جاستین ترودو، نخست وزیر کانادا، روز جمعه ۲۹ اسفند باردیگر تاکید کرد که کشورش به تلاشهای خود برای پاسخگو کردن جمهوری اسلامی ایران نسبت سرنگونی هواپیمای مسافربری اوکراینی ادامه میدهد.
نخست وزیر کانادا این اظهارات را دو روز پس از انتشار گزارش سازمان هواپیمایی ایران درباره سرنگونی پرواز ۷۵۲ توسط سپاه پاسداران مطرح کرد. در این گزارش، «کاربر سامانه دفاع هوایی» مقصر این حادثه معرفی شده که به دلیل «خطا در تنظیم جهت جغرافیایی»، این هواپیمای مسافربری را «یک هدف متخاصم» تشخیص داد و باعث شلیک دو موشک به سمت آن شد.
جاستین ترود که با خبرنگاران در آتاوا صحبت میکرد، اظهار داشت، همانطور که در نخستین روزهای پس از این فاجعه دلخراش در گفتوگو با خانوادههای قربانیان مطرح کردم، به تلاشهای خود برای حصول اطمینان از پاسخگو کردن ایران در قبال اقداماتش ادامه میدهیم تا حقیقت روشن و عدالت اجرا شود و کسانی که مسئول این حادثه بسیار، بسیار هولناک بودند به طور کامل پاسخگو شوند.
نخست وزیر کانادا در ادامه با تاکید بر حمایت از خانواده قربانیان سرنگونی هواپیمای مسافری تصریح کرد، ما به وعده خود درباره این که بدانیم چه اشتباهی رخ داد و چگونه این فاجعه هولناک اتفاق افتاد عمل میکنیم تا اطمینان حاصل شود که ایران مسئولیت کامل نقش خود در جانباختن این همه انسان را بپذیرد.
جاستین ترودو همچنین گفت، ما به همکاری با شرکا و جامعه بین المللی که خواهان پاسخگو کردن ایران هستند، ادامه میدهیم و همچنین خواستار تغییر در قوانین بینالمللی حاکمبر حوزه بررسی سوانح هوایی در خصوص پاسخ به سوانحی از این دست هستیم.
در همین زمینه، یک نهاد کانادایی روز گذشته خواستار تغییر قوانین بینالمللی حاکمبر حوزه بررسی سوانح هوایی شد.
کتی فاکس، رئیس اداره ایمنی حملونقل کانادا (تیاسبی)، در نشستی خبری در اوتاوا به خبرنگاران گفت که این سازمان در صدد است تا در این زمینه با ایکائو، سازمان هوانوردی بینالمللی، طی هفتهها و ماههای آتی وارد مذاکره شود.
خانم فاکس با بیان اینکه قوانین بینالمللی حاکمبر روند بررسی سوانح هوایی موسوم به «انکس ۱۳» تا پیش از این واقعه کارآمد بود، افزود تحقیقات مربوط به سرنگونی هواپیمای اوکراینی نشان داد که این قوانین با محدودیتهایی روبهروست.
به گفته خانم فاکس، بر اساس قوانین فعلی ایکائو، اختیارات کلی در زمینه تحقیق و بررسی دلایل سرنگونی هواپیما به جمهوری اسلامی واگذار شده و این در حالی است که نیروهای مسلح ایران در شلیک به پرواز پیاس ۷۵۲ نقش داشتهاند.
رئیس اداره ایمنی حملونقل کانادا تاکید کرد در موارد نادری از این دست که نظامیان یک حکومت در سرنگون کردن هواپیمایی مسافربری دست دارند، اصلاحات تازه در انکس ۱۳، امکان حضور ناظران مستقل و هیات نمایندگانی از کشورهای درگیر را بهمنظور شفافیت بیشتر فراهم خواهد کرد.
هواپیمای مسافربری اوکراینی بامداد ۱۸ دی سال ۹۸ به فاصله کوتاهی پس از پرواز از فرودگاه بینالمللی تهران در پی اصابت دو موشک توسط پدافند سپاه پاسداران سرنگون شد و تمامی ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.
حکومت ایران پس از چند روز پنهانکاری و اظهارات خلاف واقعیت، بالاخره اذعان کرد که پدافند ضد هوایی تهران به این هواپیمای بوئینگ که عازم کییف بود، شلیک کرده است.
جمهوری اسلامی ادعا میکند دلیل شلیک «خطای انسانی» است اما اوکراین، کانادا و بسیاری از ناظران درباره صحت چنین ادعایی ابراز تردید کردهاند.
در گزارش نهایی سازمان هواپیمایی ایران که روز ۲۷ اسفند منتشر شد، آمده است پدافند ضد هوایی به دلیل تنش شدید بین ایران و آمریکا در آن روزها در حالت «آماده باش» قرار داشت.