مقامهای اوکراینی میگویند که جمهوری اسلامی ایران «تا این لحظه» از عمل کردن به وعدههایش در زمینه ارائه «اطلاعات شفاف» و پاسخگویی درباره «حقیقت» ساقط شدن هواپیمای اوکراینی سر باز زده است.
دیپلماتهای ایرانی در روزهای گذشته دولت کانادا را متهم کرده بودند که با «سیاسیکاری» در پرونده سرنگونی هواپیمای اوکراینی از تلاشهای ایران برای توضیح واقعیت ممانعت میکند.
سرپرست هیات مذاکرهکننده ایرانی در رابطه با مسئله پرواز ۷۵۲ بار دیگر مدعی شد که «ایران همکاریهای لازم را انجام میدهد و هیچ موضوعی را پنهان نکرده است».
کانادا به «سنگاندازی» و «سیاسیکاری» از سوی ایران متهم شد
محسن بهاروند، معاون وزیر خارجه ایران، که سرپرستی هیات مذاکرهکننده ایرانی را برعهده دارد، در مصاحبه اخیر خود با روزنامه انگلیسیزبان «تهرانتایمز» مدعی شد که «کانادا میخواهد موضوع را سیاسی کند».
این در حالی است که به گفته او، ایران تمام همکاریهای لازم را با کانادا و دیگر کشورها انجام داده است.
آقای بهاروند ضمن متهم کردن کانادا به «بیاحترامی به قوانین بینالملل» از جمله بند ۱۳ کنوانسیون شیکاگو که مطابق آن ایران مسئولیت تحقیقات درباره سرنگونی هواپیمای اوکراینی را برعهده دارد، گفت: «چند بار آمادگیمان را برای همکاری اعلام کردهایم، در حال همکاری با طرف اوکراینی هستیم، هیچ مانعی در تحقیقات این سانحه نمیبینیم و هیچ موضوعی را پنهان نکردهایم».
او افزود: «کانادا اگر به جای ایجاد ممانعت در تلاشهای ایران برای توضیح واقعیت با حسننیت وارد مذاکره شود تحقیقات به خوبی مذاکرات ایران با اوکراین پیش خواهد رفت».
همزمان، منوچهر مرادی، سفیر ایران در کییف، نیز در گفتوگو با روزنامه تهران تایمز، کانادا را به «بهرهبرداری سیاسی از سانحه هواپیمای اوکراینی» متهم کرد و مدعی شد: «تمام تلاشهای مسئولان ایرانی برای این است که ابعاد مختلف این سانحه با تحقیقات شفاف و عادلانه هرچه سریعتر مشخص شود».
او ادامه داد: «بهرغم اظهارات غیرواقعی برخی محافل سیاسی و رسانههای غرب، شفافیت طرف ایرانی و آمادگی آن برای حلوفصل نهایی این پرونده، مورد اذعان مقامات اوکراینی قرار گرفته است».
مقامهای اوکراینی: نخست روشن شدن حقیقت، سپس غرامت!
سه روز پیش، دادستانی کل اوکراین به سوالهای رادیو فردا درباره روند همکاری با ایران کتبی پاسخ داد: «ایران به هیچیک از وعدههایی که طی آخرین دور مذاکرات داده بود، عمل نکرده و اکثر سوالات طرف اوکراینی را بیپاسخ گذاشته است».
یوگنی ینین، معاون وزیر خارجه اوکراین و سرپرست هیات مذاکرهکننده اوکراین، روز یکشنبه دوم آذر به رادیو فردا گفت: «تا این لحظه، ایران اطلاعاتی که در چارچوب مذاکرات وعده داده بود را ارائه نکرده است».
معاون وزیر خارجه اوکراین افزود: «اعتماد در مذاکراتمان بسیار کم است و برای تغییر این وضعیت طرف ایرانی به ما قول داده بود به مطالباتمان پاسخ دهد».
او همچنین با بیان اینکه «تنها پاسخهای شفاف و کامل میتواند اعتماد به وجود آورد»، بر پیگیری مصرانه پرونده تا آشکار شدن «حقیقت» تاکید کرد.
آقای ینین گفت: «اینقدر تکرار کردیم، که انتظار داریم ایران موضع ما را درک کرده باشد: پیش از هر چیز میخواهیم به حقیقت برسیم و اجرای عدالت را تضمین کنیم».
سرپرست هیات مذاکرهکننده اوکراینی گفت که خواسته انجمن قربانیان پرواز ۷۵۲ نیز، «نخست روشن شدن حقیقت و سپس، دریافت غرامت است».
واکنش تند ایران به قطعنامه محکومیت نقض حقوق بشر
بند ۱۷ قطعنامه محکومیت «نقض شدید و فاحش حقوق بشر» در ایران که ۲۸ آبان در مجمع عمومی سازمان ملل به پیشنهاد کانادا و با حمایت شماری از کشورهای دیگر به تصویب رسید، از جمهوری اسلامی میخواهد تا با مسئولان تحقیقات در مورد اتهام «ارعاب و تحت فشار گذاشتن» خانوادههای قربانیان هواپیمای اوکراینی همکاری کند.
حکومت ایران با انتقاد شدید از تصویب این قطعنامه، مدعی شد که به کلیه شکایتهای بستگان قربانیان این پرواز رسیدگی میکند.
با اوج گرفتن دوباره تنشها میان ایران و کانادا، چند روز پیش وزارت خارجه ایران سفیر ایتالیا در تهران را به عنوان حافظ منافع کانادا احضار کرد تا به گفته سخنگوی وزارت خارجه ایران، مراتب اعتراض تهران به آنچه «رفتارهای ضدحقوق بشری دولت کانادا» خوانده شده، ابلاغ شود.
هواپیمای اوکراینی با شماره پرواز پیاس ۷۵۲، ۸ ژانویه/۱۸ دیماه ۹۸ توسط پدافند هوایی سپاه پاسداران سرنگون شد و تمام ۱۷۶ سرنشین آن جان باختند.