بنا بر گزارشها روسای جمهوری سه کشور ایران، روسیه و ترکیه، که در حال انجام مذاکراتی در ارتباط با بحران سوریه هستند، قرار است در ایران دیدار کنند. در صورت برگزاری، این سومین نشست در این سطح در رابطه با موضوع سوریه خواهد بود.
شبکه خبری تلویزیون دولتی ترکیه میگوید رجب طیب اردوغان قرار است برای دیدار با ولادیمیر پوتین و حسن روحانی، هفتم سپتامبر (۱۶ شهریور) به ایران سفر کند.
در ایران نیز، مجید خدابخش، استاندار آذربایجان شرقی، در گفتوگویی با خبرگزاری فارس گفته قرار است این دیدار در شهر تبریز انجام شود.
با این حال هنوز هیچ یک از مقامهای ارشد دولتی نشست در تبریز را تائید نکردهاند.
خبرگزاری تسنیم گزارش دادهاست که مسئول دفتر وزارت خارجه در تبریز برگزاری این دیدار در این شهر را رد نکرده و افزوده است «سخنگوی وزارت خارجه تصمیم نهایی محل برگزاری دیدار را تا چند روز آینده به صورت نهایی اعلام خواهد کرد».
خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داده است که دفتر ریاستجمهوری ترکیه هنوز این موضوع را تائید نکرده، هرچند این نهاد روزنامهنگاران ترک را، برای پوشش خبری سفری اردوغان به ایران، دعوت کردهاست.
پیش از این رئیسجمهوری ترکیه از برنامهریزی برای انجام مذاکراتی با رهبران فرانسه، آلمان و روسیه، در روز هفتم سپتامبر در آنکارا، در پیوند با بحران سوریه، خبر داده بود.
اما از خبرها و گزارشهای منتشرشده در هفته گذشته اینطور بر میآید که احتمال انجام چنین دیداری بسیار کم است و به همین دلیل هم قرار است دیدار سهجانبه ترکیه، روسیه و ایران جایگزین آن شود.
پیشتر نیز روسای جمهوری این سه کشور در سوچی و آنکارا دیدار کرده بودند.
ایران و روسیه، مهمترین حامیان بشار اسد هستند و ترکیه حامی شماری از گروههای مخالف اسد؛ هر سه کشور مذاکراتی را در مورد بحران سوریه در آستانه، پایتخت قزاقستان آغاز کردند که در نهایت به توافقهایی، از جمله برای ایجاد مناطق آتشبس در سوریه، انجامید.
غرب در موارد مختلف از دخالت ایران و روسیه در جنگ داخلی سوریه، که در نهایت سبب شده تا بشار اسد کنترل بخش وسیعی از کشور را بهدست آورد، شدیدا انتقاد کرده است. تهران و مسکو این انتقادها را رد کرده و میگویند به درخواست دولت مرکزی سوریه وارد کارزار نظامی آن کشور شدهاند.
اما موضوع دیگری که توجهات زیادی را به خود جلب کرده، موضوع حضور ایران در سوریه و هشدارها یا تهدیدهای اسرائیل به مقابله با آن است. دولت اسرائیل تاکید کرده حاضر نیست تحت هیچ شرایطی با حضور نیروهای ایرانی در سوریه کنار بیاید و دست به مقابله با آن خواهد زد؛ موضوعی که از حمایت واشینگتن برخوردار است.
اواخر مرداد ماه، جان بولتون، مشاور امنیت ملی دونالد ترامپ، در جریان سفر به اسرائیل، بار دیگر موضع دولت خود را تکرار کرده که ایران باید از سوریه خارج شود. آقای بولتون در عین حال به خبرگزاری رویترز گفته بود ولادیمر پوتین که در هلسینکی با رئیسجمهوری آمریکایی دیدار کرده بود، به ایالات متحده گفته مسکو نمیتواند جمهوری اسلامی را مجبور به ترک سوریه بکند: «اما او در عین حال به ما گفت که منافع او و منافع ایران دقیقا یکسان نیست. بنابراین روشن است که ما با او درباره نقشی که میتوانند بازی کنند، صحبت خواهیم کرد».
آقای بولتون در آن مصاحبه گفته بود «میخواهیم بدانیم، ما و دیگران برای حل بحران سوریه به چه توافقهایی میتوانیم برسیم. اما یک پیشنیاز برای آن، خروج تمام نیروهای ایرانی و بازگشت آنها به ایران است».
مقامهای ایران مستقیما به این اظهارات واکنش نشان ندادند، اما اخیرا وزیر دفاع جمهوری اسلامی در سفر به دمشق گفته بود تهران «به هیچ طرف ثالثی» اجازه دخالت در روابط ایران و سوریه را نمیدهد.
حضور ایران در سوریه نه تنها با واکنش غرب روبهرو شده که به جریان اعتراضات ماههای اخیر در ایران نیز کشیده شدهاست. اعتراضاتی که در آنها شعارهایی علیه هزینهها در کشورهایی مانند سوریه و یمن، بهجای حل مشکلات داخلی، مطرح شدهاست.