جان کری، وزیر خارجه سابق آمریکا و از معماران توافق اتمی موسوم به برجام، روز سه‌شنبه، هفتم فروردین‌ماه، در مورد خروج ایالات متحده از این توافق و پیامدهای این اقدام هشدار داد.
به گزارش روزنامه آمریکایی واشینگتن پست به نقل از آقای کری، در صورت خروج آمریکا از برجام به دستور دونالد ترامپ، «نیاز به دهه‌ها مذاکره مجدد» خواهد بود تا برنامه اتمی جمهوری اسلامی محدود شود.
ایران و شش قدرت جهانی شامل آمریکا، روسیه، چین، فرانسه، بریتانیا همراه با آلمان در تیرماه سال ۱۳۹۴ بر سر حل‌وفصل برنامه هسته‌ای ایران و برداشتن تحریم‌های بین‌المللی علیه ایران به توافق رسیدند.
از طرف ایالات متحده در دولت باراک اوباما، جان کری در مقام وزیر خارجه نقش مذاکره‌کننده اصلی برای رسیدن به توافق را بر عهده داشت.
در پی ماه‌ها و سال‌ها مذاکره و گفت‌وگو به‌ویژه میان کری و محمدجواد ظریف از طرف ایران، تهران بالاخره در چارچوب این توافق که به برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) معروف شد پذیرفت که بسیاری از فعالیت‌های هسته‌ای‌اش را متوقف کند و در مقابل تحریم‌های هسته‌ای علیه تهران برداشته شود.
اما دونالد ترامپ، رئیس جمهور آمریکا، از پیش از آغاز کارزار انتخاباتی خود در سال ۲۰۱۶ انتقاد جدی از برجام را آغاز کرد و تاکنون نیز بر انتقادات خود پافشاری کرده است.
در ادامه این انتقادات، آقای ترامپ دو ماه پیش ضرب‌الاجلی را برای رفع «نقائص» مورد نظر خود در برجام تعیین و تهدید کرد که بدون رفع آنها رفع تحریم‌های ایران را تمدید نمی‌کند و از توافق هسته‌ای خارج خواهد شد.
این ضرب‌الاجل روز ۱۲ ماه مه، ۲۲ اردیبهشت ۹۷، به پایان می‌رسد.
هر چه به این تاریخ نزدیک‌تر می‌شویم، اظهار نظرها و موضع‌گیری‌ها در دفاع یا تقبیح برجام بیشتر می‌شود.
جان کری هم در این فضا روز سه‌شنبه درباره توافق اتمی و آینده آن اظهار نظر کرده و پیش‌بینی کرد که در صورت خروج از برجام، مذاکره دوباره با طرف ایرانی دست‌کم ۳۰ سال دیگر طول خواهد کشید.
وزیر خارجه سابق آمریکا که در دانشگاهی در فیلادلفیا سخن می‌گفت هشدار داد: «اگر ما کنار بکشیم، ۳۰ سال طول خواهد کشید تا یک رئیس جمهور دیگر با ایرانی‌ها به مذاکره بنشیند.»
آقای کری در ادامه توافق اتمی با ایران را «سفت و سخت‌ترین، شفاف‌ترین، و مسئولانه‌ترین توافق کنترل تسلیحاتی در دنیای امروز» نامید.
جان کری در حالی به دفاع از برجام برخاسته است که در کنار دولت ترامپ، اسرائیل و عربستان سعودی نیز از موضع دونالد ترامپ قاطعانه حمایت کرده و انتصاب افرادی چون مایک پومپئو در وزارت خارجه و جان بولتون در کاخ سفید این گمانه را تشدید کرده است که ایالات متحده بیش از پیش به خروج از برجام نزدیک است.
در همین زمینه معاون سخنگوی کاخ سفید روز دوشنبه هفته جاری با اشاره به موضع رئیس جمهوری آمریکا در قبال توافق اتمی هشدار داد در صورتی که تغییرات مورد نظر دونالد ترامپ در این توافق اعمال نشود، آمریکا آماده است از برجام کناره‌گیری کند.
آمریکا از جمله خواهان حذف بند غروب از برجام است. مطابق این بند، ایران پس از ده سال می‌تواند سانتریفیوژهای غنی‌سازی خود را افزایش داده و پس از ۱۵ سال نیز اجازه دارد حجم اورانیوم کمتر غنی‌شده خود را زیادتر کند.
به اعتقاد منتقدان برجام از جمله دونالد ترامپ، با توجه به این بند، ایران تنها ۱۵ سال از اتمی شدن عقب افتاده و پس از سپری شدن این زمان دوباره فعالیت خود را از سر خواهد گرفت.
«سفت و سخت‌ترین نظام راستی‌آزمایی اتمی»
روز سه‌شنبه یکی دیگر از معماران برجام یعنی ارنست مونیز، وزیر انرژی در دولت باراک اوباما، به این ایراد پاسخ داده و آن را نادرست خواند.
به گفته آقای مونیز در مقاله‌ای که در روزنامه بوستون‌گلوب به چاپ رساند، «واقعیت ماجرا چیز دیگری است» و ایران «متعهد شده است که هرگز» دست به ساخت تسلیحات اتمی نخواهد زد.
او در عین حال تاکید کرده است که نیازی به اعتماد صددرصد به «تعهد» تهران نیست، همواره باید دست به راستی‌آزمایی زد و مفاد برجام امکان این امر را فراهم می‌کند.
ارنست مونیز در مقاله خود برجام را «سفت و سخت‌ترین نظام راستی‌آزمایی اتمی» خوانده که تاکنون پایه‌ریزی شده است.
پیش از جان کری و ارنست مونیز، بیش از صد مقام سابق آمریکایی در بخش امنیت ملی در بیانیه‌ای که روز دوشنبه، ششم فروردین‌ماه، منتشر شد با حمایت از توافق اتمی از رئیس جمهور این کشور خواسته بودند از این معاهده کنار نکشد.
