همزمان با سالگرد «جمعه خونین زاهدان»، گزارش منابع محلی و ویدئوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی حکایت از تیراندازی نیروهای امنیتی به معترضانی دارد که بعد از نمازجمعه این شهر در روز هفتم مهر تجمعات اعتراضی برگزار کردند و در آخرین خبرها حکایت از آن دارد که دست‌کم ۲۳ تن مجروح شده‌اند.
همچنین تصاویر دیگری نشان می‌دهد مأموران نظامی و لباس شخصی مسجد مکی زاهدان را «محاصره» کردند و به سمت آن آتش گشودند. این در حالی است که گزارش‌های پیشین حاکی از اعزام گسترده نیروهای یگان ویژه و سپاه پاسداران از استان‌های خراسان جنوبی، کرمان و هرمزگان به سیستان و بلوچستان بود.
فعالان سیستان‌و بلوچستان ابعاد اعزام نیرو به این منطقه را «محاصره زاهدان» توصیف کرده و گفته‌اند که این اقدامات با هدف ارعاب مردم و نگرانی حکومت از اعتراضات گسترده در این شهر، انجام شده است.
کانال «رصد بلوچستان» با انتشار ویدئوهایی از انتقال گسترده نیروهای یگان ویژه و نیروهای سپاه پاسداران از استان‌های کرمان، خراسان جنوبی و هرمزگان به شهرهای مختلف سیستان و بلوچستان به ویژه زاهدان، سراوان، خاش، ایرانشهر، چابهار و دیگر شهرهای این استان، گزارش داد.
در این گزارش از قول منابع محلی تاکید شده که علاوه بر حضور و گشت‌زنی گسترده نیروهای سپاه پاسداران و یگان ویژه در خیابان‌ها و میادین شهرهای مختلف استان سیستان و بلوچستان، در عمل شهر زاهدان به «محاصره» نیروهای امنیتی و سپاه پاسداران در آمده است.
کمپین «فعالین بلوچ» نیز با انتشار ویدئوهایی از گشت‌زنی نیروهای ویژه اعزام‌شده به زاهدان، گزارش داد که «نیروهای نظامی با تردد مداوم در شهر» در حال نمایش قدرت و اجرای «برنامه‌ای هدفمند در جهت ایجاد رعب و وحشت» در سطح شهر زاهدان هستند.
تیراندازی به مردم و قطع اینترنت
حساب شبکه ایکس (توئیتر سابق) «کولبر نیوز» خبر داده که به‌دنبال تیراندازی و پرتاب گاز اشک‌آور مأموران امنیتی به مردم معترض در زاهدان در سالگرد جمعه خونین این شهر، دست‌کم ۲۳ تن زخمی شده‌اند.
بر اساس این گزارش، چهار کودک زیر ۱۴ سال در میان زخمی‌ها دیده می‌شوند و تصاویری از درمانگاه مکی زاهدان منتشر شده که نشان می‌دهد برخی از این مجروحان جهت مداوا به مراکز پزشکی منتقل شده‌اند.
«حال‌وش» نیز در صفحه اینستاگرام خود تصاویری از محاصره معترضان در مسجد مکی زاهدان توسط نیروهای نظامی و لباس شخصی و تیراندازی آن‌ها به سوی مردم منتشر کرده است.
این رسانه همچنین تصاویری منتشر کرده که حاکی از تجمع و اعتراض مردمی در شهرهای سوران و راسک در استان سیستان و بلوچستان، به‌رغم ایجاد فضای امنیتی است.
فعالان بلوچ نیز ویدئوهایی منتشر کرده‌اند و نوشته‌اند صدای تیراندازی در کل شهر زاهدان شنیده می‌شود و گاز اشک‌آور به میان معترضان پرتاب شده است. آن‌ها شعارهای «بسیجی سپاهی داعش ما شمایی» و «الله‌اکبر» سر می‌دادند.
همچنین «نت‌بلاکس» در حساب شبکه ایکس خود اعلام کرد اینترنت زاهدان روز جمعه و در سالگرد «جمعه خونین» به‌شدت دچار اختلال شد و مقام‌های جمهوری اسلامی به شکل نظام‌مند از قطع اینترنت برای مقابله با اعتراض‌های ضدحکومتی در سیستان و بلوچستان استفاده می‌کنند.
آمار کشته‌شدگان جمعه خونین
در همین حال سایت حال‌وش در سالگرد «جمعه خونین زاهدان» با انتشار گزارشی درباره ابعاد گسترده کشتار مردم در هشتم مهر سال ۱۴۰۱، اسامی ۱۰۵ تن از مردم و نمازگزاران اهل سنت را اعلام کرد که در «جمعه خونین زاهدان» با شلیک نیروهای حکومتی کشته شدند.
این گزارش می‌افزاید که ده‌ها تن نیز در «جمعه خونین زاهدان» با شلیک نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی زخمی و مصدوم شدند.
این سایت همچنین اسامی ۱۸ تن از کشته‌شدگان در شهر خاش را منتشر کرد که بعد از نماز جمعه ۱۳ آبان ۱۴۰۱ در این شهر استان سیستان و بلوچستان با «شلیک مستقیم» نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی کشته شدند.
حال‌وش همچنین اسامی ۱۹ کودک ۷ تا ۱۷ ساله را منتشر و تاکید کرد که این کودکان در جمعه خونین زاهدان و همچنین اعتراضات سیزدهم آبان شهر خاش با «شلیک مستقیم» نیروهای حکومتی کشته شدند.
در همین حال، مجموعه «فعالان حقوق بشر در ایران» نیز با انتشار گزارشی تاکید کرد که در هشتم مهر پارسال «شهر زاهدان در پس زمینه اعتراضات سراسری در ایران، شاهد قتل عام حدود یکصد شهروند بلوچ توسط نیروهای انتظامی‌امنیتی شد».
در این گزارش آمده که با گذشت یک‌سال و در حالی که اعتراضات مردم زاهدان به صورت پیوسته ادامه یافته است، تاکنون دستگاه قضایی جمهوری اسلامی هیچ فرد و مقامی را «به خاطر ایفای نقش در قتل عام معترضان مورد تعقیب و برخورد قضایی جدی» قرار نداده است.
در گزارش مجموعه فعالان حقوق بشر در ایران که سایت هرانا منتشر کرد همچنین ۲۳ تن از مقام‌های استان سیستان و بلوچستان به عنوان عاملان نقض حقوق بشر و «عوامل کلیدی در کشتار زاهدان و حوادث پس از آن در سطح استان سیستان و بلوچستان» معرفی شده‌اند.
در میان این مقام‌ها از جمله اسامی «حسین مدرس خیابانی» استاندار وقت و محمد کرمی استاندار فعلی سیستان و بلوچستان، ابوذر مهدی نخعی سرپرست وقت استانداری زاهدان و فرماندار زاهدان، مرتضی جوکار جانشین فرمانده نیروی انتظامی سیستان و بلوچستان، محمود سعادتی فرمانده نیروی انتظامی زاهدان، احمد شفاهی فرمانده سپاه استان سیستان و بلوچستان، علی سرحدی رئیس پلیس اطلاعات و امنیت عمومی این استان، محمد اعظمی معاون عملیات قرارگاه قدس نیروی زمینی سپاه، ذکر شده است.
در روز هشتم مهر ۱۴۰۱، زمانی که اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در حال گسترش به تمام نقاط ایران بود، جمعی از مردم زاهدان پس از نماز جمعه اهل سنت در مسجد مکی این شهر، قصد برپایی تجمعی در اعتراض به «تجاوز ابراهیم کوچک‌زایی، فرمانده انتظامی چابهار به یک دختر نوجوان بلوچ» را داشتند که نیروی انتظامی و امنیتی از داخل یک کلانتری اقدام به شلیک مستقیم به‌سوی مردم کردند و دست‌کم ۱۰۰ تن از مردم در این تیراندازی‌ها کشته شدند.
مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی، امام جمعه اهل سنت زاهدان، ۳۰ آذر پارسال گفت که تیراندازی نیروهای حکومتی و کشتار معترضان در جمعه خونین زاهدان «برنامه‌ای ازپیش‌تعیین‌شده» بود.
ممانعت از تشکیل هیئت تحقیق درباره جمعه خونین
مردم زاهدان و امام جمعه اهل سنت این شهر بارها خواستار رسیدگی به کشتار گسترده مردم در جمعه خونین زاهدان شده‌اند با این حال فداحسین مالکی، یکی از دو نماینده زاهدان، روز پنجم مهر در یک مصاحبه ویدئویی فاش کرد که برخی مقام‌های حکومتی از تهران مانع تشکیل «هیئت تحقیق» درباره کشتار جمعه خونین زاهدان شده‌اند.
فداحسین مالکی در این مصاحبه ویدئویی گفت که ابعاد اعتراضات در سیستان و بلوچستان پس از کشتار جمعه خونین زاهدان نباید تا این اندازه «کشدار» می‌شد و به همین منظور خود وی و برخی دیگر از مقام‌های محلی خواستار تشکیل کمیته تحقیق برای «جمع کردن» کشتار زاهدان بودند.
این نماینده مجلس افزود که خودش شخصاً از یک مقام ارشد در تهران خواسته که برای دلجویی و به عنوان حمایت از تشکیل «هیات تحقیق» با مولوی عبدالحمید اسماعیل‌زهی و دیگر چهره‌های ذی‌نفوذ در میان مردم سیستان و بلوچستان تماس گرفته شود اما آن مقام حکومتی «حتی حاضر به انجام یک تماس تلفنی» پس از کشتار مردم زاهدان نشده است.
فداحسین مالی همچنین گفت که در زاهدان به مردم و همچنین روحانیان اهل سنت از جمله مولوی عبدالحمید اسماعیل زهی توافق شده بود که هیئت تحقیق مستقلی با شرکت نمایندگان حکومت و روحانیان اهل سنت و ریش سفیدان برای بررسی کشته شدن مردم تشکیل شود.
این نماینده مجلس با تاکید بر این‌که این هیئت تحقیق هرگز تشکیل نشد، گفت: «از تهران به من گفتند شما ورود نکنید، ما خودمان اشراف داریم.»
سازمان عفو بین‌الملل پیشتر در بیانیه‌ای تأکید کرده که نیروهای امنیتی جمهوری اسلامی با استفاده از «الگویی کشنده» در سرکوب اعتراضات سیستان و بلوچستان، از «مهمات و گلوله جنگی مرگبار» علیه مردم این استان استفاده کردند و «بالاتنه، سینه و سر معترضان را به قصد کشتار» هدف قرار دادند.
