رئیس سازمان انرژی اتمی ایران روز سهشنبه، ۲۵ دیماه، ادعا کرد که «اگر اراده شود»، جمهوری اسلامی ظرف «سه تا چهار روز» قادر است غنیسازی ۲۰ درصدی را آغاز کند.
این دومین بار است که این مقام جمهوری اسلامی در کمتر از یک هفته به بازگشت ایران به غنیسازی سخن میگوید.
علیاکبر صالحی در روزهای اخیر اعلام کرده بود که سازمان انرژی اتمی ایران، «برای نخستین بار» «اقدامات اولیه» برای طراحی سوخت مدرن ۲۰ درصد برای استفاده در رآکتور تهران را انجام داده است.
آقای صالحی پیشتر نیز هشدار داده بود که در صورت عدم توافق ایران و اروپا برای ادامه برجام پس از خروج آمریکا، جمهوری اسلامی اورانیوم را تا ۲۰ درصد غنیسازی خواهد کرد.
حال وی در تازهترین گفتوگوی خود با خبرگزاری صداوسیما گفته که «اگر اراده شود سه تا چهار روز غنیسازی ۲۰ درصدی را آغاز میکنیم».
وی با اشاره به تاخیر اروپا در عمل به وعدههای خود در قبال توافق برجام افزود که «اگر بخواهیم میتوانیم حجم و درجه غنیسازی خود را فوری افزایش دهیم.»
صالحی همچنین اصطلاح «برگشت به قبل» را «نادرست» خواند و گفت که این تعبیر یعنی «چیزی را از دست داده باشیم و بخواهیم آن را بازگردانیم، اما هیچ چیز را از دست ندادهایم، بلکه برخی محدودیتها را پذیرفتهایم.»
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اظهارات «غربیها» مبنی بر این که «جلوی غنیسازی ۲۰ درصدی ما تا ۱۰، ۱۲ سال گرفتهاند» را برای آن دانسته که «چیزی برای گفتن به مردمشان داشته باشند والّا ما ذخیره اورانیوم ۲۰ درصدی به اندازه کافی داریم و توان بالقوه برای بازگشت را نیز نگه داشتهایم.»
وی داشتن حجم مشخصی از اورانیوم غنیشده و تولید نکردن فلز اورانیوم را از «تعهدات برجامی» ایران عنوان کرده و گفت: «اگر اراده کنیم میتوانیم محدودیت ۳۰۰ کیلوگرم را برداریم. اکنون درحدی فعالیت میکنیم که به حجم ۳۰۰۰ کیلوگرم نرسیم، اما اگر از برجام خارج شویم میتوانیم از این حجم بالاتر برویم و از آن برای تبدیل به سوخت لازم برای رآکتور اراک استفاده کنیم.»
صالحی افزوده که تعهدات ایران در برجام موجب شده با وجود داشتن «توانایی»، به جای غنیسازی «۴ یا ۲۰ درصد»، اکنون «۳.۶۷ درصد» غنیسازی میکند و پذیرفته که «تا زمان معین، غنیسازی ۲۰ درصد متوقف شود».
به گفته وی، ایران در حال حاضر، به غنیسازی ۲۰ درصد «نیاز» ندارد، «زیرا به اندازه چند سال، ذخیره اورانیوم غنیشده ۲۰ درصدی داریم و اگر تولیدی هم داشته باشیم باید آن را ذخیره کنیم.»
وی تعهد تولید نکردن فلز اورانیوم برای ایران را نیز «محدودیت» ندانسته و گفت که «قبل از برجام نیز این فلز را تولید نمیکردیم؛ در عین حال این محدودیت نیز برای زمان مشخصی است.»
به گفته عالیترین مقام سازمان انرژی اتمی ایران، جمهوری اسلامی «اکنون نیازی» به تولید اورانیوم ندارد، اما دارای «توان بالقوه تولید فلز اورانیوم» است و «۱۵ سال پیش» آن را «در حد آزمایشگاهی» تولید کرده است.
صالحی «محدودیت دیگر برجام» از جمله در مورد رآکتور آب سنگین اراک را رد کرد و افزود: «یگانه تفاوت وضع کنونی با قبل از برجام این است که اکنون در حال ساخت دو نیروگاه هستهای جدید مانند نیروگاه بوشهر هستیم که قبل از برجام وجود نداشت.»
به گفته او، ایران پس از برجام توانست «با برقراری روابط علمی با اروپا، امکانات علمی زیادی کسب» کند، «در حالی که در گذشته هیچ همکاری علمی با ما نداشتند.»
آقای صالحی در شهریورماه نیز خبر داده بود به دستور رهبر جمهوری اسلامی، یک سالن «بسیار پیشرفته» ساخت سانتریفوژهای مدرن «تجهیز و راهاندازی» شده و ایران با یک کشور اروپایی برای «استحکام» رآکتور تهران، «قرارداد بزرگی» بسته است.
ایران بر اساس توافق اتمی وین اورانیوم ۲۰ درصد غنی شده برای رآکتور تحقیقاتی تهران که مصارف پزشکی و کشاورزی دارد را از روسیه دریافت میکند.
مقامهای ایران بارها از تعلل اروپا در راهاندازی سازوکار مالی ویژه مالی با ایران انتقاد کردهاند و هشدار دادهاند که تهران نمیتواند به تنهایی هزینههای این رفتار اروپا را بپردازد.