فرماندهی مرکزی نیروهای دریایی آمریکا، سنتکام، بامداد شنبه در بیانیهای اعلام کرد که در حال تشکیل یک ابتکار چندملیتی دریایی به نام «عملیات گذربان» است، تا به اتکای آن نظارت و امنیت آبراههای کلیدی در خاورمیانه را افزایش دهد.
در این بیانیه، هدف از عملیات گذربان «پیشبرد ثبات حمل و نقل دریایی، اطمینان از عبور آزادانه و کاهش تنش در آبهای بینالمللی» از جمله در همه نقاط خلیج فارس، تنگه هرمز، تنگه باب المندب و دریای عمان است.
تنگه هرمز یکی از شریانهای اصلی انتقال نفت است و روزانه حدود یک پنجم از نفت مصرفی جهان که توسط ایران، عراق، کویت، امارات متحده عربی و عربستان سعودی تولید میشود، از این آبراه عبور میکند. اما در هفتههای گذشته حملات و خرابکاریهایی در مورد چند نفتکش متعلق به کشورهای مختلف و در تازهترین مورد توقیف یک نفتکش بریتانیایی توسط ایران، تنش در این گلوگاه حساس را تشدید کرده است.
سنتکام میگوید، چارچوب امنیت دریایی به کشورها این فرصت را میدهد که به کشتیهای حامل پرچمشان محافظت دریایی افزوده شود.
در بخشی از این بیانیه همچنین آمده است که ایالات متحده، متعهد به پشتیبانی از این ابتکار است و کمک و رهبری کشورهای منطقه و همچنین متحدان بینالمللی برای موفقیت این ابتکار لازم است.
بنا بر این بیانیه آمریکا «به همکاری با متحدان و شرکایش در اروپا، آسیا و خاورمیانه در زمینه جزئیات و تواناییهای لازم برای علمیات گذربان ادامه خواهد داد تا آزادی حرکت در آبهای منطقه را ممکن کند و از این خطوط حیاتی کشتیرانی حفاظت کند».