رسانههای اسرائیل و برخی رسانههای جهانی از کاهش هماهنگیهای اسرائیل با روسیه در رابطه با عملیات نظامی در سوریه و تنش میان این دو کشور خبر میدهند.
وای.نت، پایگاه خبری روزنامه یدیعوت آخرونوت، سه شنبه بیست و یکم فروردین نوشته است، مناسبات اسرائیل و روسیه در حالی رو به تنش گذاشته که بنیامین نتانیاهو، نخست وزیر اسرائیل، در سالهای اخیر، پیوسته از هماهنگی نظامی کشورش با روسیه و درک خوب روسیه از نیازهای امنیتی اسرائیل در سوریه سخن میگفت.
اما بنوشته وای.نت، این روسیه بود که فاش کرد جنگندههای اسرائیلی ظاهرا عامل حمله بامداد دوشنبه به پایگاه هوایی التیاس یا تی- ۴ در استان حمص سوریه بودند؛ آویگدور لیبرمن، وزیر دفاع اسرائیل، یک روز بعد از این حمله گفت که «نمیداند چه کشوری حمله کرده اما میداند که اسرائیل حضور ایران در سوریه را که مانند تنگ شدن حلقه فشار بر گردن اسرائیل است، تحمل نخواهد کرد».
براساس گزارش دیده بان حقوق بشر سوریه، در حملهای که روسیه و سپس سوریه و ایران آن را به اسرائیل نسبت دادهاند، چهارده تن، شامل چند ایرانی کشته شدند؛ رسانههای ایران سه شنبه از بازگرداندن جسد هفت نظامی خود از این پایگاه در سوریه به تهران خبر دادند.
وای.نت یادآور شده است که اندکی بعد از آغاز حضور نظامی روسیه در سوریه، در شهریور ۱۳۹۴، بنیامین نتانیاهو در دیدار با ولادیمیر پوتین، رییس جمهوری روسیه و با حضور رییس ستاد ارتش اسرائیل و رییس سازمان اطلاعات نظامی ارتش، گفت به تفاهم«مهمی» با روسیه در رابطه با خطرات امنیتی که اسرائیل را تهدید میکند دست یافته است؛ آقای پوتین نیز در آن دیدار گفت که «نگرانیهای اسرائیل را درک میکند».
از آن زمان تا دوره اخیر، بنیامین نتانیاهو بیشتر از هر رهبر دیگری با ولادیمیر پوتین دیدار کرد و بیش از هر کشور دیگری، مرتب در سفر به مسکو و سوچی برای ملاقات با رهبر روسیه بود؛ در کنار این دیدارها، گفتوگوهای تلفنی زیاد دیگری نیز میان آن دو، همگی در مورد حضور ایران در سوریه انجام شد؛ وزیر دفاع و رییس ستاد ارتش روسیه نیز به اسرائیل آمدند و نظامیان ارشد اسرائیلی با سفر به مسکو، جزییات «هماهنگیها» را تعیین کردند.
سال گذشته درست در نخستین روز سفر وزیر دفاع روسیه به اسرائیل که در هفتاد سال اخیر بیسابقه ب.ده، حمله هوایی سنگینی به یک پایگاه نظامی سوریه انجام شد که از کشته شدن چند نظامی ایران در آن عملیات سخن رفت. همان زمان مقاماتی در اسرائیل تایید کردند که این کشور روسیه را در جریان این قصد خود قرار داده بود؛ در مورد آن حمله گفته شده که اسرائیل عامدانه میخواست در ساعتی که وزیر دفاع روسیه به تل آویو میرسد، به او نشان دهد که اسرائیل در مورد سوریه مماشاتی ندارد و از منافع خود دفاع خواهد کرد.
اما به نوشته وای.نت، و براساس نقل قول از گزارشی در شبکه آمریکایی انبیسی، در حمله بامداد دوشنبه این هفته، اسرائیل این بار روسیه را بیخبر گذاشت در حالی که به گفته دو مقام آمریکایی، واشینگتن را از نیت خود آگاه کرده بود.
زمانی که وای.نت از گیلعاد اردان، وزیر امنیت داخلی اسرائیل و دولتمرد عضو حزب حاکم لیکود، در خصوص وضعیت مناسبات اسرائیل و روسیه در ارتباط با سوریه سئوال کرد، او گفت: «روابط ما با روسیه بسیار مهم است؛ نشان به این نشانی که سیستم هماهنگی عملیاتی ایجاد کردهایم تا از آسیب دیدن سربازان روسی مستقر در سوریه (در جریان حملات اسرائیل) جلوگیری شود اما این سیستم برای این است که به ما امکان دهد سیاست خود را دنبال کنیم و نه اینکه به دشمن ایرانی اجازه دهیم خطوط قرمز ما را زیر پا بگذارد؛ همه دنیا و از جمله روسیه، به خوبی میدانند که ما چقدر در این امر جدی هستیم؛ گاهی نیز وضعیت کمی ناخوشایندی بوجود میآید که ما را محکوم میکنند؛ اما امنیت شهروندان ما مهمتر است».
دمیتری پسکوف، سخنگوی ولادیمیر پوتین، با لحنی حاکی از ناخشنودی دوشنبه گفته بود که روسیه از قصد حمله به پایگاه تی- ۴ آگاه نشده بود؛ اما روشنتر از او، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه دوشنبه گفت که «تحولی خطرناک» رخ داده است؛ یک روز بعد از اظهارات این دو مقام ارشد روسی، وزارت خارجه روسیه گاری کورن، سفیر اسرائیل در روسیه را احضار کرد تا از او توضیح بخواهد.
به نوشته جروزالم پست، گاری کورن بهار سال گذشته نیز پس از یک حمله دیگر منتسب به اسرائیل در سوریه احضار شده بود. جروزالم پست سه شنبه افزود، حملات سنگین اسرائیل به سوریه بعد از رخنه پهپاد ایرانی در فوریه، بهمن سال گذشته، به حریم هوایی اسرائیل، وضع را عوض کرد و روسیه از آن حملات ابراز نگرانی کرد و به گزارش رویترز، ولادیمیر پوتین نیز خود همان روز در تماس تلفنی با بنیامین نتانیاهو گفت که منطقه تاب تحمل یک برخورد نظامی دیگر را ندارد.
سیانان نیز نوشته است تنش میان اسرائیل و روسیه بر سر عملیات اسرائیل در سوریه، از دو ماه پیش محسوس شد؛ زمانی که روسیه جنگندههای مدرن رادارگریز سوخوی ۵۷ را در سوریه مستقر کرد. یک سیاستمدار روسیه تلویحا در این باره گفته بود استقرار این جنگندهها «پیامی به کشورهای همسایه سوریه است که گاه و بیگاه و بیدعوت وارد حریم هوایی سوریه میشوند».
به نوشته سیانان، اگر اسرائیل میخواهد به عملیات خود در سوریه ادامه دهد، حفظ ارتباط خوب با روسیه برای اسرائیل نقش کلیدی دارد.
«تنشهایی» که رسانههای اسرائیل و جهان از آن در مناسبات اسرائیل و روسیه خبر داده و حتی وبسایت مدیا لاین بعید ندانسته که به «زمین گیر کردن» آزادی عمل اسرائیل در سوریه از سوی روسیه منجر شود، در حالی است که اسرائیل از احتمال خروج آمریکا از سوریه نیز ناخشنود است و گفتوگوی تلفنی هفته گذشته بنیامین نتانیاهو با دونالد ترامپ، رییس جمهوری آمریکا، به توصیف خبرگزاری آسوشیتدپرس، «متشنج» بوده است.