رئیسجمهوری چین در آستانه سفر ولیعهد عربستان به کشورش، خواستار «اعتماد راهبردی عمیقتر» بین پکن و تهران شد و گفت سیاستهای جمهوری خلق برای توسعه روابط «فراگیر راهبردی» با جمهوری اسلامی، تغییر نکرده است.
شی جینپینگ این اظهارات را در دیدار با علی لاریجانی، رئیس مجلس شورای اسلامی، در پکن بیان کرده است. محمد جواد ظریف، وزیر خارجه، بیژن زنگنه، وزیر نفت، و شماری دیگر از وزیران دولت حسن روحانی نیز به پکن سفر کردهاند.
به گزارش رسانههای دولتی چین، آقای شی در دیدار با آقای لاریجانی گفته که دو طرف روابط دوستی بلندمدتی دارند و «اعتماد و دوستی دو طرفه از بوته آزمایش زمان گذشته است».
رئیسجمهوری چین در عین حال خواستار «افزایش همکاریها در زمینههایی مانند امنیت، مقابله با تروریسم و مبادلات مردمی» و «هماهنگی در مسائل بینالمللی برای ترویج نوع تازهای از روابط بینالمللی» شده است.
وی با اعلام «حمایت» خود از «نقش سازنده تهران در حفظ ثبات و صلح» در منطقه گفته که «پکن آماده ایجاد ارتباطات نزدیک و همکاری با تهران در مسائل منطقهای است».
به گزارش خبرگزاری ایرنا، علی لاریجانی به شی جینپینگ گفته است «جمهوری اسلامی آمادگی دارد ظرفیتهای منحصر بهفرد خود در زمینههای مختلف مانند حوزههای راه، زیرساخت، انرژی را در اختیار چین قرار دهد».
وی در عین حال گفته است «در دیدار با مقامهای چین، در مورد مسائل سیاسی منطقه، مبارزه با تروریسم و رایزنیهایی که لازم است برای ایجاد صلح در منطقه صورت گیرد گفتوگوهای سازندهای داشتیم».
ایالات متحده آمریکا و متحدان آن در غرب آسیا، ایران را مهمترین و عمدهترین مانع برای ایجاد صلح و ثبات در خاورمیانه معرفی میکنند.
آمریکا در کنار اسرائیل، عربستان و شماری دیگر از کشورهای منطقه، ایران را متهم به «حمایت از تروریسم»، «دخالت» در امور داخلی دیگر کشورها، ارسال نیرو، تجهیزات و کمکهای مالی به کشورهایی مانند یمن، سوریه و دیگر مناطق، حمایت از گروههای شبهنظامی، توسعه برنامه موشکی و مسائل دیگر کردهاند.
مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، اخیرا در گفتوگو با رادیو فردا اظهار داشت از منظر واشینگتن «هر پولی به جمهوری اسلامی ایران برسد، دست آخر به قاسم سلیمانی خواهد رسید و خرج شرارت میشود».
تهران اتهام حمایت از تروریسم و دخالت در امور کشورهای دیگر را رد میکند.
دیدار مقامهای ایرانی با شی جینپینگ و اظهارات او، در آستانه سفر محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان به پکن، صورت گرفته است. تنشها بین ریاض و تهران، طی چند سال اخیر، بهویژه پس از انتخاب بن سلمان به عنوان وزیر دفاع و سپس ولیعهدی عربستان، شدت گرفته است.
چین از مهمترین مشتریان نفت ایران است، اما از سوی دیگر روابط خود را با کشورهای عربی افزایش داده است. شماری از تحلیلگران و کارشناسان میگویند عربستان سعودی از نظر اقتصادی در حال افزایش مبادلات خود با آسیا است.
نشریه «نشنال اینترست» اواخر سال گذشته میلادی گفته بود در پی قتل جمال خاشقجی، و اتهامهایی که به ولیعهد عربستان زده شد، عربستان از نظر اقتصادی با چالشهایی با غرب روبهرو شد. به گفته این نشریه، ریاض در زمینههایی مانند انرژی رو به همکاری بیشتری با هند، روسیه و چین آورده است.
روزنامه نیویورکتایمز نیز میگوید نیاز عربستان به تنوع بخشیدن به متحدانش افزایش پیدا کرده و کشورهایی که ولیعهد عربستان اخیرا راهی آنها شده، یعنی پاکستان، هند و چین، روابط اقتصادی با ریاض را به مسائل و نگرانیهای حقوق بشری ترجیح میدهند.
محمد بن سلمان، پیش از عزیمت به چین، راهی هند شد و در دهلینو اعلام کرد انتظار دارد تا دو سال آینده فرصتهایی برای سرمایهگذاری در هند به میزان بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار فراهم شود.