ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، میگوید باید با برنامه هستهای و موشکی ایران بهصورت موضوعاتی جداگانه برخورد کرد.
وی در آستانه سفر به عربستان در مصاحبهای جمعی با چندین رسانه، از جمله العربیه، شبکه «روسیه امروز» و «اسکاینیوز» گفتهاست «مذاکره برنامه موشکی ایران امری ممکن است و باید نیز مذاکره شود، اما برنامه موشکی یک موضوع، و برنامه هستهای، موضوعی دیگر است.
ولادیمیر پوتین که اظهاراتش یکشنبه ۲۱ مهرماه در سایت ریاست جمهوری روسیه منتشر شد، افزود که روسیه هم با ایران و هم کشورهای عربی رابطه خوبی دارد و میتواند نقش کلیدی در منطقه خاورمیانه بازی کند.
همزمان با انتشار مصاحبه آقای پوتین، عِمران خان رئیسجمهوری پاکستان برای میانجیگری میان ایران و عربستان وارد تهران شدهاست.
طی ماههای گذشته روابط ایران و عربستان با بحران مواجه شدهاست. اردیبهشت و خردادماه سال جاری شش کشتی از جمله نفتکشهای عربستان در آبهای امارات و عمان مورد هدف قرار گرفت و این کشور به همراه آمریکا انگشت اتهام را به سوی ایران نشانه گرفت.
ماه گذشته همچنین حملاتی به تأسیسات نفتی عربستان انجام شد که دوباره این دو کشور به همراه بریتانیا، فرانسه و آلمان ایران را متهم به حملات کردند، اما ایران این ادعاها را رد کردهاست.
همچنین بنابر ادعای مقامات ایران، روز جمعه نفتکش «سابیتی» ایران نیز نزدیکی بندر جده عربستان مورد هدف قرار گرفت.
پوتین دربارهٔ حملات به نفتکشها و تأسیسات نفتی عربستان گفتهاست: «در دیدار با رئیسجمهوری ایران، حسن روحانی به وی اطمینان داده که حملات هیچ ربطی به ایران نداشتهاست».
وی پیشتر نیز ۱۰ مهرماه بعد از دیدار با روحانی در ارمنستان گفته بود رئیسجمهوری ایران وی را مطمئن ساخته که حملات کار ایران نبودهاست.
وی گفت موضع رسمی روسیه «محکوم کردن این حملات است».
پوتین گفت بعد از حملات به تأسیسات نفتی عربستان، محمد بن سلمان ولیعهد عربستان طی تماسی با وی خواستهاست دولت مسکو در تحقیقات پیرامون این حادثه روسیه نیز مشارکت کند و پاسخ پوتین «مثبت» بودهاست.
وی گفت پیش از متهم کردن کشوری خارجی، باید تمام شواهد گردآوری شود و بعد بتوان به نتیجهای رسید. پوتین گفت این موضوع را به ولیعهد عربستان گوشزد کرده و وی نیز اصولاً پذیرفتهاست.
رئیسجمهوری روسیه گفت جدا از اینکه چه کسی یا کشوری پشت حملات بوده، دولت مسکو آن را محکوم میکند. وی نگفت آیا بازرسان روسی نیز در روند تحیقات عملاً مشارکت کردند یا نه و اگر شواهد دقیقی وجود ندارد، چرا آمریکا، عربستان و قدرتهای اروپایی ایران را متهم کردند.
وی در پاسخ به پرسشی پیرامون نقش ایران در خاورمیانه، از یمن تا سوریه و دیگر کشورها گفت ایران کشور بزرگی است که منافعی دارد که قابل احترام است، اما اینکه کدام منافع ایران مشروع است، جای بحث دارد: «در مجموع باید گفتوگو کرد تا منافع مشروع و خط قرمزها مشخص شود».
پوتین گفت با عربستان و امارات روابط «بسیار خوبی» دارد، اما روسیه هیچ وقت از روابط خود برای تشکیل یک ائتلاف علیه کشور دیگری استفاده نمیکند.
وی گفت ایران همسایه روسیه است و باید این نکته همیشه مورد توجه قرار بگیرد، بهویژه اینکه روابط روسیه و ایران نیز نزدیک است.
پوتین همچنین چندین بار از نقش «سازنده» عربستان در بحران سوریه خبر داد، اما بدون اشاره به جزئیات این نقش گفت اگرچه ترکیه، ایران و روسیه دوش به دوش هم سعی در حل بحران سوریه دارند، اما بدون کمکهای عربستان پیشرفت ممکن نبود.
عربستان و ترکیه مخالف رژیم بشار اسد، رئیسجمهوری سوریه هستند اما ایران و روسیه از وی جانبداری میکنند.
پوتین دربارهٔ مذاکرات هستهای با ایران گفت اسرائیل، آمریکا و برخی کشورهای منطقه مخالف ایران هستند: «دربارهٔ راستآزمایی تعهدات هستهای ایران باید منبع و کشوری بیطرف قضاوت کند، نه کشورهای متخاصم».
پوتین گفت چنین منبعی وجود دارد و این نهاد آژانس بینالمللی انرژی اتمی است که بارها گفته ایران به تعهدات هستهای خود پایبند بودهاست.
وی دربارهٔ کاهش تعهدات هستهای ایران گفت که جمهوری اسلامی نباید این روند را ادامه دهد، اما غیرعادلانه است ایران به برجام وفادار باشد و طرف دیگر نباشد. آمریکا اردیبهشت پارسال از برجام خارج شد و تحریمهای سختی علیه ایران به اجرا گذاشتهاست.