سفیر روسیه در تل‌آویو روز سه‌شنبه، ۱۸ آذرماه، در انتقادی تند از اسرائیل گفت که «مشکل خاورمیانه، نه ایران، بلکه اسرائیل است».
آناتولی ویکتوروف، سفیر کرملین در اسرائیل، در مصاحبه با روزنامه‌های اسرائیلی جروزالم پست و معاریو اظهار داشت که ریشه بی‌ثباتی خاورمیانه را «نه در اقدامات ایران، بلکه باید در عدم پایبندی (اسرائیل) به قطعنامه‌های سازمان ملل متحد، نزاع اسرائیلی- عربی و عدم درک متقابل کشورها» جست‌وجو کرد.
نظر به مناسبات نزدیک و صمیمانه بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، با ولادیمیر پوتین، رئیس جمهوری روسیه، سخنان شدیداللحن سفیر روسیه علیه سیاست و عملکرد اسرائیل قابل تامل است.
مشخص نیست که انتقاد بی‌سابقه و صریح آقای ویکتوروف با مقطع زمانی کنونی که صحنه جهانی برای ورود جو بایدن به کاخ سفید آماده می‌شود ارتباط دارد یا خیر.
سفیر روسیه در تل‌آویو گفته است که بازگشت دولت آمریکا به برجام «همه چیز را ساده‌تر می‌کند و کاهش نگرانی‌ها و اجازه دادن به ایرانیان برای یک برنامه هسته‌ای صلح‌آمیز و اجازه دادن به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، می‌تواند به آن‌چه در حوزه نظامی می‌گذرد، کمک کند».
وی گفت: «نظر مرا بخواهید، این ایران نبود که گام نخست در نقض توافق را برداشت، این همکاران آمریکایی ما بودند که متاسفانه از آن خارج شدند.»
روسیه یکی از چهار عضو دایم شورای امنیت است که در برجام باقی مانده است.
فرانسه و بریتانیا، دو عضو دیگر برجام، این هفته به همراه آلمان، در بیانیه مشترکی ایران را به خودداری از کاهش تعهدات برجامی فراخوانده و مصوبه هفته گذشته مجلس شورای اسلامی ایران را برای گسترش فعالیت اتمی ایران را خطری برای بازگشت به مسیر دیپلماسی نامیدند.
هایکو ماس، وزیر خارجه آلمان، نیز در روزهای گذشته بر لزوم دستیابی به توافقی «فراتر» از برجام تاکید کرده است.
اما سفیر روسیه در اسرائیل با اشاره به برخی سخنان جو بایدن و مقامات انتخابی او در مورد برجام و راه احیای آن گفت: «ممکن است برخی از مفاد این توافق اصلاح شود، اما چنین خواسته‌ای، باید موضوع مذاکره با طرف‌های ذی‌نفع، یعنی مقامات ایران باشد.»
اما جدا از برجام، جمهوری اسلامی به‌واسطه اقدامات منطقه‌ای‌اش به‌ویژه در دو کشور سوریه و یمن بارها به انتقاد شدید از سوی همسایگانش دامن زده است.
علاوه بر این بسیاری از مقامات ایران از جمله فرماندهان سپاه پاسداران بارها دم از «نابودی» اسرائیل زده‌اند، موضعی که مقامات اسرائیل با تاکید بر آن گفته‌اند که تهدیدی است برای موجودیت کشورشان.
سفیر روسیه در تل‌آویو در موضع‌گیری‌های آتشین خود در مورد عملکرد منطقه‌ای اسرائیل، همچنین در اشاره به حملات هوایی متعدد اسرائیل در سوریه، اظهار داشت که «این اسرائیل است که به حزب‌الله حمله می‌کند در حالی که حزب‌الله حمله‌ای متوجه اسرائیل نکرده است».
این در حالی است که بسیاری از کشورها از جمله ایالات متحده حزب‌الله لبنان به رهبری شیخ حسن نصرالله و تحت حمایت مستقیم تهران را گروهی تروریستی قلمداد می‌کنند.
نخست وزیر اسرائیل در سال‌های گذشته بارها پس از دیدار با آقای پوتین با محوریت «هماهنگی اسرائیل و روسیه در مورد امنیت اسرائیل در منطقه» گفته بود که «روسیه نیازهای امنیتی اسرائیل را درک کرده» و از حملات هوایی اسرائیل در سوریه علیه اهداف ایران و متحدانش جلوگیری نمی‌کند.
اما سفیر روسیه در اسرائیل روز سه‌شنبه وجود هماهنگی پیشاپیش میان مسکو و تل‌آویو، قبل از هر حمله هوایی اسرائیل به سوریه را رد کرد و گفت برخی هماهنگی‌ها تنها برای حفظ جان نیروهای روسی در سوریه بوده است.
روسیه دو سال پیش اسرائیل را عامل ساقط شدن یک فروند هواپیمای باری نظامی روسیه در سوریه و کشته شدن ۱۵ نیروی آن معرفی کرد، اما اسرائیل نقش خود را در آن رویداد، که همزمان با یک حمله نظامی اسرائیل علیه «اهداف ایرانی» در لاذقیه سوریه رخ داد، رد کرد.
آناتولی ویکتوروف در ادامه انتقادهای بی‌پرده خود، درستی سخنان نخست وزیر و فرماندهان ارتش اسرائیل در ارتباط با «تونل‌های تروریستی» حزب‌الله برای حمله به اسرائیل را نیز زیر سوال برده و گفت چه کسی اطمینان یافته که حزب‌الله آنها را حفر کرده بود؟
اسرائیل دو سال پیش از کشف چند تونل در مرز با لبنان خبر داد و گفت حزب‌الله تونل‌ها را برای غافلگیر کردن اسرائیل در منطقه جلیله حفر کرده است. اسرائیل آن زمان به حزب‌الله و دولت بیروت هشدار داد که لبنان را به «عصر حجر» برخواهد گرداند.
اما سفیر روسیه در این مصاحبه گفت اسرائیل نباید به خاک و حریم هیچ کشور مستقلی که سیادت دارد و عضو سازمان ملل است، حمله کند.
آناتولی ویکتوروف ضمن این‌که اسرائیل را به حفظ حقوق فلسطینیان و بازگشت به مسیر مذاکرات با تشکیلات خودگردانی فراخواند، گفت روسیه از «توافق‌های ابراهیم» در خصوص عادی‌سازی رابطه اسرائیل با امارات متحده عربی، بحرین و سودان، حمایت می‌کند و آن را یک «پیشرفت مثبت» می‌داند.
از واکنش دولت اسرائیل به انتقادهای تند سفیر روسیه در تل‌آویو، که یک دیپلمات قدیمی و کارکشته روسیه در منطقه است، هنوز خبری منتشر نشده است.
مسکو که با تهران مراودات نزدیک دارد و برای بقای حکومت بشار اسد در سوریه نیز عملا در کنار ایران و حزب‌الله ایستاد، در چهار سال دوران ریاست جمهوری دونالد ترامپ، کمتر با چنین صراحتی از اسرائیل انتقاد کرده است.
