وزیران خارجه روسیه و جمهوری اسلامی ایران روز سه‌شنبه ۱۴ آذر ماه، سند مشترکی را برای همکاری در خصوص «راه‌ها و ابزارهای مقابله، کاهش و جبران آثار منفی اقدامات قهرآمیز یکجانبه همچون تحریم‌ها»، امضا کردند.
سرگئی لاوروف و حسین امیرعبداللهیان در جریان اجلاس کشورهای ساحلی حاشیه دریای خزر در مسکو این اعلامیه مشترک را امضا کردند.
این اعلامیه در آستانه سفر روز پنجشنبه ابراهیم رئیسی، رئيس جمهور ایران، به مسکو برای دیدار با ولایمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه امضا شد.
سرگئی لاوروف در کنفرانسی خبری گفت: «ما الان یک اعلامیه مشترک در خصوص راه‌ها و ابزارهای مقابله، کاهش و جبران آثار منفی اقدامات قهرآمیز یکجانبه امضا کردیم.»
او اضافه کرد: «بی‌شک این گامی مهم در جهت افزایش هماهنگی تلاش‌های جامعه جهانی برای مبارزه با تحریم‌های غیرقانونی است که آمریکا و متحدانش از آن به عنوان جایگزینی برای دیپلماسی استفاده می‌کنند.»
حسین امیرعبداللهیان نیز این اقدام را «گامی در چهارچوب ابتکار تهران برای ایجاد یک اتحادیه از کشورهای تحت تحریم غرب» عنوان کرد.
او در پاسخ به پرسشی درباره اعلامیه مشترک ایران و روسیه در حاشیه این اجلاس در جمع خبرنگاران گفت: « امروز بیش از ۲۶ کشور در دنیا تحت تحریم‌های یکجانبه آمریکا یا غرب قرار دادند. ایران از حدود سه سال قبل ابتکاری را در خصوص ایجاد یک اتحادیه از کشورهای تحت تاثیر تحریم‌های ظالمانه و اقدامات یکجانبه گرایانه آمریکا یا کشورهای غربی مطرح کرده است.»
وزیر خارجه جمهوری اسلامی تاکید کرده این اقدامات در راستای «مقابله منظم و سازمان‌یافته با کشورهای تحریم‌کننده» انجام می‌شود و هدف «خنثی‌سازی اقدامات آنها» است به گونه‌ای که ابزار «تحریم از دست آمریکا و کشورهای غربی خارج شود.»
جمهوری اسلامی و روسیه در سال‌های اخیر همکاری نظامی خود را تقویت کرده‌اند، اما تهاجم روسیه به اوکراین در اسفند ۱۴۰۰ و نیاز مسکو به تسلیحات بیشتر به ویژه پهپادهای جنگی، موجب شد که این همکاری‌ها گسترش یابد.
کشورهای غربی بارها نقش جمهوری اسلامی در جنگ اوکراین به واسطه فروش پهپادهای ساخت ایران به روسیه را محکوم و تحریم‌هایی را علیه روسیه و ایران وضع کرده‌اند.
