آلودگی نفتکش سانحهدیده ایران در شرق آسیا رو به گسترش است و انتظار میرود لکههای نفتی طی هفتههای پیشرو، به سواحل جزایر اصلی ژاپن و جنوب شبهجزیره کره برسند. بنا بر برآوردها نشت نفت سانحه سانچی، طی ۳۵ سال گذشته بیسابقه است.
با وجود سانحهای بیسابقه طی چهار دهه گذشته، هنوز پیامدهای زیستمحیطی آن بهروشنی مشخص نشده و تحلیلگران دیدگاههای مختلفی را در مورد هفتههای پیشرو مطرح کردهاند.
نفتکش سانچی، علاوه بر سوخت مورد نیاز خود برای عزیمت از ایران به کره جنوبی، حامل یک میلیون بشکه میعانات گازی بود. میعانات گازی به جریان هیدروکربن مایع، متشکل از پنتان و هیدروکربنهای سنگینتر، گفته میشود که از بوتان سنگینتر است و در شرایط جوی، مایع است. میعانات گازی از محصولات ارزشمند استخراجی از مخازن گازی بهشمار میرود.
سانحه نفتکش به کشتهشدن ۳۰ دریانورد ایرانی و دو دریانورد بنگلادشی انجامید.
بخش مهمی از میعانات گازی که دچار حریق میشود، معمولا یا میسوزد و یا تبخیر خواهد شد. پس از سانحه برای شناورهای حامل این ماده، احتمال اینکه لکهای غلیظ، مانند فاجعههای مشابه برای محمولههای نفت سنگین، برجای بماند، کم است.
سازمان ناظر بر محیط زیست «گرینپیس» میگوید با این حال جداکردن میعانات از آب دریا نیز به مراتب سختتر است، چون سبکتر است، دارای رنگ خاصی نیست و بخشی از آن نیز حل میشود.
رویترز میگوید برآوردهایی که مرکز ملی اقیانوسشناسی بریتانیا منتشر کرده نشان میدهد آلودگی سانچی، طی سه هفته پیش رو به سواحل ژاپن خواهد رسید؛ «شبیهسازیها نشان میدهند آلودگی، در مقایسه با پیشبینیهای اولیه، ممکن است گستره بهمراتب بزرگتری را دربرگیرد و در عین حال ممکن است با سرعت بهمراتب بیشتری گسترش پیدا کند».
هفتهنامه «اخبار شیمی و مهندسی» که جامعه شیمیدانان آمریکا آن را منتشر میکند، در تازهترین شماره خود گفته پیامدهای زیستمحیطی فاجعه سانچی هنوز بهوضوح قابل ارزیابی نیست.
جانگ سانگکیم، استاد زیستشناسی در دانشگاه ملی سئول در کره جنوبی، به این نشریه گفتهاست «اگر میعانات گازی بیشتری از نفتکش نشت کرده، پیامدهای آن بهمراتب شدید خواهد بود».
جان گیسی، استاد دانشگاه در کانادا، اما پیشبینی میکند رسوب میعانات در محیط دریا کمتر از نگرانیهای فعلی باشد. به گفته پرفسو گیسی، اگر لکهها به کرانههای خشکی نرسند، پیامدهای آن بر ساحلها و مردابها بهمراتب کمتر خواهد بود؛ یعنی مناطی که پاکسازی آنها سختتر است و زمان بیشتری نیاز دارد.
پس از سانحه سانچی بیش از ۷۰ شناور چینی به منطقهای به وسعت ۳۳۰ کیلومتر فرستاده شدند تا عملیات پاکسازی را آغاز کنند. در صورت رسیدن آلودگی به سواحل ژاپن و کره، ممکن است کشورها و شناورهای بیشتری وارد عملیات پاکسازی شوند.