مذاکرهکننده وزارت خارجه آمریکا برای بازبینی توافق اتمی ایران روز چهارشنبه اول فروردین گفت مذاکرات سازندهای با بریتانیا، فرانسه و آلمان داشتیم ولی هنوز نمیتوانیم پیشبینی کنیم که در برجام خواهیم ماند.
برایان هوک گفته هرچند مذاکرات با آلمان، فرانسه و بریتانیا سازنده بوده، ولی هنوز به نقشهای که بتواند نشان دهد در صورت شکست و یا رسیدن به بنبست، توان اجرای آن را داشته باشیم نرسیدهایم.
مدیر برنامهریزی سیاسی وزارت خارجه آمریکا در عین حال گفته که تهران به تعهداتش در چارچوب برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) پایبند بوده است.
آژانس بینالمللی انرژی اتمی مسوول نظارت بر تعهدات ایران و راستیآزمایی آن است. این آژانس در سه سال گذشته همواره پایبندی تهران به این توافق را تایید کرده است.
آقای هوک در بخش دیگری از اظهاراتش گفته است: «وظیفه مسئولانه حکم می کند که برای هر موقعیتی آماده باشیم و همین طور در صورت به نتیجه نرسیدن مذاکرات، به فکر نقشه احتمالی باشیم.»
وی افزود: «در دو مسیر موازی این امر را دنبال می کنیم».
این مقام آمریکایی گفته که هفته گذاشته دو مذاکره در این مورد داشته است. یکی روز پنجشنبه با آلمان، بریتانیا و فرانسه در برلین و بعدی روز جمعه در وین پایتخت اتریش، با گروهی که مشغول بررسی روند اجرایی توافق برجام است.
آقای هوک اظهار داشت: ورای مسئله مرتبط با توافق اتمی، آمریکا همچنین در وین مذاکراتی دو جانبه با ایران داشته و در آن درخواست کرده که شهروندان ایرانی – آمریکایی زندانی در ایران آزاد شوند.
سیامک و باقر نمازی از جمله ایرانی – آمریکاییهای زندانی در ایران هستند. باقر نمازی، از کارمندان سابق صندوق کودکان سازمان ملل متحد، یونیسف، دو سال پیش برای ملاقات با پسرش به تهران رفت اما بازداشت شد و هر دو آنها به اتهام همکاری با «دولتهای خارجی متخاصم» به ۱۰ سال زندان محکوم شدهاند.
علاوه بر باقر و سیامک نمازی چند شهروند دیگر آمریکایی نیز هم اکنون در زندانهای ایران به سر میبرند؛ از جمله ژیائو وانگ، دانشجوی مقطع دکتری از دانشگاه پرینستون که برای تحقیق در ایران بود، و به اتهام «همکاری با دولت خارجی» به ۱۰ سال حبس محکوم شده است.
کارن وفاداری و همسرش آفرین نیاسری، و نزار زکا شهروند لبنانی که اجازه اقامت دائم در آمریکا را دارد، به اتهامهای متفاوت در ایران زندانی هستند.
ایران و شش قدرت جهانی در سال ۱۳۹۴ به توافقی برای پایان دادن به مناقشه هستهای تهران دست یافتند. طبق این توافق ایران پذیرفت فعالیتهای اتمیاش را محدود کند و در مقابل تحریمهای هستهای علیه تهران رفع شود.
دونالد ترامپ رئیسجمهوری آمریکا که از زمان رقابتهای ریاستجمهوری سال ۲۰۱۶ به شدت از از برجام انتقاد کرده است، ۲۲ دیماه پارسال تهدید کرد در صورتی که «ایردهای فاجعهبار» در توافق هستهای با ایران رفع نشوند، تعلیق تحریمهای هستهای در چارچوب این توافق را تمدید نخواهد کرد.
مهلت اعلام شده توسط آمریکا ۱۲ ماه مه، ۲۲ اردیبهشت ۹۷، به پایان میرسد.
آمریکا در کنار عربستان سعودی و اسرائیل، از منتقدان جدی توافق اتمی برجام هستند.
در هفتههای گذشته گزارش شد که اروپا در حال مذاکره است تا تحریمهای بیشتری در خصوص فعالیتهای موشکی ایران و نقش ایران در سوریه وضع کند. امیدواری اروپا این است که با تحریمهای جدید، ایالات متحده برجام را ترک نکند.
رئیسجمهوری آمریکا چهار شرط را برای ادامه همراهی این کشور با برجام تعیین کرده که عبارتند از: «دسترسی فوری» بازرسان بینالمللی به تمامی مکانها و تاسیسات ایران، دائمی شدن محدودیتها برای برنامه هستهای ایران، تضمین به نزدیک نشدن به سلاح هستهای، و محدودیت برنامه موشکهای دوربرد ایران.
مقامهای جمهوری اسلامی همواره برنامه موشکی ایران را «دفاعی و بازدارنده» توصیف کرده و در عین حال گفتوگو بر سر آن را در هر شرایطی خط قرمز کشور اعلام کردهاند.
محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران ،گفته است اگر آمریکا از برجام خارج شود، چنین اقدامی «اشتباه دردناکی» برای این کشور خواهد بود.