نخستوزیر بریتانیا روز سهشنبه پنجم بهمن و یک روز پس از مذاکرات جو بایدن با رهبران قدرتهای اروپايی هشدار داد که در صورت تجاوز به اوکراین، روسیه با تحریمهای بسیار شدیدی که تاکنون سابقه نداشته است مجازات خواهد شد.
بوریس جانسون در گزارش به پارلمان بریتانیا در مورد مذاکرات تلفنی روز گذشته با جو بایدن و قدرتهای اروپایی، بار دیگر به ولادیمیر پوتین، رهبر روسيه، در مورد پیامدهای فاجعهبار حمله نظامی به اوکراین هشدار داد.
او در بخشی از سخنانش گفت: «در مذاکرات روز گذشته ما در مورد واکنش یکپارچه به حمله نظامی روسیه به اوکراین توافق کردیم که تحریمهای اقتصادی بسیار شدیدتر از آنچه که در گذشته وضع شده است علیه روسیه خواهد بود».
نخست وزیر بریتانیا در پاسخ به سئوالی در مورد قطع دسترسی بانکهای روسیه به مکانیسم بینالمللی نقلوانتقال پول (سوئیفت) گفت: «بدون تردید این اقدام میتواند سلاح نیرومندی باشد».
آقای جانسون افزود چون آمریکا مرکز نظامی مالی بینالمللی است دولت ایالات متحده میتواند آن را اجرا کند و ما در مورد این موضوع در حال مذاکره هستیم.
دولت بریتانیا اخیرا اعزام حدود دو هزار تسلیحات ضدتانک و افسران آموزشی به اوکراین را تایید کرده است.
آقای جانسون گفت جنگ در اوکراین «همچون اولین جنگ چچن، جنگ بوسنی و یا جنگهای دیگری که از سال ۱۹۴۵ تاکنون در اروپا روی داده است، مرگبار خواهد بود».
او افزود: «به خاطر تهدید نظامی روسیه علیه اوکراین ما نمیتوانیم در مورد اروپای آزاد و یکپارچهای که بعد از پایان جنگ سرد شکل گرفته است معامله کنیم».
نخستوزیر بریتانیا یادآوری کرد که اعزام نیروهای ناتو به اوکراین که عضو این پیمان نیست بعید است در آینده نزدیک روی دهد.
همزمان روز سهشنبه رزمایش نظامی روسیه در نزدیکی مرزهای اوکراین با شرکت هزاران نیرو و دهها هواپیمای نظامی آغاز شد. مسکو مدعی است که دولت آمریکا با اعلام آمادهباش برای اعزام نیروهای رزمی به اروپا تنشهای اخیر را تشدید کرده است.
مقامات آمریکا و ناتو روز دوشنبه اعلام کردند که این نیروها در صورت لزوم برای تقویت توان دفاعی ناتو به سرعت به منطقه اعزام خواهند شد.
خبرگزاریهای روسیه به نقل از فرماندهی ارتش روسیه گزارش دادند که این رزمایش با شرکت شش هزار نیرو و حداقل ۶۰ جنگنده در نواحی روستف، کراسنودار در جوار مرز با اوکراین و ناحیه کریمه آغاز شده است.
دمیتری پسکوف، سخنگوی کاخ کرملین، گفت: «آمریکا تنش را افزایش داده و ما اقدامات واشینگتن را با حساسیت شدید زیر نظر داریم».
هنوز اعلام نشده که رزمایش ارتش روسیه چند روز طول خواهد کشید.
جو بایدن، رئیسجمهوری آمریکا، پس از گفتوگوی تلفنی غروب دوشنبه با رهبران اروپایی گفت در مورد نحوه مقابله با تهدید نظامی روسیه علیه اوکراین «یکپارچگی کامل داریم».
سخنگوی وزارت دفاع آمریکا نیز گفت کاملا مشخص است که روسیه در حال حاضر قصد ندارد تنش را کاهش دهد.
به رغم تاکید جو بایدن و سایر رهبران غربی در مورد اتحاد کامل این کشورها در برابر تهدیدهای روسیه، بهنظر میرسد که موضع تمامی کشورهای اروپایی یکسان نیست. در عین حال نباید فراموش کرد که گاز صادراتی روسیه حدود ۴۰ درصد از گاز مورد نیاز اتحادیه اروپا را تامین میکند.
دولت آلمان به دلیل عدم ارسال تسلیحات به اوکراین از سوی مقامات این کشور مورد انتقاد قرار گرفته است. علاوه بر این به نظر میرسد که آلمان با قطع دسترسی شبکه بانکی روسیه به سوئیفت چندان موافق نیست.
ولی اولاف شولتز، صدراعظم این کشور، نیز پس از گفتوگوهای روز دوشنبه با جو بایدن و سایر رهبران غربی در مورد پیامدهای شدید حمله نظامی روسیه هشدار داد و گفت «مسکو باید اقدامات مشخصی برای کاهش تنش انجام دهد».
فرانسه اعلام کرد که مقامات اوکراین و روسیه روز چهارشنبه در پاریس با همتایان آلمانی و فرانسوی خود با هدف یافتن راههایی برای حل بنبست فعلی مذاکره خواهند کرد.
دفتر ریاست جمهوری فرانسه گفت امانوئل مکرون معتقد است هنوز فضا برای دیپلماسی و یافتن راهحلهایی برای کاهش تنش وجود دارد.
سخنگوی کاخ کرملین نیز گفت امانوئل مکرون و ولادیمیر پوتین قرار است قبل از پایان هفته جاری گفتوگو کنند.