علیاکبر ولایتی، مشاور رهبر جمهوری اسلامی، روابط جمهوری اسلامی با جمهوری خلق چین را «نزدیک و صمیمانه» و دارای «اهمیت بالا» نامید و با اشاره به انتخابت دونالد ترامپ به ریاستجمهوری آمریکا گفت که «ما نباید اجازه دهیم اتفاقاتی که در اطراف ما رخ میدهند بر روابط چین و ایران تأثیر بگذارد.»
این اظهارات در جریان دیدار او با «کونگ پیوو»، سفیر چین در تهران، مطرح شد و خبرگزاری ایسنا در گزارش یکشنبهشب، ۲۷ آبانِ خود، به آن اشاره کرد.
بنابر این گزارش، مشاور علی خامنهای با اشاره به برگزاری انتخابات اخیر در آمریکا به سفیر چین گفت که به باور او «روی کار آمدن ترامپ تأثیری بر سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران و به ویژه روابط با چین نخواهد داشت.»
علیاکبر ولایتی که ۱۶ سال و تا سال ۱۳۷۶، وزیر امور خارجه ایران بود، در حال حاضر به علی خامنهای مشاوره میدهد.
چین بزرگترین شریک تجاری ایران و یکی از خریداران اصلی نفت تحریمشده جمهوری اسلامی است.
محسن پاکنژاد، وزیر نفت ایران، هفته گذشته اظهار داشت که جمهوری اسلامی در خصوص فروش نفت پس از انتخاب ترامپ نگرانی «جدی» ندارد.
پس از این اظهار نظر اما، بنابر گزارشها، یک پالایشگاه چینی خبر داد که طی اقدامی کمسابقه و به خاطر «تغییر شرایط»، به جای ایران و روسیه از آفریقا سفارش خرید نفت داده است.
ترامپ که در دوره اول ریاستجمهوری خود سیاست «فشار حداکثری» را علیه ایران اجرا کرد، برای دوره جدید دولت خود، مارکو روبیو، سیاستمداری که به دشمنی با چین و ایران معروف است را به عنوان وزیر امور خارجه خود معرفی کرده است.
سیاست «فشار حداکثری» شامل اِعمال تحریمهای جدید و قدیمی علیه تهران بوده که تلاشهای پکن برای درگیر کردن ایران در پروژه وسیع زیرساختی «یک کمربند، یک راه» را پیچیده کرده است.
ایران و چین در سال ۲۰۲۱ یک توافقنامه راهبردی ۲۵ ساله امضا کردند که حوزههایی از جمله انرژی، امنیت، زیرساخت و ارتباطات را در بر میگیرد.
در ماه سپتامبر، وانگ یی، وزیر امور خارجه چین، به رئیسجمهور ایران، مسعود پزشکیان، گفت که چین «از ایران حمایت خواهد کرد، بدون توجه به اینکه اوضاع بینالمللی و منطقهای چگونه پیش میرود.»
اما پس از پیروزی دونالد ترامپ در انتخابات، شی جینپینگ، رهبر چین در دیدار اخیر خود با جو بایدن، رئیس جمهور ایالا متحده، گقت که چین آماده همکاری با دولت جدید ایالات متحده «برای حفظ ارتباطات، گسترش همکاری و مدیریت اختلافات» است.