آمریکا روز سه شنبه ۱۸ خرداد هشدار داده است، ایران می‌بایست اجازه دهد که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به فعالیت‌های خود برای نظارت بر برنامه هسته‌ای این کشور ادامه دهد و عدم همکاری در این زمینه می‌تواند مذاکرات برای احیای توافق هسته‌ای موسوم به برجام را به مخاطره اندازد.
دولت ایران بر اساس مصوبه مجلس در ۱۱ آذر دسترسی بازرسان آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تاسیسات هسته‌ای را محدود و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کرد.
اما دولت ایران و آژانس اوایل اسفندماه پارسال به توافقی دست یافتند که بر پایه آن دوربین‌های نظارتی آژانس در تاسیسات هسته‌ای به مدت سه ماه فعالیت کند، اما دسترسی به ذخایر آن تنها در صورتی ممکن شود که تحریم‌های آمریکا علیه ایران لغو شده باشد. ایران هشدار داده بود که اگر طی این چند ماه تحریم‌ها برداشته نشود، تهران فیلم‌های دوربین‌ها را پاک خواهد کرد.
با این حال، مدیرکل آژانس اوایل خرداد اعلام کرد که ایران این توافق را برای یک ماه دیگر یعنی تا ۲۴ ژوئن تمدید کرده است.
در همین زمینه، مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیشتر با انتشار گزارشی برای اعضای شورای حکام به محدود شدن دسترسی‌های تکمیلی بازرسان آژانس در ایران اشاره و عنوان کرد که این مساله به طور جدی توانمندی آژانس برای اطمینان از صلح‌آمیز بودن ماهیت برنامه هسته‌ای ایران را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
نمایندگی آمریکا در سازمان‌های بین‌المللی مستقر در وین سه شنبه در بیانیه‌ای به اجلاس شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی گفته است: اقدامات ایران برای محدود کردن فعالیت‌های نظارتی و راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی از جمله پروتکل الحاقی، تنها باعث خواهد شد احیای دیپلماسی را دشوار‌تر کند.
این بیانیه اضافه کرده است، راستی آزمایی آژانس بین المللی انرژی اتمی سنگ بنای رژیم منع گسترش سلاح های هسته‌ای است که برجام بر آن بنا شده است. در برهه‌ای که ما همگی به دنبال بازگشت به اجرای تعهدات (در چارچوب این توافق ) هستیم، ایران نباید این بنیان را تضعیف کند.
آمریکا در این بیانیه تاکید کرده است، ما قویا ایران را ترغیب می‌کنیم که از دست زدن به اقداماتی که مانع گردآوری اطلاعات می‌شود یا باعث جلوگیری از دسترسی ضروری آژانس به اطلاعات خواهد شد، خودداری کند و به سرعت تداوم (دسترسی به اطلاعات) را دوباره احیا کند.
نمایندگی آمریکا در وین اضافه کرده است، چنین اقدامی (از سوی ایران) می‌تواند حداقل به طور جدی باعث پیچیده شدن تلاش‌ها کنونی برای رسیدن به تفاهم درباره چگونگی بازگشت ایران به تعهدات برجامی و لغو تحریم‌ها از سوی آمریکا شود.
نگرانی اتحادیه اروپا
همزمان اتحادیه اروپا نیز در بیانیه‌ای عمیقا از تصمیم جمهوری اسلامی ایران در تعلیق اقدامات شفافیت‌ساز مطرح‌شده در برجام از جمله پروتکل الحاقی ابراز نگرانی کرده است.
اتحادیه اروپا در ادامه تصریح کرده است، اقدام ایران به طور جدی دسترسی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به سایت‌ها، اماکن و اطلاعات مرتبط در ایران را کاهش داده است.
در این بیانیه همچنین تصریح شده است که ایران اطلاعات لازم را در اختیار آژانس قرار نداده است و این نهاد بین المللی از دسترسی‌های تکمیلی در چارچوب پروتکل الحاقی محروم شده است.
در همین زمینه، هفته گذشته خبرگزاری رویترز به نقل از دیپلمات‌ها نوشته که کشورهای غربی نمی‌خواهند قطعنامه‌ای علیه تهران در اجلاس شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه دهند.
طبق این گزارش، بریتانیا، فرانسه، آلمان به همراه ایالات متحده آمریکا به رغم عدم همکاری ایران با آژانس٬ در نظر ندارند قطعنامه‌ای علیه تهران در نشست شورای حکام آژانس بین‌المللی انرژی اتمی ارائه کنند، چرا که چنین اقدامی می‌تواند مذاکرات هسته‌ای را با چالش مواجه کند.
در اجلاس قبلی آژانس، بریتانیا، فرانسه و آلمان با حمایت آمریکا قطعنامه‌ای برای تصویب در شورای حکام آژانس با ۳۵ عضو، آماده کردند، اما به خاطر انتشار اخباری از تمایل ایران برای مذاکرات با آژانس، از ارائه آن برای تصویب خودداری کردند.
