امارات متحده عربی، میزبان کنفرانس جهانی کاپ ۲۸، از ایجاد یک صندوق ۳۰ میلیارد دلاری مبارزه با تغییرات اقلیمی خبر داده و اعلام کرده است در نظر دارد ارزش این صندوق را تا یک دهۀ آینده به ۲۵۰ میلیارد دلار برساند.
تقریباً همۀ رهبران و نمایندگان ارشد جامعه جهانی در کنفرانس بینالمللی تغییرات اقلیمی سال جاری، موسوم به کاپ ۲۸، شرکت کردهاند.
شرکت «مصدر» امارات، با عقد ۳۰ میلیارد دلار قرارداد با ۴۰ کشور برای تولید ۲۰ هزار مگاوات برق پاکیزه، یکی از شرکتهای مطرح در زمینۀ توسعۀ انرژیهای تجدیدپذیر است و روز ۲۶ آبان، یکی از بزرگترین نیروگاههای خورشیدی جهان با ظرفیت دو هزار مگاوات را در امارات راهاندازی کرد (دو برابر ظرفیت تولید برق نیروگاه اتمی بوشهر ایران).
با اینحال، اماراتِ ۱۰ میلیون نفری سالانه حدود ۲۵۰ میلیون تُن گازهای گلخانهای راهی اتمسفر میکند و از لحاظ سرانۀ انتشار گازهای گلخانهای یکی از بدترین جایگاهها را در جهان دارد.
هشدار در مورد اطلاعات گمراهکننده چین و روسیه
در این میان، روزنامۀ آمریکایی «نیویورک تایمز» با انتشار گزارشی نسبت به موفقیتآمیز بودن کاپ ۲۸ ابراز تردید کرده و میگوید نمایندگان چین و روسیه، بهعنوان کشورهایی که در انتشار اطلاعات گمراهکننده درباره گرمایش زمین فعالانه تلاش میکنند، نیز نمایندگان خود را به این کنفرانس فرستادهاند.
این روزنامه افزوده است: از طرفی گزارشها حاکی است که شاید خود امارات این کنفرانس را به فرصتی برای مذاکره با شرکتهای نفتی جهان برای مشارکت در پروژههای فسیلی این کشور تبدیل کند.
این گزارش همچنین به شرکت نمایندگان ۱۰ غول نفتی جهان در این کنفرانس اشاره کرده که اولویت آنها توسعۀ پروژههای استخراج نفت و گاز است.
البته انکار گرمایش زمین تحت تاثیر فعالیتهای انسانی و مصرف افسارگسیخته سوختهای فسیلی در کشورهای غربی، خصوصاً در میان مقامات ارشد آمریکا در دوران ریاستجمهوری دونالد ترامپ، نیز سابقه دارد.
آزار و اذیت فعالان محیط زیست چین و روسیه نیز امری رایج است؛ اگرچه آمارهای آژانس بینالمللی انرژی نشان میدهد که چین به تنهایی سهمی بالای ۵۰ درصد در کل رشد تولید برق از محل انرژیهای پاک خورشیدی و بادی جهان در سال ۲۰۲۲ میلادی داشته است که این رقم در سال ۲۰۲۴ قرار است به ۵۵ درصد برسد.
با اینحال، هنوز بیش از یکچهارمِ انتشار گازهای گلخانهای جهان که علت اصلی گرمایش زمین و تغییرات اقلیمی است، توسط چین انجام میشود و در ردههای بعدی آمریکا با ۱۱ درصد سهم قرار دارد. هند، روسیه، ژاپن و ایران در رتبههای بعدی قرار دارند.
انتشار سالانه ۹۰۰ میلیون تن گاز گلخانهای در ایران
ابراهیم رئیسی، رئیسجمهور اسلامی ایران، از شرکت در کنفرانس کاپ ۲۸ اجتناب کرده و هیئت ایرانی نیز روز جمعه این اجلاس را به خاطر آنچه تلاشها برای «مشروعیت بخشیدن به اسرائیل»، عنوان کرد، ترک نمود.
این رویکرد در حالی است که تولید گازهای گلخانهای ایران طی دو دهه گذشته دو برابر شده و هر سال وضعیت بدتر میشود. ایران سالانه حدود ۹۰۰ میلیون تن گازهای گلخانهای منتشر میکند.
نشست تغییرات اقلیمی کاپ ۲۸، روز ۹ آذر با شرکت صد هزار نفر رسماً در دوبی افتتاح شد. پس از کاپ ۲۲ در قطر و کاپ ۲۷ سال پیش که در شرمالشیخ مصر برگزار شد، این سومین کنفرانسی است که در منطقهٔ خاورمیانه برگزار میشود.
انتظار میرود اولین تصمیم آن ایجاد صندوقی تحت نظارت بانک جهانی برای کمک به فقیرترین و آسیبپذیرترین کشورها برای مقابله با اثرات منفی تغییرات اقلیمی باشد.
تأمین مالی این صندوق قرار است از سوی کشورهای صنعتی ثروتمند و اقتصادهای نوظهور و کشورهای تولیدکننده سوخت فسیلی مانند چین و کشورهای عرب خلیج فارس، ازجمله میزبان کاپ ۲۸ یعنی امارات متحده عربی صورت گیرد.
با این حال بر سر چگونگی اختصاص منابع مالی به این صندوق و تعیین کشورهای واجد شرایط برای دریافت کمک نیز ازجمله مواردی است که بر سر آن محل اختلافنظر وجود دارد و امیدو میرود در این کنفرانس بر سر آن اجماع بهجود آید.