سه سال از اعتراضات آبان ۱۳۹۸ در ایران میگذرد، مقامات قضایی و امنیتی جمهوری اسلامی، مسئولیت مرگ کشتهشدگان را برعهده نگرفتهاند و همچنان آمار دقیقی از معترضانی که پشت دیوارهای بلند قطعی اینترنت و سرکوب حکومتی در خیابانهای ایران جان باختند، وجود ندارد.
جانباختگانی که عفو بینالملل تا کنون هویت ۳۲۴ نفر از آنها را احراز کرده، اما خبرگزاری رویترز شمار آنها را ۱۵۰۰ نفر اعلام کرده است.
پشت این آمار و اعداد اما جانهایی است که ستانده شده و نامهایی که چه رهگذر بوده باشند، چه معترض، چه کارمند و کارگر و دانشجو و سرباز و خانهدار و کارمند، و چه ۲۸ کودک زیر ۱۸ سال، همه عاشق زندگی بودند و آزادی.
از محسن محمدپور تا نیکتا اسفندانی و محمدجواد عابدی تا محمد داستانخواه، به گفته رضا براهنی در شعر بلند اسماعیل؛ بسیاریشان هنوز صورت عشق را بر سینه نفشردند.
اعتراضات خیابانی آبان ۹۸ به قیمت کشتن صدها نفر و بازداشت هزاران نفر سرکوب شد، اما با گذشت سه سال، فضای سیاسی-اجتماعی ایران حتی در میانه اعتراضات به کشتهشدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، همچنان متأثر از اعتراضات آبان ۹۸ است.
در سومین سالگرد سرکوب خونین اعتراضات آبان، که به کشته شدن شمار زیادی از معترضان، و زندانی شدن هزاران تن انجامید، در ویژهبرنامهای آبان ۹۸ و آنچه را بر معترضان گذشت، روایت کردهایم.