وزیران دادگستری و دیگر نمایندگان کشورهای عضو شورای اروپا روز دوشنبه بیستم شهریور در ریگا، پایتخت لتونی، گرد هم آمدند تا راه‌های «پاسخگو کردن همه‌جانبه روسیه به دلیل تهاجم به اوکراین» و راه‌های وادار کردن آن کشور به «جبران خسارات وارده به همه قربانیان جنگ» را بررسی کنند.
در پایان این گردهم‌آیی، این شورا در بیانیه‌ای اعلام کرد «انتخابات منطقه‌ای و محلی» که روسیه از ۸ تا ۱۰ سپتامبر (۱۷ تا ۱۹ شهریور) در مناطق اشغالی اوکراین برگزار کرده را کاملاً «بیهوده» و مردود می‌داند و نتایج آن را نمی‌پذیرد.
در این بیانیه مشترک که ۴۶ کشور شرکت‌کننده آن را به تصویب رساندند، آمده است که «اتحادیه اروپا به‌شدت برگزاری این به اصطلاح انتخابات نامشروع در جمهوری خودمختار کریمه و شهر سواستوپل و در بخش‌هایی از مناطق دونتسک، لوهانسک، زاپوریژیا و خرسون اوکراین را محکوم می‌کند.»
این متن می‌افزاید که این، «تلاش دوباره و بیهوده روسیه برای مشروعیت بخشیدن یا عادی‌سازی کنترل نظامی غیرقانونی خود» بر اراضی اشغالی است و تأکید می‌کند که «انتخابات در روسیه، در محیطی بسیار محدود و همراه با سانسور جنگی و سرکوب بیشتر سیاستمداران مخالف، سازمان‌های جامعه مدنی، رسانه‌های مستقل و دیگر صداهای منتقد برگزار شد.»
شورای اروپا در این گردهم‌آیی همچنین تأکید کرد که «این به اصطلاح انتخابات غیرقانونی در اوکراین در بحبوحه اعطای گذرنامه اجباری و غیرقانونی روسیه از جمله به کودکان، انتقال و اخراج اجباری افراد، نقض گسترده و سیستماتیک حقوق بشر و همچنین ارعاب و سرکوب فزاینده شهروندان اوکراینی توسط روسیه انجام شد.»
مقامات اوکراینی می‌گویند اطلاعات ۱۹ هزار و ۴۰۰ کودک را به روسیه ارائه داده‌اند تا به اوکراین بازگردانده شوند. از این تعداد تنها ۳۶۱ کودک توانسته‌اند نزد خانواده‌های خود بازگردند. از شواهد برمی‌آید روسیه شبکه گسترده‌ای از اردوگاه‌ها ایجاد کرده که هزاران کودک اوکراینی در آنجا نگه‌داری می‌شوند.
انتقال اجباری کودکان اوکراینی به روسیه که نقض آشکار کنوانسیون‌های بین‌المللی در مورد حقوق کودکان و رفتار با غیرنظامیان در دوره جنگ است، باعث شده دیوان کیفری بین‌المللی علیه ولادیمیر پوتین رئیس‌جمهور روسیه قرار بازداشت صادر کند.
در پایان بیانیه شورای اروپا که روز دوشنبه که در پایتخت لتونی به تصویب رسید آمده است: «ما متقاعد شده‌ایم که تمام اتهامات جنایات، از جمله جنایات جنگی، جنایات علیه بشریت و نسل‌کشی که توسط نیروهای روسی در اوکراین انجام شده است، باید به‌طور کامل بررسی شده و در صورت لزوم، در سطوح ملی و بین‌المللی مورد پیگرد قرار گیرد تا مسئولان آن در قبال اقدامات خود پاسخگو شوند.»
نیروهای اوکراینی در ماه‌های اخیر ضد حمله‌ای را در بخش‌های شرقی و جنوبی جبهه‌های جنگ آغاز کرده‌اند تا مناطق اشغالی کشور خود را بازپس بگیرند و مقام‌های اوکراینی در روزهای اخیر از پیشرفت‌هایی در جبهه‌های روبوتینه و زاپوریژیا خبر می‌دهند.
