مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، روز یکشنبه گفت که دولت ترامپ آماده است با ایران «بدون هیچ پیششرط» وارد مذاکره شود، اما افزود که ایالات متحده به کارزار «فشار حداکثری» بر جمهوری اسلامی ادامه خواهد داد.
وزیر خارجه آمریکا که در سفری به چهار کشور اروپایی با هدف مذاکرات در خصوص امور ایران به سوئیس رسیدهاست، یکشنبه دوازدهم خرداد در این کشور با ایگنازیو کاسیس، همتای سوئیسی خود، دیدار و گفتوگو کرد.
به گزارش خبرگزاری آسوشیتدپرس، وزیر خارجه آمریکا در این دیدار با ذکر اینکه کشورش «آماده است [با جمهوری اسلامی] بدون پیششرط وارد گفتوگو شود» گفت که «آمادهایم برای گفتوگو با رهبران ایران سر میز بنشینیم.»
مایک پومپئو روز یکشنبه در عین حال تأکید کرد که ایران باید به گفته او «مانند کشوری عادی رفتار کند» و افزود که «تلاشهای آمریکا برای معکوس کردن اساسی روند فعالیتهای شرورانه جمهوری اسلامی به عنوان یک نیروی انقلابی ادامه خواهد یافت.»
او در ادامه نیز گفت که جمهوری اسلامی باید متوجه باشد که جهان فعالیتهای مربوط به آب سنگین و سانتریفیوژ در ایران را زیر نظر دارد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، در این ارتباط وزیر خارجه سوئیس، اما در دیدار با مایک پومپئو گفت که کشورش در مورد اینکه آیا ایران توافق هستهای را نقض کرده یا نه به نتیجهای که بخواهد آن را با طرف آمریکایی در میان بگذارد، نرسیده است.
مایک پومپئو سال پیش ۱۲ خواسته فراگیر را برای رسیدن به توافقی جدید با تهران تعیین کرده بود که از برنامه اتمی تا توقف حمایت از گروههای نیابتی، از آزادی شهروندان آمریکایی، پایان دادن به تولید موشکهای بالیستیک یا عملیات مخرب سایبری تا توقف حمایت از طالبان را در بر میگرفت.
ایران همواره این خواستهها را رد کرده و اجرای آنها را غیر عملی دانسته است.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، در آخرین گفتههایش درباره مذاکره بر سر نکات مورد نظر آمریکا نیز گفت مذاکرهای بر سر «مسائل ناموسی انقلاب» در کار نخواهد بود؛ ازجمله درباره مسائل نظامی جمهوری اسلامی.
رئیس جمهوری آمریکا که از توافق هستهای با ایران خارج شده تاکنون بارها خواستار مذاکره بر سر یک توافق جدید با تهران شده است اما رهبر و مقامات جمهوری اسلامی هرگونه مذاکره را رد کردهاند.
اما حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، روز شنبه در تازهترین اظهارات خود در مورد مذاکره با کسانی که آنها را «دشمنان» توصیف کرده گفت «اگر با احترام کامل و در چارچوب مقررات بینالمللی کنار میز مذاکره بنشیند، ما اهل منطق و مذاکرهایم. نه اینکه فرمان مذاکره صادر کند؛ در آن صورت ما تابع نخواهیم بود».
تحولات اخیر خطر برخورد نظامی بین ایران و آمریکا را نیز مطرح کرده است و دیدار روز یکشنبه وزیران خارجه آمریکا و سوئیس در شهرک بِلینزونا بر نگرانیهای اروپا از عواقب یک محاسبه خطای احتمالی در تنش جاری میان ایران و آمریکا متمرکز بود.
در نبود مناسبات سیاسی میان ایران و آمریکا، سوئیس از دههها پیش حافظ منافع آمریکا در ایران است.
رئیس جمهوری سوئیس دو هفته پیش در سفری غیرمنتظره به آمریکا رفت و در کاخ سفید با دونالد ترامپ دیدار کرد؛ براساس گمانهزنیهای رسانهای، آن دیدار به تنش آمریکا و ایران اختصاص یافت اما جزئیات بیشتری درباره نتایج آن منتشر نشد.
آسوشیتدپرس پیشتر نوشته بود، دیدارهای جاری آقای پومپئو از اروپا احتمالاً با هدف جستجوی کانال دیگری برای کاهش تنش میان واشینگتن و تهران انجام میشود.
به نوشته این خبرگزاری، به نظر میرسد سوئیس در حال حاضر درگیر تلاشهایی برای آزاد کردن پنج شهروند آمریکایی زندانی در ایران است.
مقاات دولت ترامپ پیشتر گفتهاند هر اقدام برای آزادی آمریکاییهای زندانی در ایران را با «دید مثبت» خواهند نگریست.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، ماه گذشته در سفر به نیویورک مبادله این زندانیان را پیشنهاد کرد؛ وی مدعی شد که از «همه اختیارات کافی» برای مذاکره بر سر چنین مبادلهای برخوردار است.
مایک پومپئو در پی دیدار روزهای جمعه و شنبه در برلین با هایکو ماس، همتای آلمانی، و سپس ملاقات با آنگلا مرکل صدراعظم آلمان، در دومین ایستگاه از سفر اروپایی خود به سوئیس رسیدهاست.
وزارت خارجه آمریکا در بیانیهای نوشته بود که گفتوگوهای مایک پومپئو با خانم مرکل در روز شنبه حول «تهدیدهای فزاینده ایران علیه منافع آمریکا» و «لزوم مقابله با فعالیتهای موشکی ایران» و عملکرد خصمانه ایران در منطقه آسیای غربی بود.
آقای پومپئو ساعتی پیش از سفر به اروپا اظهارات جان بولتون مشاور امنیت ملی کاخ سفید را تأیید کرد که گفتهاست انفجارهای چهارگانه ماه گذشته در بندر فجیره امارات کار ایران بودهاست؛ اتهامی که ایران آن را پیگیرانه تکذیب کردهاست.
وزیر خارجه آمریکا در نشست سالانه گروه موسوم به بیلدبرگ، که در پشت درهای بسته برگزار میشود، شرکت میکند در حالی که پیشتر خبری در خصوص دعوت رسمی از او منتشر نشده بود.
در همین حال، تعیین سه روز برای سفر مایک پمپئو در شهر برن، پایتخت سوئیس، امری نسبتاً غیرعادی محسوب میشود به ویژه آنکه آخرین بار که یک وزیر خارجه آمریکا از برن دیدار کرد، دو دهه پیش بود.
زمانی که خبرنگاران دلیل این امر را از وزیر خارجه آمریکا جویا شدند، وی به طنز گفت به خاطر پنیرهای خوب و اینکه عاشق شکلات سوئیسی است سه روز در این کشور میماند.
دونالد ترامپ پنجشنبه گذشته، ساعاتی پیش از آنکه وزیر خارجهاش راهی اروپا شود، به خبرنگاران در کاخ سفید گفت «ایران بسیار ضعیف شده و خواهان توافق است»؛ و نیز افزود «هر زمان که ایران بخواهد مذاکره کند، من در دسترس خواهم بود».
با وجود این، آمریکا اعلام کرده که چند صد تن بر شمار نظامیان خود در منطقه میافزاید؛ ناو هواپیمابر آمریکا نیز از مدتی پیش به نزدیکی خلیج فارس رسیدهاست.
مایک پومپئو در ادامه مأموریت اروپایی خود دوشنبه سیزدهم خرداد به لاهه در هلند میرسد و سپس به دونالد ترامپ در سفر او به لندن خواهد پیوست.