روسیه از یک سازمان شبهنظامی جوانان به نام «یونارمیا» برای تثبیت وفاداری نوجوانان در مناطق اشغالی اوکراین به مسکو و آمادهکردن آنها برای جنگ علیه کشورشان استفاده میکند.
واحد تحقیقی بخش اوکراینی رادیو اروپای آزاد/رادیو آزادی و رسانههای همکار به مدارک و اسنادی منتشرنشده از نهادهای منصوب مسکو در مناطق اشغالی اوکراین دست یافتهاند که تأسیس و توسعه «یونارمیا» را همزمان با تهاجم نظامی روسیه اثبات میکند.
تاریخچه و اهداف یونارمیا
«یونارمیا» یا ارتش جوانان، در سال ۲۰۱۶ و به ابتکار سرگئی شویگو، وزیر دفاع وقت روسیه، تشکیل شد. این سازمان مدعی است که ۱.۳ میلیون عضو دارد و نوجوانان و کودکان خردسال، حتی هشتساله، میتوانند با پرکردن پرسشنامهای در اپلیکیشن تلفنهای همراه به آن بپیوندند.
این سازمان ادعا میکند که کادتها (اعضای نوجوان) را از نظر معنوی، اخلاقی، اجتماعی و ذهنی پرورش میدهد و انگیزههای مثبت برای دفاع از قانون اساسی را در آنها تقویت میکند. همچنین هدف آن آمادهکردن کودکان و نوجوانان برای خدمت در نیروهای مسلح روسیه است.
نفوذ یونارمیا در مناطق اشغالی
روسیه اولین شعبه سازمان «یونارمیا» را چند ماه پس از تأسیس آن در ناحیه اشغالی کریمه افتتاح کرد. به گفته یک کارشناس مرکز آموزش مدنی «آلمندا» (یک نهاد اوکراینی که نقض حقوق کودکان در وضعیت جنگی را مستند میکند)، از سپتامبر ۲۰۱۶ شعبهها و تشکیلات این سازمان در سراسر شبهجزیره کریمه گسترش یافت.
روسیه در سال ۲۰۱۴ شبهجزیره کریمه را به قلمرو خود ملحق کرد و حمایت از جداییطلبان در استانهای لوهانسک و دونتسک، واقع در دونباس در شرق اوکراین، را آغاز کرد. پس از این، یونارمیا فعالیتهای خود را در این مناطق نیز گسترش داد.
براساس آمارها و اسناد وزارت دفاع روسیه در ژانویه ۲۰۲۲، یعنی یک ماه پیش از آغاز تهاجم نظامی روسیه به اوکراین، «یونارمیا» فقط در ناحیه کریمه ۲۹ هزار عضو داشت.
فعالیت نظامی و تربیت نوجوانان
در سال ۲۰۱۷، اعضای این سازمان در مراسم رژه پیروزی جنگ جهانی دوم که هر سال در روز ۹ مه در مسکو برگزار میشود، شرکت کردند. همچنین امسال گروهی از نوجوانان و کودکان عضو «یونارمیا» که اهل استان اشغالی لوهانسک هستند، در مراسم مشابهی در نووسیبیرسک، مرکز ناحیه فدرال سیبری، حضور یافتند.
از سال ۲۰۲۳، «خانههای یونارمیا» در استانهای لوهانسک و دونتسک راهاندازی شدند. این مراکز که از بودجه روسیه تأمین میشوند، دورههای آموزش ورزشی، تیراندازی و آموزشهای نظامی مقدماتی را برای کودکان و نوجوانان برگزار میکنند.
نقض قوانین بینالمللی
نیروهای انتظامی اوکراین با استناد به مادهای از کنوانسیون ژنو که «پروپاگاندا با هدف عضوگیری داوطلبانه از غیرنظامیان در شرایط جنگی» را ممنوع میداند، علیه مسئولان «یونارمیا» در ناحیه کریمه به اتهام نقض این کنوانسیون اعلام جرم کردهاند.
ایرینا سدووا، یکی از کارشناسان گروه حقوق بشر کریمه، اعلام کرده است که فعالیتهای این سازمان ناقض قوانین بینالمللی حقوق بشر است. او این اقدامات را شامل شستشوی مغزی کودکان و تبدیل آنها به نیروهای شبهنظامی غیرداوطلبانه توصیف کرده است.
تحریمها و واکنشهای بینالمللی
در ۱۹ نوامبر ۲۰۲۳، دولت بریتانیا «یونارمیا» را تحریم کرد و آن را یک تشکیلات شبهنظامی و ابزار مؤثر سیاستهای ولادیمیر پوتین برای «انتقال اجباری و شستشوی مغزی نوجوانان اوکراینی» توصیف کرد. بریتانیا اعلام کرد که این سازمان بهطور فعال در تلاشهای روسیه برای محو فرهنگ و هویت اوکراینی نقش دارد.
تحریمهای بریتانیا همزمان با گزارشهایی منتشر شد که نشان میدادند روسیه اولین موج سربازگیری از مناطق اشغالی اوکراین را آغاز کرده است.
نقش یونارمیا در جنگ اوکراین
پس از تهاجم روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲، بسیاری از اعضای سابق یونارمیا به صفوف ارتش روسیه پیوستهاند. این سازمان عملاً به ابزاری برای انتقال کودکان و نوجوانان از برنامههای آموزشی به خدمت فعال در ارتش روسیه تبدیل شده است.
براساس گزارشها، دولت روسیه برای تشویق اعضای سابق این سازمان به پیوستن به ارتش، امتیازهای ویژهای ارائه میدهد. ویکتور کاوروف، نایبرئیس یونارمیا، تأکید کرده است که عملکرد شاخههای این سازمان براساس تعداد اعضایی که به ارتش روسیه ملحق میشوند، ارزیابی میشود.
گسترش نفوذ در مناطق اشغالی جدید
پس از اشغال دو استان لوهانسک و دونتسک در سال ۲۰۲۲، فعالیتهای یونارمیا در این مناطق گسترش یافت. مراکزی تحت عنوان «خانههای یونارمیا» راهاندازی شدند که علاوه بر آموزش مهارتهای نظامی، به ترویج ایدئولوژی سیاسی کرملین در میان نوجوانان مشغول هستند.
نهادهای منصوب روسیه در مناطق اشغالی اوکراین در نوامبر ۲۰۲۲ اعلام کردند که شعبههایی از «یونارمیا» در نواحی تحت کنترل روسیه در استانهای خرسون وزاپوریژیا نیز دایر شده است.
رئیس «یونارمیا» در ناحیه زاپوریژیا، یک مرد روس به نام بیکبولاتف، از سوی نهادهای امنیتی اوکراین به دستگیری و ربودن گسترده مخالفان، استرداد غیرقانونی و انتقال اجباری خردسالان از مناطق اشغالی اوکراین به روسیه متهم شده است.
بیکبولاتف در مصاحبه با رسانههای همکار واحد تحقیقاتی بخش اوکراینی رادیو اروپای آزاد گفت از نظر «یونارمیا» زندگی اعضای نوجوان این سازمان به خدمت در نیروهای مسلح روسیه پیوند خورده است.
او افزود: «ما این ظرفیت بالقوه را در آنها می بینیم و توقع داریم که در آینده به ارتش بپیوندند. آنها را آموزش می دهیم، با آنها کار می کنیم و می خواهیم که پرسنل نظامی بشوند. حتی وزارت دفاع به اعضای سابق یونارمیا امتیازهای ویژهای می دهد. ولی همه این کارها داوطلبانه انجام می شود.»
شواهد نشان می دهند که رهبری «یونارمیا» عملکرد شاخهها و شعبههای خود را، دستکم تا حدی، براساس تعداد اعضای سابق این واحدها که به ارتش روسیه می پیوندند، ارزیابی میکند.
ویکتور کاوروف، نایب رئیس «یونارمیا» در ماه اکتبر امسال در نامهای به مسئولان شعبههای این سازمان در مورد «ارزیابی رقابتی» سالانه و اجباری تصریح کرد که مبنای این ارزیابی دو عامل است: «تعداد اعضای هر شبعه از این سازمان که به ارتش اعزام شده و یا در دانشکدههای نظامی ثبت نام میکنند و تعدادی که در مراکز آموزش نظامی ثبتنام میکنند.»
دفتر مرکزی «یونارمیا» در مسکو به تماسها برای اظهارنظر در مورد فعالیت این سازمان پاسخ نداد.
یکی از شعبههای جدید این سازمان اخیراً در بندر ماریوپل راهاندازی شده است. در تابستان امسال، این شعبه در اردوگاهی واقع در ساحل شمالی دریای آزوف هفت دوره آموزشی برگزار کرد که بخشی از آن شامل آموزش تیراندازی بود.
«یونارمیا» ابزاری کلیدی در سیاستهای روسیه برای کنترل مناطق اشغالی اوکراین است. این سازمان از طریق شستشوی مغزی کودکان، آموزش نظامی و ایجاد وابستگی فرهنگی به روسیه، تلاش میکند نوجوانان را به نیروهای مؤثر در سیاستهای نظامی کرملین تبدیل کند.
درحالیکه واکنشهای بینالمللی علیه فعالیتهای این سازمان افزایش یافته است، گسترش نفوذ یونارمیا در مناطق اشغالی نشان میدهد که روسیه همچنان به استفاده از این ابزار برای تثبیت نفوذ خود ادامه میدهد.