در حالی که رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست درباره آلودگی هوای کلانشهرها مدعی شده که «معاون دادستان کل کشور به استان‌ها بخشنامه کرده است که شما برای سوزاندن نفت کوره (مازوت) در نیروگاه‌ها و صنایع مانع نشوید»، قوه قضائیه منکر چنین بخشنامه‌ای شده است.
رضا خشنودی، معاون قضایی دادستان کل کشور، در واکنش به سخنان آقای کلانتری گفته است: «بخشنامه‌ای در این زمینه از سوی معاونت حقوق عامه دادستانی کل صادر نشده است».
آلودگی هوای کلانشهرهای ایران طی روزهای گذشته بازتاب گسترده‌ای در رسانه‌ها داشته است و مقامات دولت روحانی می‌گویند با توجه به «کمبود گاز» و «انبار شدن مازوت بی‌مشتری» چاره‌ای جز مصرف آن در داخل کشور نیست.
در همین زمینه بیژن نامدار زنگنه وزیر نفت ایران با اشاره به کمبود گاز در کشور روز یکشنبه ۱۴ دی اعلام کرد: «ما مایل نیستیم مازوت مصرف شود، اما چاره‌ای جز تحویل مازوت به نیروگاه‌ها نداریم».
عیسی کلانتری رئیس سازمان حفاظت از محیط زیست نیز روز یکشنبه اعلام کرد ترکیب گوگرد مازوت ایران ۳۰ هزار پی‌پی‌ام (معادل ۳ درصد) است که بسیار آلاینده است، اما در نیروگاه‌های کشور سوزانده می‌شود.
او افزود: معاون دادستان کل کشور طی بخشنامه‌ای از سازمان حفاظت از محیط زیست خواسته است برای سوزاندن مازوت در نیروگاه‌ها و صنایع مانع نشوید: «یعنی کسی که باید قانون هوای پاک را اجرا کند، از نظر امنیتی به این نتیجه رسیده است که باید این مازوت سوزانده شود».
محسن هاشمی، رئیس شورای شهر تهران، نیز روز یکشنبه اعلام کرد به خاطر استفاده از سوخت مازوت در نیروگاه‌ها، غلظت دی‌اکسید گوگرد طی هفته گذشته در هوای تهران دو برابر شده است.
بر اساس آمارهای رسمی وزارتخانه‌های نفت و نیرو، در سال ۹۷ حدود پنج میلیارد لیتر نفت کوره (مازوت) در کشور مصرف شده که ۳.۵ میلیارد لیتر آن در بخش نیروگاهی بوده است.
در همین سال ایران بیش از ۱۵ میلیارد لیتر نیز مازوت صادر کرده بود. مازوت که آلاینده‌ترین سوخت فسیلی است، بیشتر به‌عنوان سوخت کشتی‌ها یا نیروگاه‌هایی که در مناطق دور افتاده قرار دارند، استفاده می‌شود.
اما از ابتدای سال ۲۰۲۰ سازمان بین‌المللی دریانوردی، استفاده کشتی‌ها از سوخت‌هایی با ترکیب گوگرد بیشتر از نیم درصد را ممنوع کرد. ترکیب گوگرد مازوت تولیدی ایران بین ۳ تا ۳.۵ درصد است و استفاده از این سوخت در کشتی‌ها بیش از یک سال است که ممنوع شده.
مقامات ایران به این موضوع اشاره نمی‌کنند و تنها می‌گویند که تحریم‌ها باعث عدم فروش مازوت در بازارهای بین‌المللی شده است.
این در حالی است که صادرات سایر محصولات نفتی ایران، از جمله بنزین در بازارهای جهانی نه تنها کاهش نداشته، بلکه به شکل چشمگیری نیز افزایش یافته است. تحریم‌های آمریکا تنها فروش نفت خام ایران را هدف قرار داده و مشمول محصولات نفتی نمی‌شود.
دو سوم بنزین صادراتی ایران به کشورهای همسایه مانند امارات، عراق، افغانستان، پاکستان و ارمنستان می‌رود و بقیه محموله‌ها عمدتا راهی بازارهای آفریقایی، سوریه یا ونزوئلا می‌شود.
برای نمونه آمارهای گمرکی هفت ماهه سال جاری ایران نشان می‌دهد که ۱.۴ میلیارد دلار بنزین صادر شده است. کل صادرات بنزین ایران در ۱۲ ماه سال گذشته خورشیدی کمتر از نیم میلیارد دلار بود.
همچنین به خاطر کهنگی و قدیمی بودن تکنولوژی پالایشگاه‌های ایران، یک چهارم نفتی که تحویل پالایشگاه‌ها می‌شود به مازوت تبدیل می‌شود؛ موضوعی که کلانتری نیز به آن اشاره کرده و گفته است روزانه ۴۰۰ یا ۵۰۰ هزار بشکه مازوت تولید می‌شود.
وی گفته است این مازوت تولیدی یا باید صادر یا باید مصرف شود، چون اگر انبارها پر شود یا باید پالایشگاه تعطیل شود یا باید آن را مثلا در بیابانی یا جایی بریزند چون نمی‌توانند پالایشگاه را تعطیل کنند؛ چون مردم بنزین می‌خواهند.
