دو روز پس از آن که وزیر خارجه آمریکا گفت که ایران اخیراً یک موشک میانبرد بالیستیک با قابلیت حمل کلاهک هستهای آزمایش کرده است، همتای ایرانی او منکر انجام آزمایش جدید موشکی نشد، اما گفت که «این موشکهای ایرانی برای حمل سلاح هستهای تولید نشدهاند».
بحث انجام چنین آزمایشی هماینک بالا گرفته، به طوری که فرانسه آن را «اقدامی تحریکآمیز و برهمزننده ثبات» نامیده، بریتانیا «تحریکآمیز، تهدیدکننده و ناسازگار» با قطعنامه شورای امنیت توصیف کرده و اعضای شورای امنیت سازمان ملل نیز قرار است برای بررسی این آزمایش موشکی ایران، روز سهشنبه پشت درهای بسته به رایزنی بپردازند.
نخستین بار مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، روز شنبه خبر آزمایش موشکی ایران را فاش کرد و گفت آزمایش این نوع موشک که قادر است بخشهایی از خاک اروپا و کل خاورمیانه را هدف قرار دهد نقض قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل است.
یک روز بعد، وزارت خارجه ایران از زبان سخنگوی خود، بهرام قاسمی، در پاسخ به پرسشها، انجام آزمایش جدید با یک موشک میانبرد بالیستیک با قابلیت حمل کلاهک هستهای را تکذیب یا تأیید نکرد.
او در این باره تنها گفت که «هیچ قطعنامهای در شورای امنیت برنامه موشکی یا آزمایشهای موشکی ایران را ممنوع نکرده است».
از بهرام قاسمی در نشست خبری روز دوشنبهاش نیز در این باره سؤال شد، اما او در پاسخ به پرسش یک خبرنگار که «آیا ایران در چند روز اخیر آزمایش موشکی انجام داده است یا نه؟» گفت شما باید این سؤال را از مقامات نظامی بپرسید.
او در ادامه گفت: «اگر چنین آزمایشی انجام شده باشد مقامات دفاعی ایران در این زمینه اطلاعرسانی میکردند یا میکنند و همان طور که گفتم من اطلاعی در این زمینه ندارم.»
از میان مقامهای نظامی ایران، روز دوشنبه ابوالفضل شکارچی، سخنگوی نیروهای مسلح جمهوری اسلامی، به این قضیه واکنش داشت و گفت که ایران به آزمایشهای موشکی خود «قطعاً ادامه» خواهد داد.
او با بیان این که «ما، هم آزمایش، و هم توسعه موشکی را ادامه خواهیم داد» افزود که جمهوری اسلامی «آزمایش موشکی و توسعه موشکی را در دستور کار خود دارد و از هیچ کشوری در این زمینه اجازه نمیگیرد».
پس از این تحولات، محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران، امروز سهشنبه دربارهٔ مسئله قابلیت حمل سلاح هستهای توسط موشکهایی که در ایران آزمایش میشود توضیحاتی داد.
وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی اظهار داشت: «ایران به دنبال استفاده از سلاح هستهای نیست، این موشکهای ایرانی هم برای حمل سلاح هستهای تولید نشدهاند، در واقع موشکهای تولیدی ما برای کلاهک متعارف طراحی شدهاند.»
او اضافه کرد: «موشکهایی که برای کلاهک هستهای طراحی شوند نیاز به دقت ندارد و برای این که به دقت برسید نیاز به هزینه بالایی دارد. جمهوری اسلامی با حمله اخیر به تروریستها نشان داد که موشکهای جمهوری اسلامی کاملاً نقطهزن است.»
محمدجواد ظریف در ادامه اما گفت که «در قطعنامه ۲۲۳۱ هم صرفاً در مورد موشکهایی با قابلیت حمل کلاهک آزمایش موشکی برای ایران ممنوع نشده، بلکه از ایران خواسته شده از این نوع موشکها استفاده نشود.... از ایران خواسته شده از این نوع موشکها استفاده نشود.»
او تأکید کرد: «اظهارات وزیر خارجه آمریکا در مورد آزمایش موشکهای ایرانی همانند گذشته از پایه غلط است، آنها بهتر است قطعنامه ۲۲۳۱ را مطالعه کنند.»
قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت سازمان ملل متحد که پس از توافق هستهای وین در سال ۹۴ و با هدف تأیید آن صادر شد، از ایران میخواهد که از توسعه موشکهای بالیستیک که توان حمل کلاهک هستهای داشته باشند، خودداری کند.
توضیحات وزیر امور خارجه ایران دربارهٔ جزئیات موشکهای ایران و آزمایشهای مربوط به آنها در حالی بیان میشود که سخنگوی وزارت خارجه یک روز پیش از آن در پاسخ به سؤالهای خبرنگاران گفته بود: «شما باید این سؤال را از مقامات نظامی بپرسید و آنچه که مربوط به وزارت خارجه است بیان مواضع کلی ایران در مورد سیاستهای دفاعیاش است که من در این جلسه دربارهٔ آن صحبت کردم.»
اخیراً علی مطهری، نایب رئیس مجلس شورای اسلامی، سپاه پاسداران و «دلواپسان» را متهم کرد که با آزمایشهای موشکی مانع اجرای برجام شدند و آنها را «مسبب اوضاع کنونی کشور» دانست.
علی مطهری روز نهم مرداد گفت: «مسئول وضعیت جاری کشور آنهایی هستند که با هوا کردن موشک تلاش کردند برجام اجرا نشود که البته به هدفشان هم رسیدند.»
با خروج آمریکا از برجام وضعیت اقتصادی ایران با چالشهایی جدی روبهرو شده و طرفهای اروپایی توافق هستهای با ایران هماینک سعی دارند سازوکاری مالی را برای کمک به اجرای برجام برای ایران تدارک ببینند.
محمدجواد ظریف روز سهشنبه به این قضیه نیز پرداخت و گفت: «به نظر احتیاط بیش از حدی از طرف اروپاییها احساس میشود.»
وی اما افزود که «امیدواریم در روزهای آینده خبرهای خوبی در موردکانال مالی با اروپا بشنویم، زیرا از سوی اروپاییها اطلاعات مقدماتی مثبتی برای ثبت این کانال به ما رسیده است.»