دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا، روز دوشنبه ۲۷ شهریور، در آغاز دیدار با بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل در پاسخ به سؤالی در این مورد که در قبال توافق هسته‌ای با ایران چه خواهد کرد، تأکید کرد که «خواهید دید چه می‌شود».
دیدار یک ساعته دونالد ترامپ با بنیامین نتانیاهو در نیویورک، سومین ملاقات رهبران آمریکا و اسرائیل در هشت ماه دوران روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ است.
آقای نتانیاهو در روزهای گذشته گفته بود که «برجام یک توافق بد است که باید لغو یا اصلاح شود».
او در آغاز دیدار با رئیس‌جمهور آمریکا هم تأکید کرد که به دنبال گفت‌وگو با دونالد ترامپ در این زمینه است که دو کشور چطور می‌توانند مشترکاً به «توافق بسیار بد هسته‌ای» پاسخ دهند و نفوذ ایران در منطقه را عقب برانند.
در این زمینه دونالد ترامپ اما در پاسخ به این سؤال که چه با توافق هسته‌ای ایران خواهد کرد، تنها به این نکته بسنده کرد که «به زودی خواهید دید چه روی می‌دهد».
احتمال می‌رود دولت دونالد ترامپ که تا کنون دو بار پایبندی ایران به توافق هسته‌ای را تأیید کرده در ماه اکتبر، زمانی که باید به کنگره درباره پایبندی یا عدم پایبندی تهران به این توافق گزارش دهد، سیاست دیگری در قبال آن اتخاذ کند.
«پیشنهادهای معین» در قبال برجام
به گزارش رسانه‌های اسرائیل، آقای نتانیاهو با در دست داشتن «پیشنهادهای معین» با هدف «لغو یا تغییر کلی» برجام، توافق هسته‌ای ایران و قدرت‌های جهانی، برای ملاقات با دونالد ترامپ آماده شده بود.
ییسرائل کاتز وزیر اطلاعات اسرائیل هفته گذشته گفته بود که نخست‌وزیر اسرائیل سه گزینه را به ترامپ در مورد برجام ارائه می کند؛ «لغو، تعلیق یا تغییر کلی مفاد آن».
در این زمینه روزنامه هاآرتص روز دوشنبه نوشت که هدف بنیامین نتانیاهو متقاعد کردن دونالد ترامپ در این زمینه است که آمریکا پانزدهم اکتبر، ۲۳ مهر، با این استدلال که «ایران تعهدات هسته‌ای‌اش را نقض کرده» خروج کشورش از برجام را اعلام کند و در آن صورت کنگره تحریم‌های بیشتری را علیه ایران برقرار کند.
ساعاتی پیش از ملاقات ترامپ- نتانیاهو، آمریکا در کنفرانس سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی هشدار داد که اگر این نهاد نظارت بر برنامه اتمی ایران را سختگیرانه‌تر نکند، پای خود را از برجام بیرون خواهد کشید.
این هشدار روز دوشنبه از زبان ریک پری وزیر انرژی آمریکا اعلام شد.
با این حال علی اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز که در نشست وین حضور داشت، در پاسخ به سخنان آقای پری، آمریکا را متهم کرد که در مورد نظارت بر برنامه هسته‌ای ایران «درخواست‌های غیرموجه» دارد و افزود «مطمئن است آژانس در برابر این خواسته‌های غیرقابل پذیرش مقاومت کرده و نقش منصفانه خود را ادامه می‌دهد».
یوکیا آمانو مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در همین کنفرانس گفته بود که «سخت‌گیرانه‌ترین و دقیق‌ترین بازرسی‌های هسته‌ای، اکنون در مورد ایران اجرا می‌شود».
پیشتر روزنامه اسرائیلی هاآرتص در شماره روز یکشنبه ۲۶ شهریور خود به نقل از «یک مقام اسرائیلی آگاه از مذاکرات برجام» نوشته بود که آژانس در مورد بازرسی از «اماکن مشکوک» ایران که ظن فعالیت‌های هسته‌ای در آنها می‌رود، تعلل کرده است.
اما سخنگوی آژانس در واکنش خود این ادعای اسرائیلی را رد کرده و تأکید کرده بود که این نهاد به اطلاعات و اماکن زیادی در ایران دسترسی دارد و توان راستی‌آزمایی ایران، به میزان چشم‌گیری افزایش یافته است.
در همین حال، به نوشته هاآرتص، نخست‌وزیر اسرائیل در حالی برای خروج آمریکا از برجام تلاش می‌کند که بخش قابل توجهی از مشاوران و مقام‌های ارشد آمریکایی با این نظر مخالف هستند و آن را به زیان منافع آمریکا می‌دانند.
این روزنامه هفته گذشته نیز نوشته بود، بسیاری از نهادهای اطلاعاتی اسرائیل با نظر بنیامین نتانیاهو و وزیر دفاع او، در مورد فشار بر آمریکا برای خروج از برجام مخالف هستند.
آیت‌الله علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی ایران یکشنبه به آمریکا هشدار داده بود که «هر حرکت غلط در این قضیه با عکس‌العمل جمهوری اسلامی مواجه خواهد شد».
همچنین به گزارش سی ان ان، حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران هم در مصاحبه با کریستین امانپور در نیویورک که دوشنبه از این شبکه پخش می‌شود، تأکید کرده «خروج احتمالی آمریکا از برجام هزینه زیادی برای آنها دارد».
آقای روحانی ابراز عقیده کرده که «آمریکایی‌ها خواستار پرداخت چنین هزینه‌ای نیستند؛ آن هم برای چیزی که سودی برایشان ندارد و باعث خواهد شد تا بی‌اعتمادی در ارتباط با آمریکا در جهان شکل بگیرد».
به گزارش سی ان ان، رئیس‌جمهور ایران در گفت‌وگو با کریستین امانپور همچنین گفته است که آمریکا در حال حاضر درگیر مسئله کره شمالی است و «در صورتی که از توافق با ایران خارج شود، چه تضمینی می‌تواند به کره شمالی بدهد که بتواند به رسیدن به توافقی با آمریکا امیدوار باشد».
حسن روحانی در روزهای گذشته از اروپا خواسته بود به آمریکا در مورد حفظ برجام پیام بدهد.
در همین حال ژان ایو لودریان وزیر خارجه فرانسه، روز دوشنبه اعلام کرد که حفظ برجام «بسیار حیاتی» است اما لازم است مذاکراتی برای تقویت این پیمان، پس از پایان دوره آن در سال ۲۰۲۵ انجام شود.
