افشاگریهای مایک پمپئو در ارتباط با عملیات موساد در ایران، ادامه تدارکات سیاسی و نظامی اسرائیل در قبال ایران، و تداوم کشمکشهای داخلی احزاب و سیاستمداران اسرائیل که خطر اثرگذاری بر اوضاع اقتصادی این کشور را نیز مطرح کرده، از مطالب مهم رسانههای اسرائیل در این هفته بود.
رسانههای اسرائیل پیشتر خبر داده بودند وقتی یوسی کوهن، رئیس وقت موساد وارد یک نشست با سران نهادهای اطلاعاتی کشورهای متحد شد، همه ایستادند و برای او به خاطر یک عملیات متهورانه مرتبط با ایران دست زدند؛ عملیاتی که در تاریخ موساد عنوان «عملیات ویژه» به خود گرفته و رسانههای اسرائیل از آن به عنوان گستاخانهترین در نوع خود و حتی متهورانهترین عملیات در تاریخ جاسوسی مدرن یاد میکنند.
گریز پرخطر در جریان سرقت آرشیو هستهای جمهوری اسلامی
بنیامین نتانیاهو بهار ۱۳۹۸ در یک شب دراماتیک در تلآویو صدها برگ و لوح فشرده از «تمامی آرشیو هستهای» جمهوری اسلامی ایران را که موساد از درون ایران سرقت و به اسرائیل منتقل کرده بود، رونمایی کرد و گفت محسن فخریزاده «پدر بمب هستهای ایران» است و «این نام را به خاطر بسپارید».
یوسی کوهن خود چند روز پس از پایان ریاستش بر موساد در گفتوگویی مشروح با شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل جزئیات زیادی از عملیات آن سازمان در ایران در دوره خود را برملا کرد. او از جمله جزئیات زیادی از کشتن فخریزاده را هم عنوان کرد.
کتابی که این هفته به قلم مایک پمپئو، وزیر خارجه وقت آمریکا، با نام «ذرهای هم پا پس نکش؛ مبارزه برای آمریکایی که دوستش دارم» منتشر شده، مطالبی خواندنی از کمک حیاتی سیآیای به موساد را شرح داده است.
هر چند آقای پمپئو صریحاً به نام عملیات اشاره نکرده، اما تمامی رسانههای اسرائیل آن را سریعاً با عملیات سرقت بایگانی هستهای ایران ربط داده و با اطمینان نوشتند که آمریکا در آن عملیات مهم کمکرسان موساد بود.
روزنامه معاریو مطالب مندرج در کتاب مایک پمپئو را بسیار بیشتر از دانستههایی توصیف کرده که تا حال در مورد نقش آمریکا در آن عملیات شناخته شده بود. پمپئو پیش از وزارت خارجه در دولت ترامپ رئیس سیآیای بود.
پمپئو نوشته است: به محض رسیدن به یک کشور اروپایی در یک سفر کاری، یکی از دستیاران گفت: آقا، رئیس موساد میخواهد فوراً با شما صحبت کند. وارد مکان امن در هواپیمای مجهز به تجهیزات شده و صدای کوهن از آن سوی خط آرام اما جدی به گوش رسید. کوهن گفت: مایک، ما همین الان یک مأموریت بسیار مهم را انجام دادیم و اکنون برای خارج کردن بخشی از تیم خود مشکل دارم. آیا میتوانم از شما کمک بگیرم؟».
پمپئو فاش کرد که از زمان ریاستش بر سیآیای، هر گاه اسرائیل و کوهن تماس میگرفتند و درخواستی داشتند، پاسخ او آری بود، بدون آنکه سؤالی بپرسد، بدون آنکه اصلاً میزان مخاطرات آن کمک را به حساب آورد.
پمپئو نوشته است که ما با تیم کوهن ارتباط برقرار کرده و در عرض ۲۴ ساعت آنها را به مکان امن راهنمایی کردیم. دو روز بعد، آنان به کشور مبدأ خود بازگشتند بدون اینکه جهان خبر داشته باشد که یکی از محرمانهترین و مهمترین عملیات تاریخ عملیاتی، به این شکل به سرانجام خود رسید.
پمپئو میافزاید که رئیس موساد خود قبلاً اعلام کرده بود که دهها عامل موساد که درگیر آن عملیات بودند، همگی در نهایت به سلامت گریختند اما در جریان این عملیات با موقعیتهایی پرخطر روبهرو شدند و نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی فاصله چندان کمی تا دستگیری آنها نداشتند.
به نوشته معاریو و جروزالم پست، این نخستین اعتراف علنی است که آمریکا در عملیات آرشیو هستهای ایران مشارکت داشته و افشای دخالت مستقیم سازمان اطلاعاتی آمریکا در آن، در کنار عملیاتهای متعدد دیگری مانند خرابکاری در تأسیسات هستهای نطنز در تیر ۱۳۹۹ و ترور محسن فخریزاده در آذر ۱۳۹۹ از اقدامات مهم دیگر دو سال گذشته در ایران بوده است.
«نتانیاهو از تعهدی غیرواقعی حرف میزد»
اما آقای پمپئو که ظاهراً دارد برای انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۲۴ آمریکا آماده میشود، در کتاب زندگینامه خود نوشته است که بنیامین نتانیاهو برای منافع سیاسی، دروغ میگفت.
به نوشته سایت خبری آیانان، سایت شبکه هفت اسرائیل، آقای پمپئو با حمله به نتانیاهو افزود که او عامدانه و در حالی که میدانست دروغ میگوید، از وجود اتحاد دفاعی بین اسرائیل و آمریکا سخن گفت. مایک پمپئو به یک رویداد مشخص در سال ۲۰۱۹ پس از یک دیدار میان آن دو در پایتخت پرتغال اشاره کرده است. او مینویسد: «نتانیاهو عمداً از تعهدی غیرواقعی برای ترویج اتحاد دفاعی ما حرف میزد، تنها به دلایل سیاسی که در راستای منافع او بود؛ داستان خوبی گیر آورده بود».
مایک پمپئو ماجرای مراجعه فوری نتانیاهو به او برای جلوگیری از برنامه مورد نظر جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ در قبال اورشلیم را نیز شرح داده و نوشته است که نتانیاهو نگران بود کوشنر از برخی منافع اسرائیل در قبال اورشلیم به خاطر صلح در خاورمیانه صرفنظر کرده باشد.
امور ایران از زوایای دیگر
امور ایران از زوایای دیگری نیز این هفته در گزارشهای رسانههای اسرائیل مورد توجه قرار گرفت:
سایت روزنامه یدیعوت آخرونوت در شرح وضعیت داخلی ایران نوشت:
جمهوری اسلامی ایران ظاهراً موفق شده بر اعتراضات غلبه کند یا دستکم شعله آنها را فرو بنشاند. اما این سرکوب خشن تنها نارضایی و خشم مردم، بهویژه جوانان را افزایش میدهد و بحران در هر دوره دیگری و به هر دلیلی، از جمله امور اقتصادی، ممکن است غلیان کند.
همزمان با رزمایش پنجروزه نظامی مشترک اسرائیلی – آمریکایی در دریای مدیترانه که رسانههای اسرائیل با اطمینان آن را آمادگی برای احتمال حمله نظامی به سایتهای ایران نامیدند، بنیامین نتانیاهو پس از دیدار با جیک سالیوان، مشاور امنیت ملی آمریکا که به اسرائیل آمده بود، تأکید کرد که هیچ چیز، مانعی بر سر راه اتحاد دو کشور نیست.
سایت خبری نیوزوان نوشت که در مراسم اعطای سردوشی سپهبدی به هرتزی لوی که این روزها بیست و سومین ریاست ستاد ارتش اسرائیل شد، بنیامین نتانیاهو گفت که «ایران عامل ۹۰ درصد از مشکلات خاورمیانه است».
یولی ادلشتین، عضو ارشد لیکود و رئیس جدید کمیسیون سیاست خارجی و امور امنیتی مجلس اسرائیل نیز که به بریتانیا سفر کرده، در دیدار با مقامات بریتانیایی گفت که «ایران دیگر درک میکند که ما شوخی نداریم».
سایت تایمز اسرائیل نیز با نگاه به نزدیک شدن موعد گشایش سفارت جمهوری آذربایجان در اسرائیل نوشت: جمهوری آذربایجان این سرزمین غنی از انرژی که تهدیدات ایران را به چالش میکشد، با نزدیکی بیشتر به اسرائیل، فرصتی برای گسترش روابط به اسرائیل میدهد.
رامین محمدوف، یکی از اعضای گروه دوستی پارلمانی آذربایجان-اسرائیل نیز گفت که جمهوری آذربایجان تهدیدهای بزرگ را پشت سر گذاشته و دیگر نیازی به ملاحظاتی در ارتباط با ایران، که در زمان جنگ با ارمنستان ناچار به رعایت آن بود، ندارد.
هشدار اثرگذاری منفی سمتوسوی سیاسی نتانیاهو بر اوضاع اقتصادی کشور
رسانههای اسرائیل کماکان بخش عمده مطالب خود را به سیاستهای دولت جدید بنیامین نتانیاهو و افزایش چشمگیر مخالفتها با آن اختصاص داده و این کشمکش سیاسی را از ابعاد گوناگون بررسی میکنند- بهویژه آنکه آقای نتانیاهو این هفته ناچار شد، به گفته خود، «با قلبی سنگین و تأثری عمیق» در راستای اجابت به حکم دادگاه عالی اسرائیل، ارشدترین وزیر دولت تازه خود، خاخام آریه درعی را برکنار کند. این ماجرا از نظر ابعاد مختلف آن و اثراتش بر پایههای ائتلاف دولت، هنوز در کانون توجه مطبوعات است.
پروفسور یارون، رئیس بانک مرکزی اسرائیل که اظهار نظر او در امور سیاسی امری نادر است، این هفته هشدار داد که دور شدن اسرائیل از معیارهای دموکراسی، در صورت عملی شدن طرح «اصلاحات قضایی» که مورد نظر نتانیاهو است، ممکن است اعتباری را که جهان برای اقتصاد اسرائیل قائل است، خدشهدار کند و رتبه اعتباری کشور نزد نهادهای بینالمللی کاهش یابد. دهها تن از اقتصاددانان اسرائیل نیز در این راستا نامهای برای بنیامین نتانیاهو فرستادند.
اما آقای نتانیاهو که از تظاهرات ۱۳۰ هزار نفره شامگاه اول بهمن جا نخورده، و در حالی که مخالفان در تدارک سومین تظاهرات عظیم در شامگاه هشتم بهمن هستند، به اقتصاددانان جواب داد و گفت تسلط زیاده از حد امور قضایی بر امور کشور مانع از اجرای برنامههای بزرگ اقتصادی است.
با وجود پاسخ نتانیاهو، که خود یک اقتصاددان تحصیلکرده است، سایت «ماکو» متعلق به شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل، به مردم توضیح داد که کاهش رتبه اعتباری اسرائیل بر وضعیت آحاد ملت اثر منفی خواهد گذاشت و تک تک مردم عقوبت آن را در سفره خود احساس خواهند کرد، آن هم در زمانی که هزینههای زندگی بهشدت افزایش یافته و بسیاری از مردم مخصوصاً جوانان از رسیدن به توانایی مالی که امکان خرید یک آپارتمان را به آنها در زندگیشان بدهد، ناامید کرده است.
سفیر اسرائیل در کانادا نیز این هفته اعلام کرد که با دولت بنیامین نتانیاهو اختلاف دارد و از سفارت کنار میرود.
روزنامه هاآرتص نیز مقاله نوشته جرولد نادلر، عضو ارشد کمیته قضایی مجلس نمایندگان آمریکا، را منتشر کرد که نوشتهاست دوره کنونی کنگره آمریکا دارای بیشترین شمار یهودی است اما اصلاحات قضایی «ضد دمکراتیک» پیشنهادی بنیامین نتانیاهو روابط اسرائیل و آمریکا را عمیقاً با مخاطره روبهرو میکند.
هاآرتص در مقاله دیگری نوشت: روابط ویژه آمریکا و اسرائیل به خاطر برنامههای داخلی نتانیاهو دارد به سوی فروپاشی گام برمیدارد.
در واکنش به برنامههایی نیز که وزیر ارتباطات دولت نتانیاهو برای رسانههای اسرائیل در نظر گرفته، درگیریهای شدیدی از سوی مجریان محبوب رسانهها با این وزیر درگرفته است. اوفیرا آسایگ و ایال برکوویچ، دو مجری بسیار محبوب در شبکه ۱۲ تلویزیون اسرائیل، خطاب به شلومو قرعی، وزیر ارتباطات گفتند: «اینجا ایران نیست، نمیتوانی دهان ما را ببندی».
این دو مجری در آخرین برنامه خود خطاب به «خاخام تاریکاندیش» گفتند: داستان افتادن شب بر آسمان ایران نیز ۵ دهه پیش همینطور شروع شد و کارشان به وضعیت کنونی رسید. ما نمیگذاریم که ایران را به اینجا بیاوری.
شلومو قرعی خواستار آن شده که یهودیان در روز تعطیل هفتگی دینی یهود («شبات» یا همان شنبه) از رفتن به کنار دریا و اجرای برنامه در تلویزیون و رادیو خودداری کنند. او همچنین بستن رسانه «کان» را از طریق قطع بودجه این رسانه در دستور کار گذاشته است.