دولت بریتانیا در نسخه روزآمد شده از اصول سیاست خارجی و امنيتی این کشور که روز دوشنبه ۲۲ اسفند منتشر شد، چین را «یک چالش دورانساز» توصیف کرده و گفته است که امنیت بریتانیا به سرنوشت جنگ در اوکراین بستگی دارد.
این ارزیابی جدید که زیربنای سیاستهای امنیتی و بینالمللی دولت بریتانیاست در مورد تعمیق مناسبات چین و روسیه و گسترش همکاریهای مسکو و جمهوری اسلامی ایران در پی تهاجم نظامی به اوکراین هشدار میدهد.
ریشی سوناک، نخستوزیر بریتانیا، گفت: بهدلیل تحولات دو سال گذشته چارچوب سیاستهای امنیتی و بینالمللی دولت این کشور که اولین بار حدود دو سال پیش تنظیم شده بود مورد بازبینی قرار گرفته است.
به گفته برخی از کارشناسان، استفاده از عبارت چالش به جای تهدید در توصیف چین ممکن است با انتقاد برخی از اعضای حزب محافظهکار در پارلمان بریتانیا روبرو شود. این گروه از سیاستمداران در عین حال معتقدند که اختصاص پنج میلیارد پوند بیشتر به بودجه دفاعی بریتانیا برای کمک به اوکراین و جایگزین کردن تسلیحات ارسالی به آن کشور در ارتش بریتانیا کافی نیست.
ریشی سوناک در مقدمهای بر این ارزیابی جدید مینویسد: «در سال ۲۰۲۱ سرعت تحولات ژئوپلیتیک و گستره تاثیرات آن بر کشور ما قابل پیشبینی نبود».
«از آن زمان تهاجم غیرقانونی روسیه به اوکراین، سوءاستفاده تسلیحاتی از انرژی و مواد غذایی و سخنان غیرمسئولانه در مورد کاربرد سلاحهای هستهای و از سوی دیگر اقدامات تعرضی چین در آبراه تایوان و دریای جنوبی چین، جهانی را به وجود آورده است که مشخصه اصلی آن خطر، بینظمی و رویارویی است».
جیمز کلورلی، وزیر خارجه بریتانیا، نيز روز دوشنبه در جلسه پارلمان این کشور گفت چین به حدی بزرگ است که آن کشور را با تمامی موضوعات بینالمللی مرتبط میسازد.
او افزود: «ما نمیتوانیم از اقدامات تعرضی اقتصاد و نظامی چین از جمله تشدید تنش با تایوان چشمپوشی کنیم».
نسخه بازبینی شده سیاستهای بین المللی و امنیتی دولت بریتانیا در آستانه سفر ریشی سوناک به آمریکا برای مذاکره با رهبران ایالات متحده و استرالیا در مورد مرحله بعدی پیمان دفاعی موسوم به «آکوس» بین سه کشور منتشر میشود.
حدود سه میلیارد پوند از افزایش بودجه نظامی بریتانیا به طرحهای هستهای از جمله برای اولین بار، کمک به استرالیا برای ساخت زیردریاییهای هستهای با هدف مقابله با چین در منطقه اقیانوس آرام و هند اختصاص خواهد یافت.
سند جدید سیاستهای بینالمللی و امنیتی دولت بریتانیا در مورد چین میگوید این کشور به یک «چالش دورانساز» با پیامدهای مهمی برای تمامی عرصههای سیاستگذاری دولت و زندگی روزمره مردم بریتانیا بدل شده است.
این سند ضمن تاکید بر افزایش اقدامات لازم برای حفاظت از امنیت ملی بریتانیا و همکاری بیشتر با کشورهای دوست در منطقه، خاطر نشان میکند که ترجیح دولت بریتانیا کماکان همکاری و تفاهم بهتر با پکن است.
سند یاد شده می افزاید که سرنوشت تنش در منطقه اقیانوس آرام و هند در مقایسه با جنگ اوکراین میتواند پیامدهای فراگیرتری داشته باشد ولی روسیه در حال حاضر حادترین تهدید محسوب میشود.
«آنچه که تغییر کرده این است که اکنون امنیت جمعی ما به شکل حیاتی و ناگسستنی به سرنوشت جنگ در اوکراین گره خورده است».
این سند ضمن یادآوری یکپارچگی کشورهای غربی در حمایت از اوکراین میافزاید: «تعمیق مناسبات روسیه و چین و گسترش همکاریهای روسیه و جمهوری اسلامی ایران دو تحول بسیار نگرانکننده هستند».
ریشی سوناک از سوی برخی از سیاستمداران حزب محافظهکار تحت فشار قرار گرفته است که بودجه نظامی کشور را افزایش دهد. از مجموع پنج میلیارد پوندی که امسال به بودجه نظامی افزوده شده است، حدود دو میلیارد پوند به جایگزین کردن تسلیحات و مهمات ارسالی برای اوکراین و بهبود زيرساختهای دفاعی بريتانيا اختصاص خواهد یافت.
ریشی سوناک در بخش دیگری از مقدمه این سند خاطرنشان میکند دولت بريتانيا تلاش خواهد کرد در بلندمدت سهم بودجه دفاعی از تولید ناخالص ملی را به ۲.۵ درصد افزایش دهد.