وزیر راه و شهرسازی سابق ایران می‌گوید نه تنها برای «دور زدن تحریم‌ها» از سوی جمهوری اسلامی، ۴۰۰ میلیارد دلار هزینه شده، بلکه این پدیده، موجب شکل‌گیری «فساد بزرگی» شده است.
عباس آخوندی روز چهارشنبه اول اردیبهشت این اظهارات را در گفت‌و‌گو با خبرگزاری ایلنا بیان کرد.
او به صراحت گفته که موضوع «دور زدن تحریم‌ها» در ۱۶ سال اخیر، «اصلا مجانی نیست و برای کشور هزینه‌زاست».
وزیر سابق راه ایران افزود: «ما مجبور می‌شویم در صادرات، کالای خود را به جای دیگر ببریم یا عنوان آن را تغییر دهیم، سیستم بیمه آن را عوض می‌کنیم که همه این‌ها تقریبا ۲۰ تا ۳۰ درصد برای ما هزینه دارد».
آقای آخوندی می‌گوید: «یعنی اگر میزان تجارت ما بین ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیارد دلار باشد، سالانه ۲۰ تا ۲۵ میلیارد دلار هزینه تجارت ما می‌شود».
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران، نیز اسفندماه در یک مصاحبه تلویزیونی، خسارت تحریم‌ها به اقتصاد ایران را «یک تریلیون دلار» اعلام کرده و خواستار پرداخت آن از سوی دولت جو بایدن شده بود.
به گفته وزیر راه و شهرسازی سابق ایران در مصاحبه خود با ایلنا، «وقتی این شرایط ۱۶ سال طول می‌کشد، در واقع نهادینه می‌شود و ذینفعان جدی پیدا می‌کند».
او هزینه دور زدن تحریم‌ها در این مدت را «بین ۳۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد دلار» عنوان و تاکید کرد که «این یعنی فساد بزرگ شکل گرفته است».
وی بدون اشاره به گروه‌ها یا نهادهای خاصی، اضافه کرده که «این ذینفعان با شعارهای مختلف به دنبال حفظ شرایط موجود هستند».
اظهارات این مقام سابق ایران در شرایطی مطرح می‌شود که شماری از مقام‌های جمهوری اسلامی در مقابل تشدید تحریم‌های دونالد ترامپ علیه برنامه هسته‌ای و موشکی و فعالیت‌های منطقه‌ای جمهوری اسلامی، مدعی هستند که از راه‌های مختلف موفق به دور زدن تحریم‌ها می‌شوند.
با این حال اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیس‌جمهوری ایران، اسفند ۹۹ در توضیح شرایط اقتصادی کشور گفته بود که «مدعیان دور زدن تحریم‌ها یک بشکه نفت هم نفروختند».
مخالفان تصویب لوایح پولشویی در حکومت ایران نیز می‌گویند در صورت تصویب آن‌ها، کمک‌های مالی ایران به گروه‌های شبه‌نظامی وابسته به ایران مانند حزب‌الله لبنان با مشکل مواجه خواهد شد و اطلاعات دور زدن تحریم‌ها نیز در اختیار گروه ویژه اقدام مالی قرار خواهد گرفت.
اما عباس آخوندی با اشاره به «گسترش شدید فساد» و «سایه‌انداختن» آن بر اقتصاد کشور، یکی از مشکلات اقتصاد ایران را «عدم قطعیت» از جمله در تایید لوایح اف‌ای‌تی‌اف عنوان کرده است.
او گفته که «تا ما به اقتصاد جهانی نپیوندیم هیچ اتفاقی رخ نخواهد داد حتی مسئله کرونا و واکسیناسیون را نمی توانیم حل بکنیم، در حالی که همه کشورهای همسایه آن را حل کرده‌اند».
بخشی از تحریم‌های ایالات متحده آمریکا با عنوان «حمایت از تروریسم» در مورد برخی نهادهای مهم مالی و اقتصادی جمهوری اسلامی از جمله بانک مرکزی، صنایع فلزی، خودرو و همچنین کشتی‌سازی، صنعت پتروشیمی و شرکت‌های بیمه اعمال شده است.
علاوه‌بر این، ده‌ها فرد حقیقی و حقوقی به دلایلی چون نقض حقوق بشر، همکاری با سپاه پاسداران، اشاعه تروریسم و فعالیت‌های سایبری مشمول تحریم‌های آمریکا قرار گرفته‌اند.
وزیر سابق راه و شهرسازی ایران در عین حال در بخش دیگری از اظهاراتش، نسبت به خروج سرمایه از کشور هشدار داده و گفته که «در سه سال گذشته حدود ۱۵ میلیارد دلار صرف خرید خانه در خارج شده است».
به گفته وی، این حجم «بسیار سنگین» سرمایه در حالی از کشور خارج شده که «ورود سرمایه حدود صفر است».
اداره آمار ترکیه روز ۲۷ فروردین گزارش داده بود که ایرانی‌ها با خرید ۱۵۹۹ خانه در این کشور طی سه ماهه ابتدایی سال، باز هم صدرنشین خرید مسکن در میان خارجی‌ها شدند.
ایرانی‌ها تا سال ۲۰۱۷ و قبل از خروج آمریکا از برجام، رتبه هشتم را در میان شهروندان خارجی خریدار مسکن در ترکیه داشتند، اما در سال‌های ۲۰۱۸ و ۲۰۱۹ به رتبه دوم رسیدند و از سال گذشته تاکنون نیز هر ماه بیشترین خرید خانه را در میان شهروندان خارجی در ترکیه داشته‌اند.
