سازمان‌های بین‌المللی حقوق بشری روز هفتم آبان با صدور بیانیه‌ای، گزارش ارزیابی حقوق بشری مرتبط با پیشنهاد میزبانی جام جهانی فوتبال ۲۰۳۴ عربستان سعودی را به شدت مورد انتقاد قرار داده و آن را «ناقص» و «گمراه‌کننده» خواندند.
این گزارش که توسط دفتر حقوقی «ای اس اند اچ کلیفورد شانس» مستقر در ریاض تهیه شده است، به گفته آن‌ها، از استانداردهای بین‌المللی حقوق بشر، از جمله اعلامیه جهانی حقوق بشر، چشم‌پوشی کرده است.
سازمان‌هایی چون دیده‌بان حقوق بشر و عفو بین‌الملل در این بیانیه مشترک اعلام داشتند که گزارش، ارزیابی‌های سازمان ملل متحد را به شکل «بسیار انتخابی» به کار برده و در مشورت با ذینفعان خارجی معتبر، از جمله کارشناسان حقوق بشری عربستان، کوتاهی کرده است.
این امر، به گفته این سازمان‌های حقوق بشری، به تضعیف اعتبار گزارش منجر شده و نشان‌دهنده نگرشی یک‌جانبه به چالش‌های حقوق بشری در عربستان است.
این انتقادات در حالی مطرح می‌شود که عربستان سعودی به تازگی به عنوان تنها نامزد برگزاری جام جهانی فوتبال ۲۰۳۴ معرفی شده و قرار است تأیید نهایی آن در ماه دسامبر انجام شود.
این موضوع بار دیگر توجهات را به مسائل حقوق بشری در کشورهای میزبان جام جهانی جلب کرده است، موضوعی که پیشتر در جام جهانی ۲۰۲۲ قطر نیز به یک بحث جدی تبدیل شده بود.
در بیانیهٔ مشترک این سازمان‌های حقوق بشری آمده است که در این گزارش «هیچ بحثی دربارهٔ سوء‌استفاده‌های گسترده و مرتبط در عربستان سعودی که توسط چندین سازمان حقوق بشری و نهادهای سازمان ملل مستند شده است وجود ندارد و این پایه‌ای برای استراتژی حقوق بشری عربستان برای برگزاری این مسابقات شده است».
یک سخنگوی فدراسیون بین‌المللی فوتبال، فیفا، به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت تمام گزارش‌های مرتبط، از جمله ارزیابی‌های مستقل در زمینهٔ حقوق بشر و استراتژی‌های حقوق بشری نامزدهای میزبانی برای دوره‌های ۲۰۳۰ و ۲۰۳۴ در وبسایت فیفا موجود است. با این حال فیفا تنها مسئولیت گزارشی را بر عهده می‌گیرد که خود آن را ارزیابی کرده و قرار است در ۱۱ دسامبر، در آستانهٔ کنگرهٔ فیفا و معرفی میزبان‌های جام‌جهانی ۲۰۳۰ و ۲۰۳۴، منتشر شود.
گروه‌های حقوق بشری از جمله به اعدام‌های دسته‌جمعی در عربستان سعودی، گزارش‌هایی از شکنجه و همچنین محدودیت‌هایی بر زنان تحت نظام مردسالارانه و محافظه‌کار این کشور اشاره می‌کنند.
این بیانیه همچنین به جرم‌انگاری روابط جنسی خارج از ازدواج و روابط دگرباشان در عربستان اشاره می‌کند و از «استثمار گستردهٔ» کارگران در این کشور انتقاد کرده است.
همچنین، محدودیت‌های شدید بر آزادی بیان و مجازات‌های سنگین برای پست‌های انتقادی در شبکه‌های اجتماعی، بخش‌هایی هستند که به گفتهٔ این سازمان‌های حقوق بشری در این گزارش به طور کامل نادیده گرفته شده‌اند.
عربستان سعودی در سال‌های اخیر میزبان رویدادهای برجستهٔ بین‌المللی مانند مسابقات «فرمول یک» و مسابقات تنیس زنان بوده است. بسیاری از ناظران این کشور را متهم کرده‌اند که قصد دارد با سوء‌استفاده از این رقابت‌های ورزشی، توجهات را از سوابق حقوق بشری خود منحرف کند.
