یک روز پس از دفاع مجدد رجب طیب اردوغان، رئیسجمهوری ترکیه، از کاهش نرخ متوسط بهره بانکی، روز دوشنبه ۲۹ آذر ارزش برابری لیر ترکیه در برابر دلار باز هم کاهش یافت.
در هفتههای اخیر با وجود افزایش قیمت اکثر کالاهای مصرفی و انتقادهای شدید محافل اقتصادی از سیاست کاهش نرخ بهره، رئیسجمهوری ترکیه کماکان از موضع خود دفاع میکند.
ارزش لیر ترکیه روز دوشنبه با هفت درصد کاهش در مقایسه با روز جمعه به ۱۷.۷۰ لیر در برابر يک دلار آمریکا سقوط کرد که نازلترین نرخ برابری آن در مقابل ارزهای معتبر جهان است. ارزش لیر ترکیه در برابر دلار از آغاز سال ۲۰۲۱ تاکنون ۵۵ درصد کاهش یافته است.
طبق آمارهای رسمی نرخ تورم به ۲۱ درصد رسیده است ولی بانک مرکزی ترکیه از ماه سپتامبر تاکنون نرخ متوسط بهره بانکی را پنج درصد کاهش داده و اکنون ۱۴ درصد است.
به نظر میرسد که تصمیمات بانک مرکزی تحت فشار آقای اردوغان اتخاذ شدهاند که بر کاهش نرخ بهره به هر قیمتی اصرار دارد و سه مدیر سابق بانک مرکزی ترکیه را به دلیل مخالفت با سیاست خود برکنار کرده است.
آقای اردوغان برخلاف سیاستهای اقتصادی متعارف اصرار دارد که نرخ بهره بالا دلیل اصلی تورم در ترکیه است. او ادعا میکند که با کاهش نرخ متوسط بهره رشد اقتصادی کشور، صادرات و اشتغال افزایش خواهد یافت.
تضعیف لیر ترکیه باعث افزایش قیمت کالاهای مصرفی شده، کالاهای وارداتی را گرانتر کرده و بهخصوص بهای سوخت و مواد غذایی را افزایش داده است. بخش زیادی از جمعیت ۸۳ میلیونی ترکیه برای خرید کالاهای اساسی با مشکل روبرو شدهاند.
آقای اردوغان روز یکشنبه تاکید کرد که سیاست کاهش نرخ بهره را ادامه خواهد داد و با استناد به آموزههای اسلامی در مخالفت با ربا گفت: «هیچ چیز دیگری از من انتظار نداشته باشید».
رئیسجمهوری ترکیه در سخنرانی دیگری در همان روز وعده داد که دولت او همانطور که در گذشته نیز در اين زمينه موفق شده بود، نرخ تورم را به چهار درصد کاهش خواهد داد. او با تاکید بر تعهد دولت به قوانین و مکانیسمهای بازار آزاد، گمانهزنیها در مورد احتمال کنترل بر نقدینگی مردم و بخش خصوصی را تکذیب کرد.
آقای اردوغان در بخش دیگری از سخنانش به شدت به «توسیاد» یکی از مهمترین تشکلهای اقتصادی و تجاری ترکیه که خواستار پذیرش قوانین عمومی اقتصاد از سوی دولت شده است، حمله کرد.
او گفت: «شما یک رسالت دارد و آن سرمایهگذاری، تولید، ایجاد اشتغال و رشد اقتصادی است. در پی راههای دیگری برای حمله به دولت نباشید. شما در مبارزه با ما پیروز نخواهید شد».