لینک‌های قابلیت دسترسی

خبر فوری
شنبه ۳ آذر ۱۴۰۳ تهران ۱۷:۲۴

روزه «مَرنو» و جشن خاونکاری در میان یارسان


مراسم جم در آیین خاونکاری در پایان روزه مرنو در آیین بارسان
مراسم جم در آیین خاونکاری در پایان روزه مرنو در آیین بارسان

کلمه «یارسان» از دو کلمه یار و سان تشکیل شده که یار به معنای دوست و سان از اسامی پروردگار (سلطان سهاک) در این آیین است. آیینی که بر اساس ۷۲ شرط و قانون (شرط و شون پردیوری) استوار است.

آیین ادب را بر هر شرطی مقدم می‌شمارد و چهار اصلی (راستکرداری، پاکدامنی، عدم غرور و نیکوکاری) را سرلوحه خود قرار داده است.

در این آیین مراسم روزه‌ای به نام «مرنو» وجود دارد که این روزها پیروان آیین یارسان در تکاپوی این مراسم ویژه بودند.

مراسم روزه مرنو
مراسم روزه مرنو

«مَرْ» کلمه‌ای در کردی، لکی و لری به معنی «غار» است و «مرنو» اسم غاری واقع در کوه «شِنْدر» مرز ایران و عراق در استان کرمانشاه است. مردم یارسان بر اساس متون آیینی و تاریخی نقل می‌کنند که سلطان سهاک و یارانش سه شبانه روز در این غار در محاصره دشمنانش بدون غذا و آب بودنند و پس از آن فاتح و پیروز شدند و آن را روزه مرنو نام نهادند.

پس از سه روز روزه‌داری، مردم یارسان در شب روز سوم و یا فردای آن، با انجام مراسم آیینی جشن بر پا می‌کنند، و آن را «جشن خاونکاری» می‌نامند.

آیین جم در جشن خاونکاری
آیین جم در جشن خاونکاری

در جشن خاونکاری، مردم یارسان در مراسمی آیینی که «جم» نامیده می‌شود، به نواختن تنبور به همراه خواندن متون آیینی می‌پردازند، و افراد حاضر در این مراسم با نوای تنبور، متون آیینی را بازگو می‌کنند.

آیین جم در مراسم خاونکاری
آیین جم در مراسم خاونکاری

در این مراسم، معمولاً خروس قربانی،که قبلاً پخت شده، و برنج در نان مخصوص پیچیده و با عنوان «بش نذری» بین افراد تقسیم می‌شود. همچنین به همراه این نذری، گرده (یک نوع شیرینی آیینی) و میوه (که معمولاً انار است) توزیع می‌شود.

انار در این آیین جایگاه ویژه‌ای دارد، زیرا در این آیین به دلیل فلسفه پیدایش بابایادگار، که یکی از بزرگان یارسان در زمان تشکیل این آیین است، انار مقدس شمرده شده و حتی جایگاه قربانی پیداکرده است.

روزه مرنو در جشن خاونکاری با بش‌نذری، انار و گرده باز می‌شود
روزه مرنو در جشن خاونکاری با بش‌نذری، انار و گرده باز می‌شود
XS
SM
MD
LG