دو روزنامه بریتانیایی روز یکشنبه ۲۱ بهمن مدعی شدند که سازمانهای جاسوسی اسرائیل، بریتانیا و آمریکا در عملیاتی مشترک یک «دانشمند هستهای ایران» را با قایق بادی به بریتانیا بردند.
روزنامههای «دیلی میل» و «ساندی اکسپرس» نوشتند مقامات اطلاعاتی بریتانیا با بهرهگیری از موج اخیر پناهجویانی که در جستجوی رسیدن به بریتانیا هستند، این ایرانی را وارد کشور کردند.
این روزنامهها گزارشهای خود را با استناد به یک «منبع اطلاعاتی بریتانیا» منتشر کردهاند اما نام او و نیز نام فرد ایرانی گریخته از ایران را ذکر نکردهاند.
این دو روزنامه در همین حال نوشتهاند این فرد ۴۷ ساله گفته است که به کشتن مصطفی احمدی روشن «کمک کرده بود».
مصطفی احمدی روشن، مهندسی شیمی در رشته پلیمر، معاون امور بازرگانی در سایت هستهای نطنز ایران بود.
احمدیروشن که ۳۲ ساله بود روز ۲۱ دی ۱۳۹۰/ ژانویه ۲۰۱۲ هنگام خروج از خانهاش توسط یک موتورسوار که بمبی مغناطیسی را به بدنه اتومبیل او چسباند، در خیابان گل نبی یا میدان کتابی در تهران ترور شد.
رسانههای بریتانیایی مدعی شدهاند که این ایرانی دخیل در ترور مصطفی احمدی روشن، ابتدا به ترکیه رفت، سپس به فرانسه رسید و بعد همراه با شماری از پناهجویان در شب سال نو ۲۰۱۹ با قایق بادی وارد بریتانیا شد.
«منبع اطلاعاتی» بریتانیایی که دیلی میل و ساندی اکسپرس به او استناد کردهاند، گفته است که نحوه انتقال این فرد به بریتانیا بعد از رسیدن او به فرانسه نیز «بدون چالش نبود» زیرا نمیشد او را به سادگی با هواپیما آورد و به خاطر این وضعیت غیرعادی تصمیم گرفته شد که او با گروه پناهجویانی که سوار بر قایق به بریتانیا میرسند، همراه شود.
در روزهای پایانی سال ۲۰۱۸ و شب آغاز سال ۲۰۱۹ موضوع ورود دهها تن از پناهجویان ایرانی با قایق بادی از آبراه مانش به خاک بریتانیا در صدر گزارشهای اروپا قرار گرفت و ساجد جاوید، وزیر کشور بریتانیا، نیز از رفتن به تعطیلات صرفنظر کرد تا خود شخصا از نزدیک این وضعیت را دنبال کند.
به گزارش رسانههای بریتانیا، رانندگان کامیون در روز آغاز سال نو به مقامات ساحلی در منطقه کنت خبر داده بودند که یک قایق را در حالی که وارد آبهای منطقه دووِر شده بود، دیدهاند.
آقای جاوید خود در بیانیهای گفته بود که «شخصا» مسئولیت بررسی و رسیدگی به این امر را بر عهده گرفته و آخرین خبر را از نهادهای مربوطه دریافت میکند.
وزیر کشور بریتانیا افزوده بود که در این زمینه با همتای فرانسویاش گفتوگو میکند.
ساندی اکسپرس نوشته است با رسیدن قایق حامل ۱۲ پناهجو به منطقه دووِر بود که مقامات اطلاعاتی بریتانیا به این فرد دسترسی یافتند.
اگر گزارش رسانههای بریتانیا درست باشد، این احتمال میتواند مطرح باشد که حضور غیر عادی وزیر کشور بریتانیا در روزهای شروع سال ۲۰۱۹ در وزارتخانهاش، و مبدل شدن ناگهانی موضوع رسیدن چند پناهجوی ایرانی به بریتانیا به یک مسئله داغ سیاسی و رسانهای در اروپا، با احتمال رسیدن این فرد ایرانی مرتبط با برنامه اتمی ایران به بریتانیا ارتباط داشته است.
این گزارشها مدعی است که خارج کردن این فرد از ایران از ماه اکتبر، چهار ماه پیش، آغاز شد زیرا خود او بیم لو رفتناش را داده بود.
ساندی اکسپرس به نقل از «منبع» خود مدعی شد که نهادهای ایرانی «متوجه غیبت این فرد شدند و واحدی از سپاه پاسداران را برای ردگیری او فعال کردند».
هر چند این گزارشها نمیگوید که نیروهای اطلاعاتی ایران کجا بدنبال این فرد بودهاند اما این احتمال میتواند مطرح باشد که با گریز او به ترکیه، وی را در خاک این همسایه غربی ایران جستجو کردهاند.
به گزارش ساندی اکسپرس، بر خلاف آمریکا که از توافق هستهای با ایران خارج شده، بریتانیا هنوز بخشی از برجام است و لذا سران اطلاعاتی این کشور نمیخواستند به عنوان افرادی به تصویر کشیده شوند که به یک فرد برنامه اتمی ایران کمک میکنند تا به بریتانیا برسد، هر چند که امآی۶ و سیآیای تمایل داشتند با او گفتوگو کنند تا از برنامه اتمی ایران بیشتر آگاه شوند.
این گزارشها فرد یاد شده را با عنوانهای متضادی از «تکنیسین» و «مهندس» گرفته تا «دانشمند هستهای» معرفی کرده و نوشتهاند که او در حال حاضر به آمریکا رفته است.
مقامات ایران به ادعای گریز یک فرد مرتبط با برنامه اتمی کشور خود واکنش نشان ندادهاند. دولتهای ترکیه، فرانسه، بریتانیا و اسرائیل نیز که نام کشورشان در این گزارشها مطرح شده، این مطالب را تایید نکردهاند.
ایران همواره کشتن مصطفی احمدی روشن و شمار دیگری از فعالان و کارشناسان برنامه اتمی خود را به موساد، سازمان جاسوسی اسرائیل نسبت داده اما ظاهرا ترور این افراد بدون همکاری عواملی در داخل ایران نمیتوانسته عملی شود.
پیش از مصطفی احمدی روشن، مسعود علیمحمدی در دی ۱۳۸۸، مجید شهریاری در آذر ۱۳۸۹ و داریوش رضایینژاد در مرداد ۱۳۹۰ترور شده بودند.
رضا قشقایی، راننده مصطفی احمدیروشن نیز در جریان ترور شدیدا زخمی شد که او هم بعدا درگذشت.
از سوی دیگر، وزارت اطلاعات ایران اندکی بعد از ترور مصطفی احمدی روشن تاکید کرده بود که «عوامل اصلی» ترور او و رانندهاش را «در مکانهای مختلف شناسایی و آنها را طی عملیاتی به سرعت دستگیر کرد». اما در خصوص نام و محاکمه این افراد خبرهای بیشتری منتشر نشد.
ایران در رشته قتلهای دانشمندان اتمی خود مسعود جمالی فشی، ورزشکار رزمیکار را به اتهام ترور مسعود علیمحمدی در اردیبهشت ۱۳۹۱ اعدام کرد.
مسعود جمالی فشی که یک ماه پیش از ترور مصطفی احمدیروشن دستگیر شده بود، در «اعترافات» تلویزیونی ایران مدعی شد که تمرینهای لازم را در اسرائیل آموخت.
اسرائیل رسما نسبت به این ترورها سکوت کرد. رونن برگمن، گزارشگر امور جاسوسی اسرائیل سال گذشته در کتابی با نام «برخیز و بیدرنگ او را بکش» در خصوص فعالیتهای موساد، به برخی ترورها و از جمله ظاهرا به نام احمدی روشن اشاره کرده بود.