دونالد ترامپ، در سخنرانی سالانه خود، ضمن آنکه بار دیگر قاسم سلیمانی را «راس تروریستهای جهان» نامیده، گفته حکومت ایران «باید از رسیدن به تسلیحات اتمی و ترویج ترور دست بردارد» ولی افزوده «میتوانیم به آنها کمک کنیم پیشرفت خیلی خوبی بکنند».
بخشی از سخنرانی سالانه رئیسجمهوری ایالات متحده در مورد وضعیت کشور، به موضوع عملیات ایالات متحده برای کشتن فرمانده نیروی قدس سپاه و نیز ایران مربوط میشد.
آقای ترامپ در این سخنرانی در بامداد ۱۶ بهمن گفته «قاسم سلیمانی بیرحمترین قصاب حکومت ایران بود؛ دیوی که هزاران سرباز آمریکایی در عراق را کشت یا زخمی کرد. بهعنوان راس تروریستهای جهان، سلیمانی رهبری مرگ مردان و زنان و کودکان بیشماری را برعهده داشت. او ستیز علیه نیروهای آمریکایی در عراق در ماه دسامبر را رهبری کرد و فعالانه در حال طرحریزی حملات جدیدی بود».
او سپس در توضیح عملیاتی که ارتش آمریکا در نزدیکی فرودگاه بغداد انجام داد افزوده «به همین خاطر ماه پیش، بهدستور من، ارتش آمریکا یک حمله بیعیب و نقص انجام داد که جان سلیمانی را گرفت و به سلطنت شرورانه او برای ترور پایان داد».
دونالد ترامپ سپس تاکید کرده «پیام ما به تروریستها روش است: هرگز از چنگ عدالت آمریکا نخواهید گریخت و اگر به شهروندان ما حمله کنید، زندگی خود را به باد دادهاید».
حمله ارتش آمریکا به قاسم سلیمانی، و نیز معاون حشد شعبی و همراهان این دو در نزدیکی فرودگاه بغداد به زنجیرهای از واکنشها و رخدادها انجامید.
جمهوری اسلامی در «انتقام» به دو پایگاه مورد استفاده آمریکا در عراق حمله موشکی کرد که تلفات انسانی در بین نیروهای آمریکایی برجای نگذاشت هرچند به آسیبهای مغزی خفیف در میان دهها تن از آنها انجامید.
پدافند ضد هوایی سپاه در همان روز یک هواپیمای مسافربری را هدف دو موشک قرار داد که جان ۱۷۶ نفر، عمدتا ایرانی و ایرانیکانادایی را گرفت. سه روز پس از کتمان، در نهایت سپاه پذیرفت حمله «بهدلیل خطای انسانی» صورت گرفتهاست. این موضوع خود موجی از واکنشها و انتقادها، اعتراضات و سوگواری در خیابانهای تهران و شهرهای دیگر را همراه داشت.
اما در خود ایالات متحده نیز حمله به قاسم سلیمانی واکنشهایی را در پی داشت.
نانسی پلوسی، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، پس از آنکه کاخ سفید اطلاعیهای در مورد عملیات علیه سلیمانی و همراهانش در بغداد، در اختیار کنگره قرار داد، در توصیف گفت «پیش از آنکه پاسخدهنده باشد، پرسشبرانگیز است».
با این حال مقامهای دولت ترامپ، از جمله وزیر خارجه، تاکید کردهاند اقدام نکردن علیه قاسم سلیمانی «ریسک بزرگتری» بود.
ترامپ: در ماههای اخیر شاهد اعتراضات مردم ایران بودیم
دونالد ترامپ در بخشی دیگر از سخنرانی سالانه خود گفته «در ماههای اخیر شاهد بودیم که ایرانیان پرافتخار بر سر حاکمان ستمگر خود فریاد زدند. حکومت ایران باید از رسیدن به تسلیحات اتمی دست بکشد، ترویج ترور، مرگ و ویرانی را پایان دهد، و شروع به فعالیت برای بهبود وضع مردم خودش کند».
طی ماههای گذشته، چه در پی افزایش ناگهانی بهای بنزین و چه پس از کتمان سه روزه سقوط هواپیمای اوکراینی، موجی از اعتراضات در ایران شکل گرفته است.
اعتراضات پس از گرانی بهای بنزین با قطع سراسری اینترنت و برخوردهای شدید نیروهای امنیتی روبهرو شد. با وجود آنکه تهران از اعلام شمار جانباختگان سر باز میزند، رسانهها و سازمانهای بینالمللی میگویند بیش از ۳۰۰ تا ۱۵۰۰ نفر جان خود را از دست دادهاند.
رئیسجمهوری آمریکا در ادامه افزوده «بهخاطر تحریمهای قوی ما، اقتصاد ایران در وضعیت خیلی بدی قرار گرفته است. ما میتوانیم به آنها کمک کنیم در مدت کوتاهی پیشرفت خیلی خوبی بکنند، ولی، شاید خیلی مغرور هستند یا خیلی ابله، که خواستار آن کمک شوند».
آقای ترامپ سپس اظهار کرده «ما اینجاییم. بگذارید ببینیم چه راهی را برمیگزینند. کاملا به آنها بستگی دارد».
دولت ترامپ در اردیبهشت سال گذشته از توافق اتمی شکلگرفته در دوره ریاستجمهوری باراک اوباما خارج شد و تحریمهای گستردهای را علیه تهران اجرا کرد. دیگر طرفهای توافق اتمی در آن باقی ماندهاند.
جمهوری اسلامی خروج آمریکا را «نقض تعهدات بینالمللی» واشینگتن توصیف کرده، در عین حال رهبر جمهوری اسلامی، تصمیمگیرنده اصلی، نیز مذاکره مستقیم با آمریکا را رد کردهاست. علی خامنهای پیشتر در جریان یک سخنرانی گفته بود «نه مذاکره میکنیم، نه جنگ میشود».
«سخنرانی وضعیت کشور» آمریکا، نطقیست از سوی رئیسجمهوری آن کشور که هر سال ایراد میشود. بنا بر قانون اساسی ایالات متحده رئیسجمهوری «باید هر از گاهی اطلاعات وضعیت کشور را به کنگره ارائه کند و تدابیری را که به باور او لازم و درخور است به ملاحظه آنان برساند».
ترامپ در این سخنرانی که بیش از یک ساعت طول کشید از اقدامات و عملکرد دولت خود در زمینههای مختلف از جمله وضع اقتصادی، رویکرد به مسئله مهاجرت و مسائل دیگر دفاع کرد.