لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
شنبه ۱۲ آبان ۱۴۰۳ تهران ۱۸:۰۴

واکنش‌ها به اقدام آمريکا در وتوی قطعنامه شورای امنيت درباره اورشلیم


نشست روز دوشنبه شورای امنیت سازمان ملل متحد
نشست روز دوشنبه شورای امنیت سازمان ملل متحد

پس از آن‌که ایالات متحده قطعنامه شورای امنیت در مخالفت با تصمیم واشینگتن در مورد اورشلیم/بیت‌المقدس را وتو کرد، کشورها و مقام‌های مختلف به آن واکنش نشان داده‌اند. در جریان رای‌گیری، ۱۴ عضو از ۱۵ عضو شورای امنیت به قطعنامه رای مثبت دادند.

قطعنامه ارائه‌شده به شورای امنیت سازمان ملل متحد از طرف مصر، خود واکنشی بود به تصمیم دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، مبنی بر پذیرش اورشلیم به‌عنوان پایتخت اسرائیل و انتقال سفارت‌خانه ایالات متحده از تل‌آویو به این شهر در سال‌های پیش‌رو.

مقام‌های ایالات متحده تاکید کرده‌اند به روند صلح میان اسرائیل و فلسطینی‌ها پایبند هستند. نمایندگان کنگره آمریکا نیز گفته‌اند «تصمیمی که [در به رسمیت شناختن اورشلیم به عنوان پایتخت اسرائیل] گرفته شد، فقط پذیرش یک واقعیت است و به هیچ وجه، مغایر با تلاش‌ها برای دستیابی به صلح ماندگار میان اسرائیل و فلسطینی‌ها نیست».

از سوی دیگر در پیش‌نویس قطعنامه‌ای که در شورای امنیت به رای گذاشته شد، آمده‌است که تصمیمات اتخاذشده درباره موقعیت شهر اورشلیم/بیت‌المقدس «مبنای قانونی ندارد، بلکه باطل و بی‌اعتبار است و باید لغو شود».

اسرائیل از وتوی قطعنامه توسط آمریکا استقبال کرده‌است. بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل، در حساب کاربری خود در توئیتر خود از نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل قدردانی کرده و نوشته‌است «سپاسگزاریم که در این ایام عید حنوکا نور حقیقت را روشن کردید و بر تاریکی چیره شدید. شما نمادی هستید از این واقعیت که یک تن نیز می‌تواند جمعی را شکست دهد؛ حقیقت دروغ را شکست می‌دهد».

نیکی هیلی، نماینده ایالات متحده در سازمان ملل، ابراز تاسف کرده که کشورش بار دیگر به‌تنهایی در دفاع از اسرائیل اقدام کرده‌است: «ما از این جریان خوشحال نیستیم، اما این کار را با کمال میل انجام می‌دهیم».

خانم هیلی در عین حال گفته ایالات متحده اجازه نمی‌‌دهد دیگران بگویند سفارت‌خانه‌اش باید در کدام شهر قرار گیرد.

سفیر آمریکا بار دیگر این بر رویکرد دولتش تاکید کرده که هدف از پذیرش اورشلیم، پذیرش یک واقعیت مشخص است مبنی بر این‌که این شهر پایتخت اسرائیل است؛ و این اقدام موضع‌گیری در مورد نتیجه نهایی مذاکرات اسرائیل و فلسطینی‌ها و یا توافق‌ها بر سر مرزها، نیست.

نیکی هیلی از نتیجه رای‌گیری عمیقا ابراز تاسف کرده و گفته است «آنچه امروز در شورای امنیت رخ داد، توهین‌آمیز بود و فراموش نخواهد شد».

او در عین حال یادآوری کرده‌است که ایالات متحده از سال ۱۹۹۴ به این‌سو بیش از پنج میلیارد دلار کمک به تشکیلات فلسطینی ارائه کرده‌است که رقمی بیشتر از کمک‌های ارائه‌شده از سوی هر کشور دیگری‌ست: «ایالات متحده هرگز تا این اندازه به ایجاد صلح در خاورمیانه پایبند نبوده‌است».

سفیر آمریکا انتقادهای پیشین خود از سازمان ملل را بار دیگر مطرح کرده و گفته رای‌گیری روز دوشنبه نشان داد که این نهاد «بیشتر از آن‌که برای حل کشمکش اسرائیل و فلسطینی‌ها مفید باشد، به آن ضربه می‌زند».

اما وتوی قطعنامه مخالفان و منتقدانی نیز داشته‌است. ترکیه، از وتوی ایالات متحده انتقاد کرده و وزارت خارجه آن کشور گفته است این موضوع که از ۱۵ عضو شورای امنیت، ۱۴ عضو به قطعنامه رای مثبت داده‌اند، «قاطعانه‌ترین نشان مبنی بر غیرقانونی بودن» تصمیم دولت آمریکا در مورد اورشلیم است.

آنکارا می‌گوید به حمایت از «فلسطین و مردم آن» ادامه خواهد داد.

ایران نیز به وتوی قطعنامه واکنش نشان داده و نماینده جمهوری اسلامی در سازمان ملل آن را «حمایت بارز از اشغالگری و تجاوز» توصیف کرده‌است. ایران، اسرائیل را به‌عنوان یک کشور به‌رسمیت نمی‌شناسد.

محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی، ساعتی پس از وتوی قطعنامه گفت «آمریکا را دیگر در روند سیاسی اسرائیلی و فلسطینی در جایگاه میانجی نمی‌پذیریم». همزمان روسیه گفته حاضر است «نقش یک میانجی صادق» را بین اسرائیل و فلسطینی‌ها به‌ عهده بگیرد. نمایندگی روسیه در سازمان ملل مجددا پیشنهاد مسکو برای برپایی نشستی میان دو طرف را مطرح کرده و وزیر خارجه روسیه نیز خواستار «بازبینی جامع شرایط خاورمیانه» شده‌است.

در عین حال شماری از هم‌پیمانان اصلی ایالات متحده در میان ۱۴ عضوی بودند که به قطعنامه ارائه‌شده از سوی مصر رای «آری» دادند؛ از جمله بریتانیا، فرانسه، ژاپن و یا ایتالیا.

فرانسوا دلارته، سفیر فرانسه در سازمان ملل، پیش از رای‌گیری، از متن قطعنامه استقبال کرده و گفته بودن «بدون دستیابی به توافق در مورد اورشلیم، توافق صلح ممکن نیست».

متئو ریکرفت، سفیر بریتانیا نزد ملل متحد، گفته قطعنامه در‌ موازات با توافق‌های پیشین در مورد وضعیت اورشلیم/بیت‌المقدس ارائه شد. او پس از رای‌‌گیری گفت «ما اکنون عمیقا از دولت ایالات متحده می‌خواهیم تا پیشنهادهای دقیق خود، برای آن‌که توافقی میان اسرائیل و فلسطینی‌ها حاصل شود، را ارائه کند».

بیشتر کشورهای جهان حاکمیت ارضی دولت اسرائیل بر سراسر شهر اورشلیم/بیت‌المقدس را به‌رسمیت نمی‌شناسند. اسرائیل از زمان تأسیس خود در سال ۱۹۴۸ بخش غربی اورشلیم را در اختیار داشته و بخش شرقی بیت‌المقدس، که تا سال ۱۹۶۷ در کنترل اردن بود، در جنگ همان سال به اشغال اسرائیل درآمد.

اعضای شورای امنیت عبارت هستند از پنج عضو ثابت: آمریکا، بریتانیا، فرانسه، چین و روسیه و اعضای موقتی فعلی: مصر، بولیوی، اتیوپی، ایتالیا، ژاپن، قزاقستان، سنگال، سوئد، اروگوئه و اوکراین.

XS
SM
MD
LG