یک مقام دولت جو بایدن روز دوشنبه ۲۲ خرداد به خبرگزاری رویترز گفت، آمریکا و ایران در خصوص «توافق هستهای موقت» مذاکره نمیکنند، اما ایالات متحده اقداماتی را که میتوانند باعث بروز بحران شوند به جمهوری اسلامی یادآوری کرده و در مقابل آن، گامهایی را نیز که میتوانند به بهبود وضعیت منجر شوند برشمرده است.
این مقام آمریکایی که نامش فاش نشده است در ادامه تاکید کرد که «هیچ گفتوگویی در خصوص توافق موقت انجام نشده است».
هفته گذشته نیز سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید گزارش وبسایت «میدل ایست آی» درباره نزدیک شدن آمریکا و ایران به «توافق موقت» بر سر مساله مناقشه هستهای را «غلط و گمراهکننده» خوانده و تأکید کرده بود که «تمام گزارشها درباره توافق موقت» با تهران «غلط» است.
این مقام دولت جو بایدن در گفتوگو با رویترز گزارش رسانهها درباره تماسهای اخیر آمریکا و ایران را تکذیب نکرد، بلکه گفت که پیشنهادات مربوط به توافق هستهای موقت نادرست است.
او از بیان جزئیات در این خصوص این مذاکرات خودداری کرد، اما خاطرنشان کرد: «ما برای آنها روشن کردهایم که باید از چه اقدامات تشدیدکنندهای اجتناب کنند تا از بروز بحران جلوگیری شود و چه گامهای در راستای تنشزدایی و ایجاد زمینه مثبتتر میتوانند بردارند.»
وی با این حال تاکید کرد که واشینگتن علاقهمند است که شاهد همکاری بیشتر ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی باشد.
درپی بنبست در مذاکرات احیای توافق هستهای با ایران در تابستان سال گذشته، آمریکا و سه کشور اروپایی به دنبال راههایی بودهاند تا توسعه برنامه هستهای ایران را متوقف کنند.
وبسایت آمریکایی اکسیوس هم هفته گذشته به نقل از سه منبع مطلع نوشت، مقامات ایران و آمریکا ماه گذشته میلادی در عمان مذاکراتی غیرمستقیم داشتند و عمانیها پیامهایی را بین اتاقهای جداگانه ایران و آمریکا منتقل میکردند.
طبق این گزارش برت مکگورک، هماهنگکننده شورای امنیت ملی کاخ سفید در امور خاورمیانه و شمال آفریقا، مذاکرات غیرمستقیمی با علی باقری کنی، مذاکره کننده ارشد هستهای ایران٬ داشته است.
این منابع به اکسیوس گفته بودند که یکی از پیامهای اصلی آمریکا در مذاکرات غیرمستقیم در عمان بر بازدارندگی متمرکز بود و ایالات متحده به صراحت اعلام کرد که اگر ایران به سمت غنیسازی ۹۰ درصدی اورانیوم، سطح مورد نیاز برای تولید سلاح هستهای، برود بهای سنگینی را خواهد پرداخت.
اکسیوس میگوید، هدف از تبادل غیرمستقیم پیامها بین دولت بایدن و ایران، دستیابی به «تفاهم» در مورد راههای کاهش تنش در برنامه هستهای ایران، رفتار ایران در منطقه و دخالت این کشور در جنگ اوکراین بوده است.
این منابع که نام آنها فاش نشده، در ادامه گفتند: «چنین تفاهمی و تنشزدایی در منطقه میتواند بعداً به عنوان مبنایی برای مذاکرات آینده در مورد توافق هستهای جدید بین طرفین مورد استفاده قرار گیرد. هنوز مشخص نیست که آیا طرفین به چنین تفاهمی نزدیک هستند یا خیر.»
در همین زمینه، سخنگوی وزارت امور خارجه ایران روز دوشنبه به گزارشها درباره مذاکره غیرمستقیم بین ایران و آمریکا در مسقط واکنش نشان داد و آن را تأیید کرد و گفت، این مذاکره «مخفیانه» نبوده است.
ناصر کنعانی در پاسخ به پرسشی درباره مذاکره غیر مستقیم علی باقری کنی، معاون وزیر امور خارجه ایران، با یک مقام آمریکایی در مسقط گفت: «با هدف تحرکبخشی به مذاکرات رفع تحریم، از پیشنهادات مقامات ارشد عمان که چندین هفته گذشته مطرح شده بود استقبال کردیم و تبادل پیامها ادامه دارد.»
سخنگوی وزارت خارجه ایران همچنین درباره امکان بهروزرسانی برجام تاکید کرد که «ما به دنبال همان برجام قبلی هستیم و چیز جدیدی برای مذاکره با طرف مقابل نیست و مذاکراتی که در حال انجام است در چارچوب همان برجام قبلی است.»