همزمان با هشدار حسن روحانی درباره امنیت نداشتن آبراههای بینالمللی در صورت به صفر رسیدن صادرات نفت ایران، محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران نیز درباره رفتار «غیرقابل پیشبینی» تهران در مقابل رفتار به گفته وی، «غیرقابل پیشبینی» دونالد ترامپ هشدار داد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، ظریف روز چهارشنبه ۳۰ مرداد در چارچوب سفرش به منطقه اسکاندیناوی، در موسسه سیپری گفت: «رئیسجمهور ترامپ نمیتواند انتظار داشته باشد غیرقابل پیشبینی باشد و دیگران قابل پیشبینی. غیرقابل پیشبینی بودن دو طرف منجر به هرجومرج میشود».
سخنان وزیر خارجه ایران در حالی بیان شده که تنش میان تهران و واشینگتن درباره تحریمها و همچنین حمله به کشتیها در دریای عمان و موضوع توقیف نفتکش ایرانی در جبلالطارق همچنان ادامه دارد.
ظریف همچنین خطاب به کشورهای غربی گفته است: «در حالی که که آمریکا مشغول جنگ اقتصادی علیه ایران است، شما نمیتوانید در خلیج فارس جزیره امنیت داشته باشید».
همزمان حسن روحانی رئیسجمهوری ایران روز چهارشنبه تهدید سابق خود را تکرار کرد و گفت: «قدرتهای جهانی میدانند که در صورت تحریم کامل نفت و به صفر رساندن صادرات نفت ایران، آبراههای بینالمللی نمیتواند امنیت سابق را داشته باشد».
روحانی در دیدار اعضای دولت با رهبر جمهوری اسلامی افزود: «فشار یکجانبه علیه ایران نمیتواند به نفع آنها باشد و امنیتشان را در منطقه و جهان تضمین نمیکند».
حسن روحانی و دیگر مقامات جمهوری اسلامی پیش از نیز تهدید بستن تنگه هرمز را مطرح کردهاند و مقامات آمریکا و برخی کشورهای عربی خلیج فارس اعلام کردهاند که با این اقدام مقابله خواهند کرد.
طرح ائتلاف دریایی به رهبری آمریکا در خلیج فارس برای تامین امنیت عبور و مرور کشتیها از جمله اقداماتی است که هم اکنون مطرح شده و تاکنون چند کشور برای پیوستن به آن اعلام آمادگی کردهاند.
رئیسجمهوری ایران در بخش دیگری از اظهاراتش به کاهش تعهدات ایران در چارچوب برجام اشاره کرد و گفت: «مسیر صحیح و درستی را در کاهش تعهدات برجامی انتخاب و تأکید کردهایم صبر ما حدی دارد و در برابر بیتعهدی طرفهای برجام، نمیتوانیم تعهد کامل بپذیریم».
وی تاکید کرد که اگر مذاکرات با کشورهای باقیمانده در برجام «موفق باشد میتواند شرایط را عوض کند» اما «اگر گفتوگوها ناموفق باشد، به مسیر خود ادامه خواهیم داد».
دو روز پیش از سخنان روحانی، عباس موسوی، سخنگوی وزارت خارجه ایران، گفته بود که گام سوم «کاهش تعهدات برجامی» ایران «در حال طراحی است».
مقامات دولت اشارهای به جزئیات گام سوم احتمالی ایران در این زمینه نکردهاند اما در یک هفته اخیر شماری از مقامهای جمهوری اسلامی، از جمله محمدابراهیم رضایی، رئیس کمیته هستهای مجلس، گفتهاند یکی از اقدامات این مرحله، راهاندازی سانتریفیوژهای «آیآر ۸» و «آیآر ۶» خواهد بود.
روز یکشنبه نیز حمیدرضا حاجی بابایی، نماینده مجلس به نقل از علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی، گفته بود که جمهوری اسلامی بر روی سانتریفوژهای نسل «آیآر۶» و «آیآر۷» کار کرده و «آیآر ۸» را نیز در دستور کار دارد.
جمهوری اسلامی از ۱۸ اردیبهشت امسال دو مهلت ۶۰ روزه به طرفهای اروپایی برای نجات برجام داده و در هر مرحله برخی از تعهداتش اتمیاش ذیل برجام را متوقف کرده است.
در مرحله اول ایران اعلام کرد که دیگر به محدودیت ذخیره اورانیوم غنیسازی که ۳۰۰ کیلوگرم است پایبند نخواهد بود. در گام دوم نیز تهران گفت غنیسازی را از سطح ۳.۶۷ درصد به ۴.۵ درصد افزایش داده است.