خبرگزاری رویترز به نقل از منابع و مقامهای ایران و اروپا، میگوید دو طرف در مذاکرات برای پایان جنگ در یمن «پیشرفت» داشته و ایران برای «برقراری آتشبس و کاهش بحران انسانی» در آن کشور اعلام آمادگی کرده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز این مذاکرات از ماه فوریه و بعنوان بخشی از اقدامات دیپلماتیک برای پرهیز از خروج آمریکا از برجام و وضع تحریمها علیه ایران آغاز شد.
این گفتوگوها جدا از مذاکرات مربوط به توافق هستهای و با هدف پاسخ دادن به برخی از نگرانیهای آمریکا در مورد نقش ایران در منطقه و قانع کردن واشنگتن به پذیرش این نکته آغاز شد که اروپا واقعا میتواند از ایران نوعی امتیاز بگیرد.
تمرکز این مذاکرات اساسا روی درگیریها در یمن بوده که طی سه سال و نیم گذشته به صحنه نبرد بین ائتلاف نظامی به رهبری عربستان سعودی و شورشیان حوثی مورد حمایت ایران بدل شده است. ایران اتهامات عربستان سعودی در مورد کمک تسلیحاتی به شورشیان حوثی را تکذیب کرده و در مقابل ریاض را مسئول تشدید بحران میداند.
یک مقام ارشد ایرانی به خبرگزاری رویترز گفت «به خاطر فاجعه انسانی در یمن ما توافق کردهایم برای پایان دادن به جنگ در آن کشور با بریتانیا، فرانسه و آلمان همکاری کنیم. هدف برقراری یک آتش بس برای کمک به غیرنظامیان بیگناه است. ما از نفوذ خود استفاده خواهیم کرد تا متحدان خود را به مذاکره قانع کنیم».
دیپلماتهای سه کشور اروپایی نيز گفتند مذاکرات «پیشرفت فراوانی داشته و در مسیر درستی» پیش میرود.
طبق آمارهای سازمان ملل متحد در جنگ یمن تاکنون بیش از ۱۰ هزار نفر کشته شده، سه میلیون نفر در داخل کشور آواره شده و یکی از گستردهترین بحرانهای فعلی در جهان را به وجود آورده است.
اسرائیل و عربستان سعودی، رقبای اصلی ایران در منطقه، از تصمیم دونالد ترامپ برای خروج از برجام حمایت کرده و اظهار داشتهاند این توافق نتوانسته است از «رفتار زیانبار ایران در سوریه، یمن و نقاط دیگر جهان جلوگیری کند.» ایران دخالت در امور دیگر کشورها را رد میکند. اما مقامهای ایرانی در موارد مختلفی، از جمله در مورد یمن، از «کمکهای مستشاری» سخن گفتهاند.
خبرگزاری رویترز میافزاید، قدرتهای اروپایی برای حفاظت از ایران در برابر تحریمهای آمریکا سعی کرده اند تهران را قانع کنند که در سطح منطقه و از جمله یمن اقدامات خود را تعدیل کند.
یک دیپلمات اروپایی که نامش فاش نشده میگوید «ایرانیها نشان دادند که حاضرند تماسهای خود با حوثیها را برای پیشرفت به سمت آتشبس به کار گیرند. ایران اکنون حداقل میپذیرند که کانالی برای تماس وجود دارد. قاعدتا آنها نمیگویند که حوثیها را کنترل میکنند و هیچگاه چنین چیزی نخواهند گفت. ولی حداقل میپذیرند که روی حوثیها حدی از نفوذ دارند و حاضرند آن را به کار بگیرند. این جدید است.»
عباس عراقچی، معاون وزارت خارجه گفته است مذاکرات در مورد اوضاع یمن در موازات با مذاکرات با سه کشور اروپایی امضا کننده برجام پیش میرود.
او در مصاحبه ای با تلویزیون دولتی ایران گفت: توافق هستهای با مسائل منطقه ارتباطی ندارد. ایران در مورد نفوذ خود در منطقه به غیر از مورد یمن و به خاطر بحران بشری در آن کشور مذاکره نخواهد کرد.
یک دیپلمات اروپایی دیگر نیز گفته است مذاکرات به خوبی پیش میرود و افزود «ایرانیها به ما گفتند حاضرند در مورد آتش بس اقدام کنند ولی میگویند حوثیها آماده نیستند. در نتیجه تا حدی مثل ماجرای مرغ و تخم مرغ است. اکنون باید بتوانیم از این مذاکرات به یک نتیجه مشخص برسیم.»
نه شورشیان حوثی و نه حکومت یمن تاکنون در مورد این مذاکرات موضعگیری نکرده اند.