بانک جهانی در گزارش تازهای که وضعیت کسب و کار کشورهای جهان را مورد تحلیل قرار داده، میگوید ایران از لحاظ شاخص سهولت انجام کسب و کار از میان ۱۹۰ کشور جایگاه ۱۲۸ را دارد.
پارسال جایگاه ایران ۱۲۴ بود که نسبت به سالهای ۲۰۱۷ و ۲۰۱۶ به ترتیب چهار پله و هفت پله سقوط کرده بود.
امتیاز ایران از فضای کسب و کار در گزارش جدید بانک جهانی به رغم افت جایگاه آن مقداری افزایش یافته که علت عمده این افزایش، مربوط به راهاندازی سیستم اینترنتی برای پرداخت مالیاتها توسط مردم و همچنین اصلاحات گمرکی عنوان شدهاست. امتیاز ایران ۲٫۳۴ واحد افزایش یافته و به ۵۶٫۹۸ رسیدهاست.
افت جایگاه و افزایش امتیاز ایران نشان میدهد که کشورهای دیگر با سرعت بیشتری به اصلاحات در فضای کسب و کار دست زدهاند و خود را به جایگاههای بالاتری از ایران کشاندهاند.
بانک جهانی ۱۹۰ کشور را از لحاظ وضعیت کسب و کار از صفر تا صد امتیازبندی میکند که بهترین آنها کشورهایی هستند که امتیاز بالایی دارند.
در صدر جدول ردهبندی نیوزیلند، سنگاپور، دانمارک، هنگکنگ و کره جنوبی، همچنین در انتهای جدول سومالی، اریتره، ونزوئلا، یمن و لیبی قرار دارند.
نیوزلند امتیاز ۸۶٫۵۹ و سومالی امتیاز ۲۰ را گرفته است. امتیاز دو سوم از ۱۹۰ کشوری که در لیست بانک جهانی آورده شده، بالاتر از ایران است.
در میان همسایههای ایران وضعیت پاکستان، افغانستان و عراق بدتر از ایران است. همچنین در میان این کشورها، همگی فضای کسب و کار خود را بهبود بخشیده، بهویژه افغانستان بیشترین اصلاحات را در زمینه فضای کسب و کار در جهان انجام داده و در ردههای بعدی به ترتیب جیبوتی، چین و جمهوری آذربایجان قرار دارند.
در میان همسایههای ایران جمهوری آذربایجان بهترین وضعیت کسب و کار را در ردهبندی بانک جهانی داشته و جایگاه ۲۵ و امتیاز ۷۸٫۶۴ را در جهان کسب کردهاست. در میان کشورهای منطقه، گرجستان بهترین وضعیت را دارد و در رده ششم قرار دارد. روسیه و ترکیه به ترتیب در رده ۳۱ و ۴۳ هستند و کشورهای عرب حاشیه خلیج فارس در ردههای ۶۲ تا ۹۷ هستند.
بر اساس این گزارش، اگر فردی بخواهد کاری در ایران راهاندازی کند، باید بهطور متوسط از ۱۰٫۵ مرحله اداری بگذرد و ۷۲٫۵ روز وقت صرف کند که یکی از بدترینها در جهان است و ایران از این نظر جایگاه ۱۷۳ را در میان ۱۹۰ کشور جهان گرفتهاست.
در ایران برای دریافت اجازه ساختوساز نیاز به سپری کردن ۶ مرحله اداری و صرف ۳۱ روز وقت هست.
شاخص کنترل کیفیت ساختمانها در ایران نیز در بازه ردهبندی ۰ تا ۱۵، در حدود ۱۲٫۵ است و از این نظر در ردههای میانی در بین کشورهای جهان قرار دارد.
بدترین شاخصهای فضای کسب و کار ایران مربوط به راهاندازی کار و حفاظت از سرمایهداران خردهپا هست.
بانک جهانی برای طبقهبندی کشورها بر حسب «محیط کسب و کارشان» بر ده مؤلفه تکیه میکند: شروع کسب و کار، اخذ مجوز ساخت و ساز، دسترسی به برق، ثبت مالکیت، دریافت اعتبارات، حمایت از سهامداران خرد، پرداخت مالیات، تجارت فرامرزی، اجرای قراردادها و ورشکستگی.
مهرماه پارسال اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران نیز با انتشار آخرین گزارش خود که مربوط به تابستان ۱۳۹۷ هست، اعلام کرد در «همه استانها»، وضعیت مؤلفههای مؤثر بر محیط کسب وکار ایران «بدتر شده است».
فعالان اقتصادی مشارکتکننده در این پایش، بهترتیب سه مؤلفه: «غیر قابل پیشبینی بودن و تغییرات قیمت مواد اولیه و محصولات»، «بیثباتی سیاستها، قوانین و مقررات و رویههای اجرایی ناظر بر کسبوکار» و «دشواری تأمین مالی از بانکها» را نامناسبترین مؤلفههای محیط کسبوکار کشور نسبت به سایر مؤلفهها ارزیابی کردهاند.
از نظر اتاق بازرگانی، استانهایی مانند مرکزی، خوزستان، ایلام و تهران به ترتیب بیشترین افت شاخص کسب و کار را در تابستان پارسال داشتهاند.