تولید خودرو در کرمانشاه؛ کاری درست یا تکرار یک اشتباه؟

ایران خودرو کارخانه جدیدی را برای تولید خودرو در کرمانشاه راه‌اندازی کرده است. این خط در فاز اول سالانه ۱۵ هزار دستگاه ظرفیت تولیدی دارد با اینکه برخی از گسترش واحدهای صنعتی در مناطق مختلف ایران به عنوان تمرکز زدایی دفاع می‌کنند اما عده‌ای دیگر به‌دلیل نداشتن مزیت نسبی، تولید خودرو را در برخی از مناطق بدون دلیل اقتصادی می‌دانند.

محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت در حاشیه افتتاح کارخانه خودروسازی ایران خودرو کرمانشاه گفته است « یکی از سیاست‌های ما در زمینه خودرو افزایش تولید است و باید ظرف چند سال آینده به تولید سه میلیون دستگاه خودرو در سال برسیم. در چهار ماه ابتدای امسال رشد ۲۰ درصدی داشتیم و تلاش داریم این میزان رشد تا پایان سال به ۲۵ درصد برسد. امسال تولید خودرو در کشور با ادامه این روند به ۱.۶ میلیون دستگاه می‌رسد. برای تولید خودرو در کرمانشاه از همان سال اول دولت اجرای این پروژه را پیگیری کرد، اما تامین اجتماعی که سهامدار عمده پروژه بود تمایل زیادی به انجام این کار نداشت. در نهایت با پیگیری‌های بسیار این سهام به گروه صنعتی ایران خودرو واگذار شد و این پروژه در کمتر از دوسال عملیاتی شد و به بهره برداری رسید. در فاز اول ظرفیت تولید روزانه این کارخانه ۶۰ دستگاه پژو پارس است.»

وزیر صنعت، معدن و تجارت با بیان اینکه کرمانشاه ظرفیت خوبی در خودروسازی دارد، گفت: هم اکنون ۲۲ قطعه‌ساز خودرو در کرمانشاه فعال هستند.

این در حالی است که در ایران بیش از هزار شرکت قطعه‌سازی وجود دارند و ظرفیت اصلی قطعه‌سازی در ایران در چهار شهر تهران، مشهد، اصفهان و تبریز است.

در فاز نخست این ‌کارخانه و در یک شیفت کاری، سالانه ۱۵ هزار دستگاه پژو پارس تولید می‌شود که این میزان در دو شیفت کاری به سالانه ۳۰ هزار دستگاه افزایش خواهد یافت.

طبق اعلام ایران خودرو، با بهره‌برداری از این کارخانه به طور مستقیم برای حدود ۳۰۰ نفر فرصت شغلی فراهم شده است. محصولات تولیدی کارخانه ایران خودرو کرمانشاه مطابق با استانداردهای روز کیفی، تولید و قابلیت صادرات به بازارهای منطقه به خصوص کشور عراق را دارد.

محمد ملکی مدیرعامل شرکت ایران خودرو کرمانشاه درباره این کارخانه گفته است «با افزایش تولید، تعداد نیروهای شاغل نیز تا پایان سال به ۳۳۰ نفر می‌رسد».

ایران‌خودرو پیش تر هم در برخی از شهرهای ایران به ساخت خودرو اقدام کرده بود. تولید خودرو توسط این شرکت در اطراف مشهد به دلیل ظرفیت بالای این شهر در قطعه‌سازی با موفقیت همراه شده بود و حتی کیفیت برخی خودروهای تولیدی در مشهد بهتر از تولیدات تهران هستند. اما تولید خودرو در سایت‌های دیگر این شرکت چنین سرنوشتی نداشت. با فشار‌های سیاسی، ایران خودرو در استان مازندان هم سایت تولید خودرو ایجاد کرد. برای ساخت این کارخانه مخالفت‌های فراوانی وجود داشت چرا که وجود این کارخانه به بخشی از طبیعت منطقه آسیب وارد می‌کرد و از طرفی تولید خودرو در این استان با توجه به نبود قطعه‌سازان بزرگ و همچنین هزینه حمل قطعات از تهران به این کارخانه و ظرفیت پایین با مخالفت‌های فروانی روبه‌رو بود.

برخی کارشناسان معتقد هستند تولید خودرو باید در استان‌هایی انجام شود که ظرفیت بالای قطعه سازی و صنعتی دارند و از طرفی کمترین آسیب به محیط زیست با تاسیس این کارخانه‌ها ایجاد می‌شود از سوی دیگر باید از نظر هزینه حمل و زیر ساخت‌های لجستیکی و دسترسی به بازار هدف چنین کارخانه‌هایی توجیح اقتصادی داشته باشند.

در غیر این صورت تاسیس کارخانه‌های خودروسازی در استان‌های مختلف ایران می‌توانند سبب فشار اقتصادی بر شرکت سازنده شود و شرکت سازنده هم برای کاهش زیان سعی می‌کند با افزایش قیمت خودرو این زیان را جبران کند. در نهایت این کار به زیان مصرف کننده خودرو در ایران خواهد بود.