ارزش کل تجارت خارجی ایران در هفت ماه نخست امسال به بیش از ۴۸ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار بالغ شد که بر اساس گزارش گمرک ایران، درمجموع تراز تجاری ایران در این مدت حدود ۶۰۰ میلیون دلار مثبت بوده است.
بر اساس گزارش گمرک ایران، در هفت ماه امسال، ارزش صادرات ایران به ۲۴ میلیارد و ۶۵۷ میلیون دلار و ارزش واردات به ۲۴ میلیارد و ۵۱ میلیون دلار رسید.
در مدت مورد گزارش، صادرات غیرنفتی ایران با رشد ۴٫۳۴ درصدی نسبت به مدت مشابه پارسال همراه بود، درحالی‌که میزان واردات در این هفت ماه نسبت به ارزش واردات در مدت مشابه پارسال، با یک‌دهم درصد کاهش، تقریبا ثابت ماند.
حسن روحانی، دو روز پیش از این در جمع مردم خمین، با اشاره به تحولات پسابرجام گفته بود: «پیش از این کشتی‌های بزرگ نمی‌توانستند مستقیم در بنادر ایران پهلو بگیرند و بار آنها از دوبی با لنج به بندرعباس می‌آمد.»
رئیس‌جمهوری ایران، پهلوگرفتن کشتی‌های بزرگ در بنادر ایران به واسطه اجرای برجام را، «افتخار سیاست خارجی ایران» توصیف کرد.
بر اساس گزارش گمرک ایران، در این مدت میعانات گازی با ۴ میلیارد و ۵۰ میلیون دلار عمده‌ترین کالای صادراتی ایران بود که ۱۶٫۳۴ صدم درصد از کل صادرات غیرنفتی را به خود اختصاص داده است.
گازهای طبیعی مایع‌شده نیز با یک میلیارد و ۹۵۲ میلیون دلار در رتبه بعدی قرار دارد و پس‌ازآن به ترتیب گازهای نفتی و هیدروکربورهای گازی شکل مایع‌شده با ۸۸۸ میلیون دلار، روغن‌های سبک و فرآورده‌های نفتی به‌جز بنزین با ۸۲۸ میلیون دلار و پروپان مایع‌شده با ۶۹۴ میلیون دلار قرار دارند.
ملاحظه می‌شود که اقلام عمده صادراتی ایران در این گزارش، محصولاتی نفتی یا دست‌کم با منشأ نفتی محسوب می‌شوند، بدیهی است که با حذف سرجمع ارزش این اقلام صادراتی از کل ارزش صادرات غیرنفتی، تراز تجارت خارجی غیرنفتی ایران، منفی خواهد شد.
در گزارش گمرک ایران از کارنامه تجارت خارجی در هفت ماه امسال، اقلام عمده وارداتی در این مدت، به ترتیب شامل ذرت دامی به ارزش ۶۷۹ میلیون دلار، لوبیای سویا به ارزش ۵۳۴ میلیون دلار، برنج به ارزش ۵۰۸ میلیون دلار، قطعات منفصله جهت تولید اتومبیل‌سواری به ارزش ۴۹۸ میلیون دلار و انواع وسایل نقلیه به ارزش ۴۰۷ میلیون دلار بوده است.
در این گزارش همچنین تصریح‌شده است که کشور چین همچنان بزرگترین خریدار کالاهای ایرانی است به‌طوری‌که در هفت ماه سال جاری حجم صادرات غیرنفتی ایران به چین به ۴ میلیارد و ۴۳۸ میلیون دلار رسید که البته نسبت به مدت مشابه پارسال حدود ۲٫۵ درصد کاهش داشته است.
پس از چین به ترتیب امارات متحده عربی با ۳ میلیارد و ۸۸۷ میلیون دلار، عراق با ۳ میلیارد و ۵۰۹ میلیون دلار، ترکیه با ۲ میلیارد و ۵۰۵ میلیون دلار و جمهوری کره با یک میلیارد و ۹۵۸ میلیون دلار بزرگترین مقاصد صادراتی ایران هستند.
در بخش دیگری از این گزارش، به بزرگترین واردکنندگان ایران در هفت ماهه امسال اشاره شده است.بر این اساس، کشور آلمان به فهرست پنج کشور واردکننده عمده به ایران واردشده و عنوان پنجمین واردکننده به ایران در این مدت را به خود اختصاص داده است.
واردات ایران از آلمان در هفت ماهه نخست امسال، با ۲۵ درصد افزایش نسبت به مدت مشابه پارسال، به یک میلیارد و ۲۷۵ میلیون دلار بالغ شد.
در سال‌های گذشته و با قطع رابطه ایران با کشورهای اروپایی محدودیت‌های ناشی از اعمال تحریم‌ها، کشورهای اروپایی از فهرست طرف‌های تجاری ایران، خارج‌شده بودند.
بر اساس این گزارش در هفت ماه امسال همچنان رتبه‌های اول تا چهارم بزرگترین مبادی وارداتی کالا به ایران در اختیار کشورهایی بود که به‌طور سنتی با ایران مراوده داشته‌اند.
بر این اساس بزرگترین واردکنندگان به ایران در مدت مورد گزارش، به ترتیب کشورهای چین با ۵ میلیارد و ۷۱۱ میلیون دلار، امارات متحده عربی با ۴ میلیارد و ۹۸ میلیون دلار، جمهوری کره با یک میلیارد و ۸۸۵ میلیون دلار و ترکیه با یک میلیارد و ۵۵۵ میلیون دلار بودند هرچند که ارزش واردات از این کشورها در این مدت در مقایسه با مدت مشابه پارسال، با کاهش همراه بود است.
تغییر مبادی وارداتی ایران و همچنین ارزش میزان واردات از کشورهای مختلف می‌تواند نشانه‌ای از تغییر رویکرد ایران به تجارت با کشورهای جهان و برقراری و بازسازی روابط اقتصادی بین‌المللی ایران با کشورهای جهان باشد که در پی امضا و اجرای برجام اتفاق افتاده است.
بر این اساس بزرگترین واردکنندگان به ایران در مدت مورد گزارش، به ترتیب کشورهای چین با ۵ میلیارد و ۷۱۱ میلیون دلار، امارات متحده عربی با ۴ میلیارد و ۹۸ میلیون دلار، جمهوری کره با یک میلیارد و ۸۸۵ میلیون دلار و ترکیه با یک میلیارد و ۵۵۵ میلیون دلار بودند هرچند که ارزش واردات از این کشورها در این مدت در مقایسه با مدت مشابه پارسال، با کاهش همراه بود است.
تغییر مبادی وارداتی ایران و همچنین ارزش میزان واردات از کشورهای مختلف می‌تواند نشانه‌ای از تغییر رویکرد ایران به تجارت با کشورهای جهان و برقراری و بازسازی روابط اقتصادی بین‌المللی ایران با کشورهای جهان باشد که در پی امضا و اجرای برجام اتفاق افتاده است.