رئیس‌جمهوری آمریکا روز چهارشنبه اول آبان اعلام کرد ایجاد منطقه صلح در مرز میان ترکیه و سوریه «با موفقیت» انجام شده و دستور داده است که تحریم‌های ایالات متحده علیه ترکیه لغو شود.
به گفته دونالد ترامپ، مقام‌های دولت ترکیه به او اطلاع داده‌اند که عملیات نظامی «چشمه صلح» که علیه کردها در جریان بود را متوقف می‌کنند و «آتش‌بس دائمی» خواهد بود.
هفته گذشته مقامات ترکیه و آمریکا توافق کردند که آتش‌بسی پنج روزه برقرار شود تا نظامیان کرد سوریه، از مرزهای ترکیه تا عمق ۳۰ کیلومتری خاک سوریه عقب‌نشینی کنند.
آقای ترامپ همچنین در توئیتی توافق برای آتش‌بس دائمی در شمال شرق سوریه را «موفقیت بزرگ» خواند و نوشت: ««آتش‌بس برقرار شده و نبرد پایان یافته است. کردها در امنیت هستند و بسیار خوب با ما کار کردند. زندانیان داعش نیز محافظت می‌شوند».
دولت ترامپ در روزهای گذشته به دلیل خروج نیروهای آمریکایی از شمال شرق سوریه مورد انتقاد شدید دمکرات‌ها و بسیاری از جمهوری‌خواهان قرار گرفت.
منتقدان آقای ترامپ می‌گفتند که کردها در جنگ علیه داعش متحد آمریکا بوده‌اند و این تصمیم به معنای دادن چراغ سبز به دولت اردوغان برای حمله به کردها و تنها گذاشتن متحد آمریکا در این نبرد است.
با افزایش انتقادها، دولت ترامپ در تصمیم خود مبنی بر خروج نیروها از سوریه تجدیدنظر نکرد ولی دو وزارتخانه ترکیه و سه وزیر دولت این کشور را تحریم کرد. این تحریم‌ها اکنون با فرمان رئيس‌جمهوری آمریکا لغو می‌شوند.
توافق روسیه – ترکیه
در همین حال، وزارت دفاع روسیه روز چهارشنبه با انتشار نقشه‌ای از شمال شرق سوریه گزارش داد که نیروهای نظامی روسیه در ۱۰ کیلومتری مرزهای سوریه با ترکیه گشت‌زنی خواهند کرد.
بر اساس توافقی که روز سه‌شنبه میان رجب طیب اردوغان و ولادیمیر پوتین، روسای جمهوری ترکیه و روسیه، صورت گرفت نیروهای روسی و مرزبان‌های ارتش سوریه به منطقه صلح اعزام می‌شوند تا وضعیت خروج نیروهای کرد از این منطقه را بررسی کنند. بعد از ۱۵۰ ساعت و تایید خروج همه نظامیان کرد از منطقه صلح، نیروهای روسیه و ترکیه به صورت مشترک عملیات گشت‌زنی را انجام خواهند داد.
در همین راستا، نیروهای نظامی روسیه روز چهارشنبه وارد شهر استراتژیک کوبانی شدند. همزمان مسکو به نیروهای کرد سوریه هشدار داد در صورتی که به طور کامل از مرزهای شمال شرقی سوریه عقب‌نشینی نکنند با حملات نظامی ترکیه مواجه خواهند شد.
فرماندهان نیروهای کرد سوریه تاکنون به توافق روسیه و ترکیه واکنش نشان نداده و مشخص نیست که عقب‌نشینی این نیروها چگونه اجرا و کنترل خواهد شد.
رجب طیب اردوغان گفت ولادیمیر پوتین به او تضمین داده که اجازه نخواهد داد نیروهای کرد «ملبس به نیروهای دولتی سوریه» در نوار مرزی باقی بمانند.
خبرگزاری تاس از قول وزارت دفاع روسیه گزارش داد که واحدهای پلیس نظامی این کشور به عقب‌نشینی نیروهای کرد از شهر کوبانی کمک خواهند کرد.
کوبانی برای کردهای سوریه اهمیت فراوانی دارد چون این شهر در سال‌های ۲۰۱۴ و ۲۰۱۵ صحنه نبرد شدید این نیروها با پیکارجویان گروه «خلافت اسلامی» بود.
دستاوردهای اردوغان از یک نبرد
عقب‌نشینی کامل نیروهای کرد برای دولت ترکیه یک پیروزی است. دولت ترکیه دوشنبه گذشته حمله نظامی به این مناطق را آغاز کرد و می‌گوید هدف آن ایجاد یک «منطقه امن» در نوار مرزی سوریه برای اسکان پناهجویان سوری در این مناطق است.
توافق روز سه‌شنبه بین روسیه و ترکیه تاکیدی بر نفوذ کامل روسیه در سوریه است و بازگشت نیروهای دولتی سوریه به مرزهای شمال شرقی این کشور پس از چندین سال را تضمین خواهد کرد.
در سال‌های گذشته نیروهای آمریکایی و متحدان سابق آنها، یعنی شبه‌نظامیان کرد سوریه در این مناطق مستقر بودند.
خبرگزاری رویترز در گزارشی در این باره نوشته است که این تحولات نشاندهنده تغییرات سریع در سوریه از زمان اعلام تصمیم دونالد ترامپ برای خروج نیروهای آمریکای از منطقه است.
توافق روسیه و ترکیه در عين حال به اين معنی است که پس از سال‌ها خصومت با حکومت سوريه اکنون ترکيه بايد در زمينه‌های امنيتی با رژيم بشار اسد همکاری کند.
وزير خارجه ترکيه روز چهارشنبه گفت اين کشور با حکومت بشار اسد تماس مستقيم ندارد ولی «می‌تواند در زمينه‌های امنيتی تماس برقرار کند و اين طبيعی است».
سه مقام امنيتی ترکيه در روزهای اخير به رويترز گفتند که اين کشور برای پرهيز از درگيری نظامی در شمال شرقی سوريه، با دمشق تماس‌های مخفيانه برقرار کرده است.
همزمان در رویداد دیگری که نشان دهنده تقویت مناسبات آنکارا و مسکو است و موجب نگرانی دولت شده خبرگزاری اینترفکس از قول مدیر اداره فروش تسلیحات روسیه گزارش داد که این کشور موشک‌های اس ۴۰۰ بیشتری به ترکیه تحویل خواهد داد.
