بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، مدت‌ها پیش از روی کار آمدن دولت دونالد ترامپ در آمریکا، برای تحقق اهداف تعیین شده خود علیه ایران، به کارزاری گسترده در آمریکا و جهان پرداخت و از دولت باراک اوباما تا حد زیادی قطع امید کرد.
شدیدترین انتقادهای نتانیاهو متوجه دولت وقت آمریکا به خاطر مذاکرات هسته‌ای با ایران بود؛ او در میان ناخشنودی آشکار حامیان آن دولت، در بهار ۲۰۱۵ به دعوت سران جمهوری‌خواه کنگره به واشینگتن رفت و سخنرانی کرد. حامیان اوباما سخنرانی‌اش را ضربه به دولت واشینگتن از درون تلقی کردند اما نتانیاهو باکی از این امر نداشت.
زمانی که بعد از دستیابی آمریکا و سایر قدرت‌ها به توافق هسته‌ای با ایران، اسرائیل به انتقادهای شدید از آمریکا ادامه داد و واشینگتن از راه موافقت با دادن بسته کمک‌های کلان نظامی ۳۸ میلیارد دلاری به اسرائیل عملاً درصدد دلجویی از اسرائیل برآمد تا تأکید کند که نیازهای امنیتی اسرائیل را در صدر اولویت‌های خود قرار می‌دهد؛ با این حال انتقادهای دولت اسرائیل از دولت اوباما تا آخرین روز کاری آن رئیس جمهور قطع نشد.
سه ماه پیش از آنکه اوباما کاخ سفید را ترک کند، با پیروزی دونالد ترامپِ جمهوری‌خواه در انتخابات نوامبر ۲۰۱۶ و مواضع گرم آقای ترامپ در قبال اسرائیل و تحسین او از رهبر سیاسی اسرائیل، چشم‌انداز دورانی درخشان در مناسبات اورشلیم-واشینگتن در افق پدیدار شد.
آقای ترامپ با تغییر سیاست‌های ۷۰ ساله آمریکا، اورشلیم/بیت‌المقدس را به عنوان پایتخت اسرائیل به رسمیت شناخت و سفارت آمریکا را از تل‌آویو به آن شهر منتقل کرد و اندکی بعد نیز پای آمریکا را از برجام بیرون کشید و یک روز پیش از انتخابات میان‌دوره‌ای روزهای گذشته نیز سخت‌ترین تحریم‌های تاریخ علیه یک کشور را بر ضد جمهوری اسلامی ایران که خصم ۴۰ ساله اسرائیل است، برقرار کرد.
همه اینها خشنودی و رضایت عمیق اسرائیل را در پی دارد؛ و هم‌راستا با این رضایت در اسرائیل، می‌شد انتظار داشت که یهودیان آمریکا نیز آرا خود را به سود ترامپ و دولت جمهوری‌خواه او به صندوق بریزند.
اما نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا در روزهای اخیر، این بار درست و بر اساس پیش‌بینی‌های صورت گرفته قبلی، ثابت کرد که یهودیان آمریکا بیش از هر زمان دیگری در دوره اخیر، به سود حزب دموکرات رای داده‌اند.
تنها در سال ۲۰۰۶ در دوره دوم ریاست جمهوری جرج دبلیو بوش بود که در انتخابات میان‌دوره‌ای، بیش از این هفته، یهودیان آمریکا به نفع دموکرات‌ها رای داده بودند؛ ۱۲ سال پیش ۸۷ درصد از یهودیان آمریکایی از نامزدهای دموکرات برای مجلسین نمایندگان و سنا و پست‌های فرمانداری حمایت کرده بودند.
نظرسنجی ۲۵ مهر امسال از سوی مؤسسه انتخاباتی یهودی آمریکا گفته بود که ۶۸ درصد یهودیان آمریکایی، دموکرات هستند اما این بار ۷۴ درصد آنها به دموکرات‌ها رای می‌دهند؛ اما در صحنه عمل، در سه‌شنبه‌ای که گذشت، بیش از ۷۹ درصد از یهودیان آمریکا، دموکرات‌ها را برای هر دو مجلس کنگره و فرمانداری‌ها و مجالس ایالتی برگزیدند.
این در حالی است که ۷۵ درصد از آمریکایی‌های مسیحی انجیلی حامی اسرائیل نامزدهای جمهوری‌خواه را در مجموع همه انتخاب‌ها برگزیدند.
به نوشته روزنامه اسرائیلی گلوبز، ناخشنودی و «دید غیر مثبت» یهودیان آمریکایی به ریاست جمهوری آقای ترامپ، این بار موتور محرکه رای بیشتر یهودیان آمریکا به سود دموکرات‌ها شد.
اما ایپک، لابی حامی اسرائیل در آمریکا، در بیانیه‌ای از نتیجه انتخابات ابراز رضایت کرده و گفته‌است در دورانی که با دوقطبی افراطی روبرو هستیم، اکثر قریب به اتفاق نامزدهای هر دو حزب، حامی امنیت اسرائیل و تلاش دستیابی صلح با همسایگانش هستند.
ایپک افزوده: «رای‌دهندگان آمریکایی ۹۰ عضو جدید را به مجلسین نمایندگان و سنا وارد کردند؛ اینها کسانی هستند که دیدگاه‌هایشان، حمایتی پرشور از تحکیم مناسبات آمریکا- اسرائیل است».
به نوشته گلوبز، بخشی از «رضایت» ایپک، بخاطر شکست لسلی کاک‌برن، نامزد دموکرات‌ها در منطقه‌ای در ایالت ویرجینیا از نامزد جمهوری‌خواهان، ناشی می‌شود زیرا این زن ۶۶ ساله فیلمساز و روزنامه‌نگار محقق یکی از نویسندگان کتابی «ضد اسرائیلی» در سال ۱۹۹۱ بود که همکاری آمریکا و اسرائیل و «تأثیر مبالغه‌آمیز اسرائیل در واشینگتن» را نکوهش کرد، و به نوشته گلوبز، ایپک این کار کاک‌برن را فراموش نمی‌کند.
گلوبز افزوده که یکی از دلایل دیگر خشنودی عمیق سران ایپک، انتخاب مجدد سناتور رابرت منندز از نیوجرسی است؛ او که یکی از وفادارترین دوستان اسرائیل در کنگره است، در سال ۲۰۱۵ به اتهام رشوه محاکمه شد اما به دلیل عدم اجماع هیئت ژوری محکوم نشد و حزب دموکرات و ایپک نگران بودند که او موفق به انتخاب دوباره نشود اما رای‌دهندگان نیوجرسی «حاضر شدند با چشمان بسته این قانونگذار محبوب را به سنا برگردانند».
به نوشته گلوبز، «در حقیقت، تمامی رهبری دموکرات‌ها که به مجلس نمایندگان راه یافته‌اند، طرفداران سنددار اسرائیل هستند؛ از جمله خانم نانسی پلوسی، که به احتمال زیاد ممکن است دوباره رئیس مجلس نمایندگان شود، و الیوت انجل، که قرار است رئیس کمیسیون مناسبات خارجی مجلس نمایندگان باشد. هر دو شخصیت، سیاستمداران مجرب و شناخته شده یهودی و حامی قوی اسرائیل هستند.
اما این روزنامه نوشته‌است، ایپک یقیناً دلتنگ پیتر روسکام، عضو مجلس نمایندگان خواهد شد که در مسیر حل مشکلات امنیتی اسرائیل، یک فعال پرتحرک و مبتکر قوانین بسیاری برای افزایش کمک‌های امنیتی آمریکا به اسرائیل بود؛ او از رقیب دموکرات خود شکست خورد.
به نوشته گلوبز، منطقی است که ایپک خیلی از انتخاب رشیده طلیب، نخستین شهروند فلسطینی‌تبار و یک دموکرات از میشیگان به عضویت مجلس نمایندگان خوشحال نباشد؛ خانم طلیب پیشتر از کمک‌های آمریکا به اسرائیل انتقاد کرده بود.
اما گروه یهودی لیبرال‌های چپ آمریکایی، موسوم به جی استریت، که آنها نیز خود را طرفدار اسرائیل می‌دانند اما حامی صلح اسرائیل و اعراب نیز هستند، از نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای ابراز خشنودی کرده‌است؛ بر اساس بیانیه جی استریت، از میان ۱۶۳ نامزدی که از سوی این گروه حمایت شدند، ۱۲۲ تن برنده شده‌اند؛ به باور این گروه، نیمی از سناتورهای دموکرات و اعضای مجلس نمایندگان که این هفته انتخاب شدند، حامی راهکار «دو کشوری» به مفهوم لزوم تشکیل کشوری برای فلسطینیان در کنار اسرائیل هستند.
به نوشته گلوبز، درصد حامیان یهودی دموکرات در انتخابات این دوره با آمار یک نظرسنجی چند روز پیش از انتخابات به درخواست گروه جی استریت، همخوانی دارد؛ در نظرسنجی قبل از انتخابات گفته شد که ۷۴ درصد از یهودیان آمریکا به دونالد ترامپ «نظر منفی» دارند و تنها ۱۸ درصد دید خود را به او «مثبت» نامیدند.
معاریو، یک روزنامه دیگر اسرائیل نیز نوشته، نظرسنجی جی استریت این تمایل را نشان داد که اکثریت یهودیان آمریکا معتقدند که آقای ترامپ در بروز رخداد پیتزبورگ دست‌کم مسئولیت نسبی دارد زیرا وضعیت دوره اخیر آمریکا را عامل بروز رفتارهای یهودستیزانه در کشورشان می‌دانند.
انتخابات میان‌دوره‌ای ۱۱ روز بعد از حمله مسلحانه یک راستگرای افراطی نژادپرست و یهودستیز به کنیسه «درخت زندگی» در شهر پیتزبورگ انجام شد و ۱۱ کشته برجای نهاد که بزرگ‌ترین حمله یهودستیزانه به یک مکان یهودی در تاریخ آمریکا بود؛ آقای ترامپ، همسر و دخترش که به یهودیت پیوسته، برای دلجویی از بازماندگان به پیتزبورگ رفتند اما گروهی از یهودیان شهر به تظاهرکنندگانی پیوستند که با آمدن رئیس جمهوری به این مکان مخالف بودند.
۷۸ درصد از ۱۱۰۰ مشارکت‌کننده در نظرسنجی جی استریت در پاسخ به پرسش‌های مختلف گفته بودند که یهودستیزی در آمریکا رو به افزایش است؛ ۷۹ درصد گفتند این وضع از زمان روی کارآمدن دولت کنونی تشدید شده؛ ۷۹ درصد هم گفتند احساس می‌کنند که نه تنها یهودستیزی بلکه اساساً نژادپرستی تشدید شده؛ ۸۰ درصد مهاجرستیزی را که در دوره اخیر باب شده، عامل نگرانی دانسته و ۸۱ درصد گفتند که از یهودستیزی در حال حاضر بیش از گذشته نگرانی دارند.
نظرسنجی ماه گذشته مؤسسه انتخاباتی یهودی آمریکایی گفته بود که تنها ۶ درصد آنها فکر می‌کنند که در انتخابات ۲۰۲۰ به دونالد ترامپ، اگر هنوز نامزد ریاست جمهوری باشد، رای بدهند؛ بقیه مواردی که در آن نظرسنجی مطرح بود، در انتخابات میان‌دوره‌ای این هفته به صورتی قوی‌تر عملی شد؛ اما هنوز زود است ارزیابی شود که رای ۶ درصدی آنها به ترامپ در انتخابات دو سال دیگر هم عملی شود.
نظرسنجی گروه چپ یهودیان آمریکا این را نیز نشان می‌داد که آنها از مسیری هم که بنیامین نتانیاهو اسرائیل را به آن انداخته، «نگران» هستند. این نظر آنها در حالی است که نتانیاهو همچنان در میان یهودیان میانه و راست و قریب به اتفاق دموکرات‌های آمریکا و همچنین در خود اسرائیل به‌شدت مورد حمایت است و همه شواهد نشان می‌دهد رضایت یهودیان اسرائیل از دولتمداری او بسیار بالا است به گونه‌ای که در چشم‌انداز هر انتخابات پیش رو، نه تنها او برای پنجمین بار نخست‌وزیر می‌شود بلکه موقعیت حزبش، لیکود، تقویت خواهد شد.
گروه‌های آمریکایی یهودی راست و میانهٔ حامی اسرائیل ممکن است نظرسنجی و واقعیات متفاوتی را در برابر نظرسنجی و مواضع گروه یهودی چپ آمریکایی ارائه کنند؛ اما یک واقعیت، دیگر نظرسنجی نیست؛ ۷۹ درصد آنها نه در نظرسنجی، بلکه در انتخابات واقعی، به سود دموکرات‌ها رای داده‌اند.
جوان‌های آمریکایی یهودی، به ویژه رأی‌اولی‌هایشان، بیش از هر زمان دیگر در این دوره دموکرات شده‌اند؛ امری که به گفته برخی از کارشناسان روابط اسرائیل و آمریکا، می‌تواند باعث اندکی دغدغه خاطر یک دولت راستگرا در اسرائیل باشد؛ اما اسرائیل تأکید دارد که حمایت از این کشور در کنگره «فراجناحی است» و هر دولتی هم که در آمریکا بروی کار بوده، ورای هر یک از احزاب، حامی این «مهم‌ترین هم‌پیمان خود در خاورمیانه» بوده‌است.
