اداره اطلاعات انرژی آمریکا طی گزارشی که شامگاه سه شنبه ۲۵ دی ماه در سایت رسمی خود منتشر کرد، به پالایشگاههای داخلی هشدار داده است که تا یک سال دیگر سازمان بین المللی دریانوردی، استاندارد جدید سوخت کشتیها را به اجرا خواهد گذاشت و دیگر نمی توان امید به فروش سوخت با غلظت گوگرد بالای نیم درصد داشت.
این گزارش می گوید که با استانداردهای جدید، احتمالا حاشیه سود پالایشگاهها از فروش سوخت، از ۴۸ سنت در ازای یک گالن (۳.۸ لیتر) کنونی به ۶۵ سنت افزایش یابد.
این موضوع اما برای ایران دردسر تازهای است. صنعت بانکرینگ (سوخت رسانی به کشتی ها) ایران بخاطر تحریمها به شدت ضربه دیده و با توجه به تولید سوخت غیراستاندارد ایران، حتی مقامات جمهوری اسلامی هشدار داده اند که احتمالا تا یک سال دیگر، بانکرینگ کشور کاملا متوقف شود.
لازم به ذکر است که ایران از محل صادرات سوخت (گازوئیل و نفت کوره)، همچنین بانکرینگ آنها، سالانه بالای هشت میلیارد دلار درآمد دارد.
بر اساس آمارهای رسمی وزارت نفت، هم اکنون غلظت گوگرد در گازوئیل تولیدی ایران حدود یک درصد و در نفت کوره ۳.۵ درصد است.
این میزان غلظت با استانداردهای کنونی سازمان بین المللی دریانوردی مشکلی ندارد، چرا که بیشینه میزان غلظت گوگرد سوخت کشتیها را ۳.۵ درصد در نظر گرفته است، اما از ژانویه سال ۲۰۲۰ این شاخص بایستی کمتر از نیم درصد باشد.
در همین زمینه، اخیرا کامران اژدری، مدیر بندر نفتی خلیجفارس مجتمع بندری شهید رجایی به خبرگزاری ایرنا گفت که جمهوری اسلامی در مطقعی توانست سهم خود از سوخت رسانی به کشتیهای داخلی و منطقه را به ۲۵ درصد برساند، اما این وضعیت پایدار نماند و در چند سال اخیر این سهم به ۱۱ درصد کاهش یافت.
به گفته وی، یکی از دلایل افزایش عرضه در برخی از جایگاههای سوخت منطقه ازجمله امارات متحده عربی، قاچاق سوخت از ایران به این منطقه است.
ایرنا از قول داود علی عبدالهی، کارشناس پایانه مواد نفتی مجتمع بندری شهید رجایی نیز نوشت که هم اکنون نفت کوره سهمی ۹۰ درصدی و گازوئیل سهمی ۱۰ درصدی در سوخت رسانی ایران به کشتیها دارد.
وی گفت اگر اقدام عملی در جهت کاهش سولفور (گوگرد) در محصولات پالایشگاهی انجام نشود در سال ۲۰۲۰ صنعت بانکرینگ ایران متوقف و کشور مجبور میشود تمامی نفت کوره خود را بهصورت کالا با قیمت پایینتر از نرخ بازار به بنادر فجیره و سنگاپور صادر کند.
به گفته وی، بنادر یاد شده با راهاندازی واحد شیرین سازی و پردازش، اقدام به کاهش سولفور و سپس فروش محموله ایران به شناورهای در حال تردد بهعنوان سوخت در چرخه بانکرینگ میکنند.
عبدالهی گفت اگر درباره صنعت بانکرینگ در ایران مصوبهای در مجلس تصویب نشود در سال ۲۰۲۰ ایران با شوک مواجه خواهد شد و قادر به بازاریابی در این حوزه نخواهد بود.
«شوک ایران در سال ۲۰۲۰»
بر اساس آمارهای رسمی وزارت نفت، ایران هم اکنون روزانه ۶۴ میلیون لیتر نفت کوره (مازوت) با گوگرد ۳.۵ درصد تولید می کند که ۱۵ میلیون لیتر آن در داخل (نیروگاهها و غیره) مصرف می شود و ۴۶ میلیون لیتر آن نیز صادر می شود.
این گزارش، می افزاید که سال گذشته ایران روزانه ۳.۵ میلیون لیتر نفت کوره را بعنوان سوخت کشتیها فروخته است که نسبت به سال ۹۵ بیش از ۳۵ درصد کاهش نشان می دهد.
میزان صادرات و بانکرینگ روزانه گازوئیل به کشتیها نیز در سال گذشته به ترتیب به ۶.۶۵ میلیون لیتر و ۸۱۰ هزار لیتر رسیده است.
ارزش این میزان از صادرات و بانکرینگ با قیمتهای کنونی بازارهای منطقهای بیش از هشت میلیارد دلار است که رقمی چشمگیر برای ایران است.
در صورتی که ایران نتواند سوخت استاندارد تولید کند، کشتیهای خود ایران نیز برای سوخت گیری باید راهی بنادر امارات یا دیگر کشورها شوند.
ایران می تواند نفت کوره و گازوئیل خود را به دیگر کشورها با قیمتی ارزان بفروشد تا آنها دوباره این محصولات نفتی را فرآوری کرده و بعد از کاهش غلظت گوگرد به خود ایران یا مشتریان دیگر بفروشند.