برپایه تازه‌ترین گزارش «مؤسسه بین‌المللی پژوهش‌های صلح استکهلم» موسوم به «سیپری»، یکی از معتبرترین اندیشکده‌های بین‌المللی در زمینه تجزیه و تحلیل جنگ و صلح و تجارت جنگ‌افزار، هزینه‌های نظامی جهان در سال ۲۰۱۸ با افزایش ۲.۶ درصد نسبت به سال پیش از آن، به یک هزار و ۸۲۲ میلیارد دلار رسید.
هزینه‌های نظامی جهان در سال ۲۰۱۷ بیش از یک هزار ۷۰۰ میلیارد دلار و در سال ۲۰۱۶ کمتر از یک هزار و ۷۰۰ میلیارد دلار بود.
سیر صعودی هزینه‌ها
بالاترین هزینه‌ها در سال ۲۰۱۸ به ترتیب به کشورهای آمریکا، چین، عربستان سعودی، هند و فرانسه تعلق داشت که به برآورد سیپری معادل ۶۰ درصد کل هزینه‌های نظامی جهان بود. در این سال هزینه نظامی آمریکا نسبت به سال ۲۰۱۰ برای اولین بار بالا رفت. در مقابل، هزینه نظامی چین در ۲۴ سال گذشته پیاپی افزایش یافت.
گزارش سیپری با اشاره به سیر صعودی بی‌سابقه هزینه‌های نظامی جهان در سال‌های پسا جنگِ سرد می‌گوید، هزینه‌های نظامی سال ۲۰۱۸ نسبت به سال ۱۹۹۸ به میزان ۷۶ درصد افزایش یافته است.
به گفته یکی از پژوهشگران بخش تسلیحات و هزینه‌های نظامی این مؤسسه، هزینه‌های نظامی سال ۲۰۱۸ معادل ۲.۱ درصد تولید ناخالص داخلی جهان است، یعنی هزینه‌ای معادل ۲۳۹ دلار برای هر نفر.
به روال گذشته، آمریکا در صدر کشورهایی است که بیشترین هزینه‌های نظامی را داشته‌اند و در سال ۲۰۱۸، آمریکا و چین نصف کل هزینه‌های نظامی جهان را به خود اختصاص دادند و از این رو افزایش کل هزینه‌های جهان در سال گذشته میلادی تا حد زیادی متأثر از افزایش فوق‌العاده هزینه‌های نظامی این دو کشور است.
رتبه‌بندی هزینه‌ها
میزان هزینه‌های ۱۵ کشور جهان و رتبه‌های آنها در سال ۲۰۱۸: ۱. آمریکا (۶۴۹ میلیارد دلار)؛ ۲. چین (۲۵۰ میلیارد دلار)؛ ۳. عربستان سعودی (۶۷.۶ میلیارد دلار)؛ ۴. هند (۶۶.۵ میلیارد دلار)؛ ۵. فرانسه (۶۳.۸ میلیارد دلار)؛ ۶. روسیه (۶۱.۴ میلیارد دلار)؛ ۷. بریتانیا (۵۰ میلیارد دلار)؛ ۸. آلمان (۴۹.۹ میلیارد دلار)؛ ۹. ژاپن (۴۶.۶ میلیارد دلار)؛ ۱۰. کره جنوبی (۴۳.۱ میلیارد دلار)؛ ۱۱ و ۱۲. برزیل و ایتالیا (۲۷.۸ میلیارد دلار)؛ ۱۳. استرالیا (۲۶.۷ میلیارد دلار)؛ ۱۴. کانادا (۲۱.۶ میلیارد دلار)؛ ۱۵. ترکیه (۱۹ میلیارد دلار).
آمریکا و چین
به گزارش پژوهشگران سیپری هزینه نظامی آمریکا که در سال ۲۰۱۸ به ۶۴۹ میلیارد رسید، در مقایسه با هشت سال قبل از آن، یعنی سال ۲۰۱۰ به میزان ۴.۶ درصد بالا رفته است. هزینه این کشور در سال ۲۰۱۸ نزدیک به کل هزینه‌های هشت کشور بعد از آن در جدول رتبه‌بندی است.
سیپری این افزایش را نتیجه طرح‌ها و برنامه‌های تولید و تجهیز سلاح‌های پیشرفته‌تر برای ارتش آمریکا می‌داند که با روی کار آمدن دونالد ترامپ به اجرا گذاشته شده است.
چین که مکان دوم را در جدول رتبه‌بندی دارد، هزینه‌های نظامی‌اش در ۲۰۱۸ نسبت به سال قبل از آن پنج درصد افزایش داشت. هزینه‌های سال گذشته این کشور در سال گذشته ۱۰ برابر بودجه نظامی آن در سال ۱۹۹۴ بود یعنی معادل ۱۴ درصد کل هزینه‌های نظامی جهان.
چین از سال ۲۰۱۳، حدود ۱.۹ درصد تولید ناخالص داخلی خود را به هزینه‌های نظامی اختصاص داده است، اقدامی که در سایه رشد اقتصادی این کشور صورت گرفته است.
صعود هزینه‌ها در آسیا و اقیانوسیه
به گزارش سیپری، هزینه‌های نظامی در آسیا و اقیانوسیه از سال ۱۹۸۸ سیر صعودی داشته است. در سال ۲۰۱۸، آسیا و اقیانوسیه با هزینه‌ای معادل ۵۰۷ میلیارد دلار، ۲۸ درصد کل هزینه‌های جهان را به خود اختصاص دادند. در سال ۱۹۸۸، هزینه‌های این دو قاره معادل ۹ درصد کل هزینه‌های جهان بود.
در سال ۲۰۱۸، هند هزینه نظامی‌اش را به میزان ۳.۱ درصد بالا برد و به ۶۶.۵ میلیارد دلار رساند. هزینه نظامی پاکستان در همین سال ۱۱ درصد افزایش یافت (درست به اندازه سال ۲۰۱۷) و به ۱۱.۴ میلیارد دلار رسید.
کره جنوبی با افزایش ۵.۱ درصدی، هزینه نظامی‌اش را به ۴۳.۱ میلیارد دلار افزایش داد که در ۱۳ سال گذشته سابقه نداشته است.
تنش میان کشورهای آسیایی و همچنین میان چین و آمریکا، از مهم‌ترین عوامل رشد افزایش هزینه‌ها در این بخش از جهان بود.
اروپای مرکزی و شرقی، روسیه
در سال ۲۰۱۸ هزینه‌های شماری از کشورهای اروپای مرکزی و شرقی افزایش چشمگیری داشت. هزینه نظامی لهستان در سال مذکور با افزایش ۸.۹ درصد نسبت به سال ۱۰۷، به ۱۱.۶ میلیارد دلار رسید و هزینه اوکراین با افزایش ۲۱ درصدی به ۴.۸ میلیارد افزایش یافت.
رشد هزینه‌های نظامی بلغارستان، لتوانی، لیتوانی و رومانی در سال ۲۰۱۸ بین ۱۸ تا ۲۴ درصد بوده است. گرچه این افزایش از تهدیدهای احتمالی روسیه ناشی می‌شود، اما هزینه‌های نظامی خود روسیه سیر نزولی داشته است.
روسیه با هزینه نظامی ۶۱.۴ میلیارد دلار در سال ۲۰۱۸، رتبه ششم را در جدول رتبه‌بندی دارد و این رقم در مقایسه با هزینه سال ۲۰۱۷ به میزان ۳.۵ درصد کاهش یافته است.
آمریکای لاتین، آفریقا، خاورمیانه و ناتو
بر پایه گزارش سیپری هزینه‌های نظامی کشورهای آمریکای لاتین در سال ۲۰۱۸ به میزان ۳.۱ درصد بالا رفت. این افزایش تا حد زیادی ناشی از افزایش هزینه‌های برزیل بود که ۵.۱ درصد بالا رفت، روندی که در دو سال گذشته ادامه داشت.
هزینه‌های نظامی در کشورهای آفریقایی در سال ۲۰۱۸، تا حد ۸.۴ درصد کاهش یافت، روندی که برای چهار سال متوالی ادامه داشت. کاهش‌های مهم در هزینه‌های نظامی عبارتند بودند از: الجزایر منهای ۶.۱ درصد؛ آنگولا منهای ۱۸ درصد؛ و سودان منهای ۴۹ درصد.
هزینه‌های نظامی کشورهای خاورمیانه نیز در سال ۲۰۱۸ نسبت به سال قبل از آن به میزان ۱.۹ درصد کاهش یافت.
کل هزینه‌های نظامی کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، در سال ۲۰۱۸ معادل ۹۶۳ میلیارد دلار بود یعنی ۵۳ درصد کل هزینه‌های جهان.
بالاترین افزایش هزینه‌های نظامی در سال ۲۰۱۸ از آن آمریکا بود (۲۷.۸ میلیارد دلار) و بیشترین کاهش از ناحیه عربستان سعودی (منهای ۴.۶ میلیارد دلار).
در همین سال هزینه‌های نظامی ترکیه ۲۴ درصد بالا رفت و به ۱۹ میلیارد دلار رسید، یعنی بالاترین افزایش درصدی در میان ۱۵ کشور عمده جهان از نظر بودجه نظامی.
شش کشور از ۱۰ کشور جهان با بالاترین هزینه نظامی از نظر تولید ناخالص داخلی آنها در سال ۲۰۱۸ از خاورمیانه بودند: عربستان سعودی (۸.۸ درصد تولید ناخالص داخلی)؛ عمان (۸.۲ درصد تولید ناخالص داخلی)؛ کویت (۵.۱ درصد تولید ناخالص داخلی)؛ لبنان (۵ درصد تولید ناخالص داخلی)؛ اردن (۴.۷ تولید ناخالص داخلی)؛ و اسرائیل (۴.۳ تولید ناخالص داخلی).
