۳۷ کشور و سازمان بهداشت جهانی روز جمعه ۹ خرداد خواستار مالکیت عمومی واکسن، داروها و ابزارهای آزمایش برای مقابله با ویروس کرونا شدند و گفتند قانون حق ثبت خصوصی داروها یک مانع جدی در اشتراک امکانات پزشکی برای مقابله با بیماری کووید-۱۹ است.
با وجودی که توافق اخیر اکثر کشورهای پیشرفته برای همکاری در زمینه واکسن تحت پوشش نهادی به نام «صندوق مشترک دسترسی به فناوری کووید-۱۹» با ستایش پزشکان بدون مرز مواجه شده است، ولی برخی از کشورها معتقدند که همکاری در زمینه دانش واکسن و داروهای کرونا لزوما دسترسی همگان به اين داروها را تضمین نخواهد کرد.
کشورهای در حال توسعه و کوچک نگرانند که سرمایه‌گذاری‌های چشمگیر کشورهای بزرگ و ثروتمند در عرصه تولید واکسن کرونا باعث شود که هنگام تولید واکسن آنها از امتیازات ویژه‌ای برخوردار شده و اولین يا تنها کشورهایی باشند که واکسن در اختیار آنها قرار بگیرد.
کارلوس آلوارادو، رییس جمهور کاستاریکا گفت: «واکسن، وسایل آزمایش و درمان و سایر امکانات حیاتی در مقابله با ویروس کرونا باید به عنوان کالاهای عمومی جهانی در اختیار همه قرار بگیرند.»
این پیشنهاد اولین بار در ماه مارس و در بحث دسترسی همگانی به دانش، اطلاعات و شواهد پزشکی در زمینه مقابله با ویروس کرونا مطرح شد. تاکنون در سراسر جهان بیش از ۵.۸ میلیون مورد ابتلا به ویروس شناسایی شده و بیش از ۳۶۰ هزار نفر نیز جان خود را از دست داده‌اند.
سازمان بهداشت جهانی از تمامی کشورهای جهان و موسسات تحقیقاتی و شرکت‌های داروسازی خواست به این اقدام داوطلبانه بپیوندند.
تدروس ادهانوم، دبیرکل این نهاد در یک نشست خبری آنلاین گفت: «سازمان بهداشت جهانی به اهمیت حق ثبت اکتشافات علمی در توسعه نوآوری اذعان دارد ولی در شرایط فعلی باید اولویت‌های مهم دیگری را در نظر گرفت.»
فدراسیون شرکت‌های داروسازی در مورد زیر سئوال رفتن حفاظت از حقوق معنوی در کشف دارو اظهار نگرانی کرده و می‌گوید در چارچوب قوانین موجود مربوط به حقوق معنوی، همکاری امکان‌پذیر است و حتی بعد از کنترل همه‌گیری ویروس کرونا نیز ادامه این همکاری ضروری است.
این نهاد در بخشی از بیانیه خود گفت: «درخواست سازمان بهداشت جهانی برای همبستگی مروج یک الگو برای تمامی شرایط است و ویژگی‌های هر وضعیت، هر کالا و هر کشور مشخص را نادیده می‌گیرد.»
مسئول فعالیت‌های بهزیستی سازمان خیریه آکسفام گفت اختلاف بر سر حق ثبت دارو و واکسن نشان می‌دهد که بخشی از کشورهای جهان در مقابله با ویروس کرونا بازنده خواهند بود.
او افزود: «اقدامات و موضع‌گیری‌های صنعت داروسازی در تقبیح طرح پیشنهادی سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد که این شرکت‌ها به منافع مالی خود بیشتر از سلامت مردم اهمیت می‌دهند.»
