موسسه مطالعات جنگ به نقل از اولکسی آرستوویچ، مشاور رئیسجمهوری اوکراین، گزارش داده که روسیه شروع به استفاده از پهپادهای جنگی ایران در اوکراین کرده است.
این اتاق فکر آمریکایی روز شنبه ۱۵ مرداد از قول مشاور ولودیمیر زلسنکی اعلام کرد که ایران حداقل ۴۶ پهپاد تحویل روسیه داده است.
آقای آرستوویچ گفته است برخی این این پهپادها از نسل قدیمی «شاهد ۱۲۹» هستند که روسیه احتمالا برای هدف قرار دادن راکت توپخانهای هیمارس آمریکا که به اوکراین داده شده است، از آنها استفاده میکند.
این گزارش میافزاید هنوز استفاده نیروهای روسی از پهپادهای ایرانی در تهاجم به اوکراین توسط مقامات ارشد نظامی یا دولت اوکراین تایید نشده است.
شبکه تلویزیونی سیانان ۲۵ تیر ماه به نقل از مشاور امنیت ملی آمریکا و همچنین بر اساس تصاویر ماهوارهای که بهطور اختصاصی به دست این شبکه خبری رسیده، گزارش داد اعضای یک هیئت از روسیه طی یک ماه گذشته، دستکم دو بار از پایگاه هوایی کاشان بازدید کردند تا پهپادهای دارای قابلیت حمل سلاح را بررسی کنند.
جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی کاخ سفید، همان زمان به سیانان گفت: «ما اطلاعاتی داریم که نشان میدهد دولت ایران در حال آمادهسازی ارائه چند صد پهپاد از جمله پهپادهای با قابلیت حمل سلاح به روسیه است.»
آقای آرستوویچ نیز گفته است هنوز معلوم نیست ۴۶ پهپادی که ایران تحویل نیروهای روسی مستقر در خاک اوکراین داده، تمام پهپادهایی است که قرار بود تحویل روسیه دهد، یا بخشی از معامله است.
همزمان نشریه فوربز نیز روز شنبه گزارش داده است احتمالا ایران پهپادهای خود را در ازای دریافت جنگنده «سو - ۳۵» روسیه تحویل این کشور داده باشد، چرا که هم گزارشهایی از اعزام کارشناسان روسیه به ایران برای آموزش استفاده از پهپادهای ایرانی منتشر شده و هم گزارشهایی از اعزام نظامیان ایرانی به روسیه برای آموزش و آشنایی با جنگنده «سو - ۳۵».
این گزارش میافزاید ایران بر خلاف حوزه پهپاد، توفیقی در توسعه جنگندههای نظامی نداشته و تلاشهای پیشین ایران برای دریافت جنگندههای پیشرفته «چنگدو جی-۱۰» چین در ازای تحویل نفت یا گاز (گاز مایع) نیز با بیرغبتی پکن مواجه شده بود.
پس از اظهار نگرانی اتحادیه اروپا درباره درخواست پهپاد توسط روسیه از ایران، حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه ایران، ۲۴ تیرماه، در تماس تلفنی با همتای اوکراینی خود، ضمن تکذیب ارسال پهپاد ایرانی به روسیه برای بهکارگیری در جنگ علیه اوکراین گفت اظهارات جیک سالیوان «در راستای اهداف و اغراض سیاسی خاص» صورت گرفته است.
آقای امیرعبداللهیان به تازگی نیز دوباره تاکید کرده که ایران در تهاجم روسیه به خاک اوکراین جانب کسی را نمیگیرد و در این جنگ مشارکتی ندارد.
با این حال، علی خامنهای رهبر جمهوری اسلامی در دیدار روز ۲۸ تیر ماه خود با ولادیمیر پوتین رئیسجمهوری روسیه گفت که «در قضیه اوکراین چنانچه شما ابتکار عمل را به دست نمیگرفتید، طرف مقابل با ابتکار خود، موجب وقوع جنگ میشد.»
اظهارات رهبر جمهوری اسلامی ایران به نوعی تکرار یکی از ادعاهای روسیه در حمله به اوکراین است که میگوید غرب در پی به راه انداختن جنگ علیه روسیه بوده است؛ ادعایی که شواهدی برای آن ارائه نشده و غرب آن را رد میکند.