پروژه میدان شاه‌دنیز جمهوری آذربایجان که فاز دوم آن برای صادرات گاز به ترکیه و اروپا در نظر گرفته شده‌است، از تحریم‌های آمریکا علیه ایران معاف شد.
ایران سهمی ۱۰ درصدی از این میدان گازی جمهوری آذربایجان دارد. فاز نخست آن بیش از ۱۰ سال است که راه اندازی شده‌است و روزانه ۳۰ میلیون متر مکعب گاز و ۵۴ هزار بشکه میعانات گازی تولید می‌کند.
فاز دوم این میدان نیز اواخر ماه گذشته میلادی راه‌اندازی شد و هم‌اکنون گاز به ترکیه تحویل می‌دهد. تا سال ۲۰۲۰ تولید آن بصورت تدریجی به روزانه ۴۴ میلیون متر مکعب (سالانه ۱۶ میلیارد متر مکعب) خواهد رسید.
سالانه ۶ میلیارد متر مکعب از میزان یاد شده تحویل ترکیه و بقیه راهی اروپا خواهد شد.
آمریکا پیشتر در تحریم‌های سال ۲۰۱۲ نیز این پروژه را معاف کرده بود. بند ۶۰۳ متن تحریم‌های دوران ریاست جمهوری باراک اوباما پروژه شاه‌دنیز و خط لوله دالان جنوبی را که برای انتقال گاز میدان شاه‌دنیز در نظر گرفته شده‌است، از تحریم‌ها معاف کرده بود.
در متن تحریم‌های جدید آمریکا بدون اشاره به نام این پروژه، تنها به بند ۶۰۳ تحریم‌های قبلی اشاره شده و گفته شده‌است که این پروژه از تحریم‌ها مستثنی است.
ایران در بخش آذربایجان و گرجستان خط لوله یادشده نیز سهمی ۱۰ درصدی دارد.
نشریه تخصصی پلاتز نیز با پوشش خبری معافیت پروژه شاه‌دنیز و خط لوله دالان جنوبی گزارش داده‌است که ایران در میدان رام بریتانیا نیز سهمی ۵۰ درصدی دارد، اما هیچ اشاره‌ای در متن تحریم‌های جدید به این پروژه نشده‌است. یک سخنگوی کاخ سفید نیز از اظهار نظر دربارهٔ این پروژه به نشریه پلاتز خودداری کرده‌است.
شرکت بریتیش پترولیوم، هم متصدی میدان شاه‌دنیز آذربایجان در دریای خزر است و هم شریک ایران در میدان رام. این شرکت قرار بود سهم خود در میدان رام را به شرکت «سریکا انرژی» بریتانیا بفروشد، اما ماه‌هاست که انتظار برای دریافت معافیت آمریکا باعث تأخیر در این معامله شده‌است.
الهام شبان، مدیر مرکز مطالعات نفت خزر جمهوری آذربایجان، در گفت‌وگو با رادیو فردا می‌گوید که احتمالاً چارچوب معافیت پروژه شاه‌دنیز و دالان جنوبی مانند دوره تحریم‌های ۲۰۱۲ تا ۲۰۱۵ باشد، بدین صورت که سود ایران از این پروژه‌ها با ارز دلار به بانکی در اروپا منتقل شده و مسدود شود.
آن زمان شرکت استات‌اویل نروژ مسئول امور مالی فروش گاز و میعانات گازی و توزیع سود میان سهامداران بود و پول ایران در نروژ بلوک می‌شد. اما اکنون شرکت نفت جمهوری آذربایجان، سوکار، مسئول امور مالی پروژه است.
آقای شبان گفت که دالان جنوبی همواره مورد تشویق و حمایت آمریکا بوده، چرا که وابستگی اروپا به گاز روسیه را مقداری کاهش می‌دهد و ارائه معافیت به این پروژه انتظار می‌رفت.
فاز دوم شاه‌دنیز ماه گذشته راه اندازی شد و تا ژوئیه سال آینده قرار است ۲ میلیارد متر مکعب گاز تحویل ترکیه دهد. بعد از دو سال این پروژه به ظرفیت تولید نهایی خواهد رسید که علاوه بر تولید روزانه ۴۴ میلیون متر مکعب، تولید روزانه ۸۰ هزار بشکه میعانات گازی را نیز شامل می‌شود.
برای توسعه فاز دوم شاه‌دنیز و دالان جنوبی به طول ۳۵۰۰ کیلومتر، ۴۰ میلیارد دلار نیاز است. تاکنون بیش از ۳۱ میلیارد دلار در این پروژه‌ها سرمایه‌گذاری شده‌است.
