران با مقامات تهران بدون قید و شرط مذاکره کند.
آقای ترامپ با تاکید بر اینکه وضع اقتصادی ایران سریعاً رو به وخامت است، پیشبینی کرده که مقامهای جمهوری اسلامی ایران به زودی با دولت آمریکا وارد مذاکره خواهند شد.
این پیشنهاد را اما علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، رد کرده و میگوید که همانند آیتالله خمینی، بنیانگذار حکومت کنونی ایران، مذاکره با آمریکا را ممنوع میکند.
با این حال وزیر امور خارجه آمریکا روز اول مهر از علاقهمندی رئیسجمهوری این کشور برای دیدار با آیتالله علی خامنهای خبر داد و گفت: «آن مذاکره است که جالب و مهم خواهد بود».
تعدادی از نمایندگان اصولگرای مجلس ایران از جمله جواد کریمی قدوسی تاکید کردهاند که رئیسجمهور و وزیر خارجه ایران در سفر به نیویورک «حق هیچگونه ملاقات» با مقامات آمریکا را ندارند.
آقای روحانی در اولین سفر خود به نیویورک با باراک اوباما رئیسجمهوری آمریکا به صورت تلفنی گفتوگو کرد.