براساس 11 یادداشت تفاهم که میان روسای جمهوری اسلامی و ونزوئلا روز یکشنبه در تهران به امضا رسید، قرار شد همکاری های اقتصادی میان جمهوری اسلامی و حکومت ونزوئلا افزایش یابد، از اکتشاف و استخراج و پالایش نفت گرفته تا دوچرخه سازی، ساخت دارو و حمل و نقل هوائی. زندگی اقتصادی ونزوئلا، همانند ایران، در گروی نفت است. در ونزوئلا نیز، همانند ایران، نفت به جای آنکه در خدمت توسعه پایدار کشور به کار گرفته شود، به عامل تشدیدکننده انواع نابسامانیها بدل شده، از دخالتهای گسترده دولت و به ویژه شخص رئیس جمهوری در امور اقتصادی گرفته تا پرداخت یارانههای انبوه به کالاها و خدمات مصرفی از جمله بنزین. از پیامدهای اقتصاد نفتی در هر دو کشور، گسترش فساد اداری است. به طوری که در فهرست شفافیت بین المللی، ونزوئلا بعد از پاراگوئه، فاسدترین حکومت آمریکائی لاتین را دارد و حکومت ایران نیز در این فهرست مکان والائی دارد. در جریان دیدار هوگو چاوز رئیس جمهوری ونزوئلا از ایران، که دیروز به پایان رسید، دو کشور بر سر یک سلسله همکاری های اقتصادی به توافق رسیدند.
فریدون خاوند (رادیو فردا، پاریس): رئیس جمهوری ونزوئلا، هوگو چاوز، که دیدار رسمی دو روزه اش از تهران دیشب به پایان رسید، خود را یکی از دوستان استوار جمهوری اسلامی میداند و به گسترش روابط کشورش با ایران سخت پایبند است به ویژه در عرصه اقتصادی. در 11 یادداشت تفاهم میان دو کشور که دیروز یکشنبه به امضا رسید، همکاری اقتصادی در عرصه های گوناگون جای برجسته ای دارد، از اکتشاف و استخراج و پالایش نفت گرفته تا دوچرخه سازی، ساخت دارو و حمل و نقل هوایی.
ولی در ورای این همکاری، و نیز دوستی رهبران دو کشور، که ظاهرا بر دیدگاههای مشترک آنها درباره بسیاری از مسایل جهان استوار است، آنچه در روابط میان تهران و کاراکاس بیش از همه جلب توجه میکند، شباهت میان اقتصادهای آنها است. زندگی اقتصادی ونزوئلا، همانند ایران، در گروی نفت است. در واقع کشور هوگو چاوز 80 در صد ارز حاصل از صادرات و 50 در صد در آمدهای مستقیم بودجه سالانه خود را از محل نفت تامین میکند.
بر پایه همین وابستگی به دلارهای نفتی، هر دو کشور به آنچه در ادبیات اقتصادی «بیماری هلندی» نام گرفته، گرفتار آمدهاند. در ونزوئلا نیز، همانند ایران، نفت به جای آنکه در خدمت توسعه پایدار کشور به کار گرفته شود، به عامل تشدیدکننده انواع نابسامانیها بدل شده، از دخالتهای گسترده دولت و به ویژه شخص رئیس جمهوری در امور اقتصادی گرفته تا پرداخت یارانههای انبوه به کالاها و خدمات مصرفی از جمله بنزین زیر لوای «انقلاب بولیواری» و به نام عدالت اجتماعی. ولی «انقلاب بولیواری» هوگو چاوز سخت نفتی است و اگر بازار پر رونق کنونی نفت پایان بگیرد، جز شعار چیزی از آن بر جای نخواهد ماند.
یکی دیگر از پیآمدهای اقتصاد نفتی ونزوئلا، فسادی است سخت گسترده. در فهرست سال 2005 سازمان معروف «شفافیت بین المللی»، ونزوئلا از لحاظ درجه فساد در ردیف 136 جهان قرار گرفته و بعد از پاراگوئه، فاسد ترین کشور آمریکای لاتین است. یاد آوری میکنیم که ایران، در همان فهرست، در ردیف 93 جهان جای دارد.